Ticaret Bakanı Mehmet Muş, 2023 yılına ilişkin Ticaret Bakanlığı'nın bütçe teklifi konuşmasında yılın ilk 10 ayında ihracatın 209.5 milyar dolara, ithalatın ise 300 milyar dolara yükseldiğini açıkladı.
Ticaret Bakanı Muş, ihracattaki artışın yıllık bazda yüzde 15.4 olduğunu belirtti. İthalat ise yıllık bazda yüzde 39.5 arttı. Muş, paritenin dış ticarete etkisiyle ilgili "2021 Ocak ayında 1.22 seviyesinde olan Dolar/Euro paritesi, 2022 Ekim ayında ortalama 0.98’e kadar gerilemiştir. Paritenin ilk 10 ayda ihracatımıza 12 milyar dolar ve dış ticaret açığına ise 2.8 milyar dolar negatif etkisi olmuştur" dedi.
Muş, ihracattaki artışla ilgili "İhracatımız 2022 yılı Ocak-Ekim döneminde, geçtiğimiz yıla göre yüzde 15.4 oranında artarak 209.5 milyar dolar olmuştur. Bu rakamlarla, ihracatta hem ilk 10 ay bazında, hem de aylık bazda en yüksek seviyelere ulaşılmıştır. 2022 yılının ilk 10 ayında dünyanın farklı coğrafyalarına yaptığımız ihracat güçlü bir şekilde artmaya devam etmiştir. Oransal olarak en fazla ihracat artışı Amerika kıtasına gerçekleşirken, en önemli ticari partnerimiz olan Avrupa Birliği’ne ihracatımız yüzde 13.5 oranında artmış; AB ile ticaret fazlamız 9.7 milyar dolara ulaşmıştır" değerlendirmesini yaptı.
Enerji ithalatı yüzde 118 arttı
Muş, ithalatın yılın ilk 10 ayında ithalatın 300 milyar dolar olduğunu açıklayarak "Öncelikle, başta enerji olmak üzere emtia fiyatlarındaki artışlar, emtia ithalatçısı konumunda olan ülkemiz ithalatı üzerinde doğrudan ve keskin bir artış yaratmıştır. Enerji ithalatımız ilk 10 ayda geçen yıla göre yüzde 118.4, yani 43.7 milyar dolar artmıştır. Bu artışta fiyatların etkili olduğunu görmekteyiz; nitekim 2022 Ocak-Ağustos döneminde enerji ithalat miktar endeksi yüzde 10.2 düşüş gösterirken enerji ithalat birim değer endeksi yüzde166.4 artmıştır" ifadelerini kullandı.
Ticaret Bakanı, altın ithalatına dikkat çekerek "Öte yandan, son dönemde altın ithalatında yaşanan yükseliş de ithalat faturamızı önemli ölçüde arttırmaktadır. Toplam altın ithalatı geçtiğimiz yılın ilk 10 ayına göre yüzde 198.4, yani 10.1 milyar dolar artmıştır. Dolayısıyla ithalatta izlenen artışın yüzde 63’ü enerji ve altın kaynaklı gerçekleşmiştir" diye konuştu.
Muş'un konuşmasından öne çıkan diğer başlıklar ise şunlar oldu:
"Ekonomimiz 2021 yılında yüzde 11.4 oranında büyüyerek son 50 yılın en yüksek performansını göstermiştir. Bu büyümeye mal ve hizmet ihracatının katkısı 5.3 puan gibi yüksek bir seviyede gerçekleşmiştir."
"Türkiye ekonomisi pandemi öncesi döneme göre 3 milyon 400 binin üzerinde ilave istihdam yaratmıştır. 2022 yılı Ocak ayına kıyasla dahi bakıldığında sağlanan ilave istihdam 1 milyon 100 bin kişinin üzerindedir."
"2021 yılında küresel ekonomideki hızlı toparlanma sonrasında mal ihracatı yüzde 33 artışla 225.2 milyar dolar seviyesinde gerçekleşmiş, küresel mal ihracatından alınan pay ilk kez yüzde 1’in üzerine çıkmıştır."
"Türkiye’nin tek resmi ihracat destek kuruluşu olan Türk Eximbank, 2022 yılının ilk 10 ayı itibarıyla ihracatçılarımız için 37.3 milyar dolar finansman desteği sağlamıştır. Bankanın toplam müşteri sayısı, 2022 yılında da artmaya devam etmiş olup bu firmaların yüzde 80.7’si KOBİ’dir."
"Hizmet ihracatımız son 20 yılda 4 kattan fazla artmıştır. Bu kapsamda, pandeminin etkilerini geride bırakarak 2021 yılında bir önceki yıla göre yüzde 74.3 oranında artarak 61.3 milyar dolar seviyesine ulaşmış, aynı dönem hizmetler dengesi ise 31.7 milyar dolar olmuştur."
"Bakanlığımızın 2023 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanun Teklifi, program bütçe sisteminin Program-Alt Program yapısına uygun olarak ve harcama birimlerimizin faaliyet teklifleri esas alınarak hazırlanmıştır. Program bütçe sisteminde Bakanlığımızın da içinde yer aldığı üç adet ana program yapısı bulunmaktadır.
Söz konusu programlar; 'Kayıt Dışı Ekonomiyle Mücadele', 'Ticaretin Düzenlenmesi, Geliştirilmesi ve Kolaylaştırılması' ve 'Tüketicinin Korunması, Ürün ve Hizmetlerin Güvenliği ve Standardizasyonu'dur."
"Ticaret Bakanlığımızın, sizlere takdim olunan amaç ve faaliyetleri doğrultusunda kullanılmak üzere, 2023 yılı bütçesi toplam 17 milyar 124 milyon 310 bin TL’dir."