Hapishaneler, insan hakları ihlal merkezlerine dönüştü

İnsan Hakları Derneği Gaziantep Şubesi Yönetim Kurulu Üyesi Mustafa Bayram, ‘’Hapishaneler, birçok sorunun sürekli hale geldiği ve mahpus yaşamını tehdit eden uygulamalar ile birer insan hakları ihlal merkezlerine dönüştü. Tecrit ve izolasyon, işkence ve kötü muamele, 2 çıplak arama, sosyal hakların engellenmesi, zorunlu sevk ve sürgünler, hasta mahpusların tedavi haklarının engellenmesi, idari gözlem kurulu kararları ile tahliyelerin engellenmesi, şüpheli ölümler gibi yaşam hakkını ortadan kaldıran birçok ihlal meydana geliyor’’ dedi.

Hapishanelerde toplamda 378 bin 657 tutuklu ve hükümlü bulunuyor

Türkiye’de 406 açık ve kapalı hapishanelerde toplamda 378 bin 657 tutuklu ve hükümlünün bulunduğunu hatırlatan Bayram, ‘’0-6 yaş arası 759 çocuk anneleriyle birlikte hapishanelerde tutuluyor. Türkiye hapishanelerinde Nisan 2022 yılında yapmış olduğumuz tespitlerimize göre, 651’i ağır olmak üzere bin 517 hasta mahpus bulunuyor. Bu sayının çok daha fazla olduğunu biliyoruz, ancak; Adalet Bakanlığı bu konuda da ilgili verileri kamuoyu ile paylaşmıyor’’ eleştirisinde bulundu.

Hapishanede kalamayacak durumda olmalarına rağmen tahliye edilmiyorlar

Bayram, ‘’Mahpusların özgürlüklerini engelleyen İdare ve Gözlem Kurulu kararlarıyla mahpusların denetimli serbestlik ve koşullu salıverilme hakları engelleniyor. Van Milletvekili Gülistan Kaçmaz Sayyiğit’e Adalet Bakanlığı tarafından verilen bilgiye göre yılın ilk 11 ayında hapishanelerde 709 mahpusun yaşamını yitirdi. Bu sayı bile tek başına hapishanelerde yaşam hakkına yönelik ihlallerin geldiği noktayı göstermesi açısından önemli. Türkiye hapishanelerinde en ağır sorunlardan olan hasta mahpuslar sorununa dair ise devlet ve hükümet yetkilileri tarafından hiçbir çözüm politikası ortaya konulmamakta ve ağır hasta, ileri yaşta ve engelli mahpuslar, hapishanede kalamayacak durumda olmalarına rağmen tahliye edilmiyor’’ tespitini yaptı.

Ağır tecrit ve izolasyon uygulamalarına son verilmeli

Katliamın yaşanmasında sorumluluğu olan tüm faillerin yargılanması ve adaletin sağlanması çağrısında bulunan Bayram, ‘’Ağır tecrit ve izolasyon uygulamalarına son verilmeli. F Tipi, Yüksek Güvenlikli, S Tipi ve Y Tipi hapishaneleri kapatılmalı. Mahpusların tahliyelerini engelleyen İdare ve Gözlem Kurulları kaldırılmalı. İşkence ve kötü muamelelere son verilmeli ve sorumlu olanlar hakkında etkin soruşturmalar açılmalı. Mahpusların adil yargılanma, sağlık hizmetlerine erişim, yeterli beslenme, hijyen koşullarına, kültürel ve sosyal haklara, avukatları ve aileleriyle görüşebilme haklarına erişiminin ayrımsız bir şekilde sağlanmalı’’ ifadelerine yer verdi.