Türkiye Sakatlar Derneği Gaziantep Şubesi Başkanı Hulusi Kalender, Engelliler Haftası dolayısıyla yaptığı açıklamada ülkemizin zorlu bir dönemden geçtiğini belirtirken, “Son dönemlerde çoğu yerde sağlık kurulu raporları üzerinde oyunlar oynandığını, kimilerinin yüksek paralar karşılığında engelli olmayanlara raporlar temin edildiğini ve bu yolla emekli bile olanların bulunduğunu duydukça en çok bizler kahroluyoruz. Bu rüşvetçiler, fırsatçılar yüzünden mağdur olan yine biz engelliler oluyoruz. Sadece TBMM’de onaylanarak yürürlüğe girmiş olan Birleşmiş Milletler Engelli Hakları Sözleşmesindeki basit kurullara, örneğin evrensel tasarı ilkesine uyulsa önümüzdeki engellerin bir bölümün kalkacağı görülecektir. Yine Dünya Sağlık Örgütü’nün kurallarına uygun sağlık raporları verilse, birçok engelli haklarından yararlanabilecektir” diye konuştu.
Engelliler, yeni sorunlarla
yüz yüze bırakılıyor
“Engelliler bir yandan yeni haklar ya da olanaklar kazanırken diğer yandan da yeni sorunlarla veya uygulamada karşılaşılan sorunlarla yüz yüze bırakılıyor” diyen Kalender, “2005 yılında yürürlüğe giren 5378 sayılı Yasa’ya göre kamuya açık alan, bina ve ulaşım araçlarının başta engelliler olmak üzere herkes için erişilebilir olmasının sağlanması gerekiyordu. Konulan sürelere uyulmadı, defalarca süre ertelemesi yapıldı ve artık yasanın gereklerini yerine getirilmesi neredeyse unutuldu. Defalarca ilan edilen istihdam seferberliklerine rağmen engellilerin hem özel sektörde hem de kamuda en azından yasa ile konulmuş kotalar oranında istihdam edilmesi gerekiyordu, Yükümlülüklerini yerine getirmeyenler hakkında cezai işlem yapıldığı halde engelli istihdam etmekte ağır davranılmaktadır. Oysa SGK verileri üzerinden bile bunun kontrolünü yapmak mümkündür. İstihdam edilen engelliler de ne yazık ki yine raporlarına ve bilgi-becerilerine göre çalıştırılmadığını görülmektedir. Gaziantep olarak engelli istihdamında Türkiye ortalamalarının çok üzerindeyiz. Engellilerin haklarından yararlanmaları için gerekli olan sağlık kurulu raporlarına ilişkin yapılan mevzuat değişiklikleri her seferinde daha fazla engellinin eğitim, istihdam başta olmak üzere haklarından mahrum olmasına neden oldu” dedi.
Evde bakım yardımı
mevzuatı değişmeli
Uyarmalarına rağmen evde bakım yardımı mevzuatının değiştirilmediğine vurgu yapan Başkan Kalender, “Toplam gelir üzerinden yapılan hesaplarla binlerce aile evde bakmakta oldukları engelli bireylerine yardım alamaz oldu. Başkalarının yardımına muhtaç duruma düşürüldü. Sürekli değiştirilen sağlık uygulama tebliğleri ile engellilerin kullanmak zorunda olduğu ortez, protez ve yardımcı araçlar, tedavileri için gerekli ilaçlar ya kapsam dışı bırakıldı ya da kurum tarafından karşılanan tutarları indirildi. Doktor raporuna göre farklı yapılardaki işitme cihazlarının en düşük fiyatı bin TL’den başlamaktadır. SGK bu cihazlar için en fazla 500 TL ödemektedir. Epilepsi, kas hastalarının kullandığı birçok ilaçtan fark bedeli alınmakta, birçoğu da SGK tarafından hiç karşılanmamaktadır. Eğer bu sandalye veya cihazları alan engelli çalışıyorsa ödeyeceği farkın yanı sıra ayrıca yüzde 20, emekli ise yüzde 10 SGK kesintisi yapılmaktadır. Toplu ulaşım araçlarını kullanma olanağı olamadığı için engelliler özel araç almak zorunda kalabilmektedir. Ancak burada da getirilen kısıtlamalar, birçok engelliyi zor durumda bırakmaktadır. Motor hacmi, KDV vb. sorunlar çözülmek yerine daha zorlaştırılarak engellilere bu yol da kapatılmaktadır” şeklinde değerlendirmede bulundu. Hüseyin Karataş
Engelliler, yeni sorunlarla
yüz yüze bırakılıyor
“Engelliler bir yandan yeni haklar ya da olanaklar kazanırken diğer yandan da yeni sorunlarla veya uygulamada karşılaşılan sorunlarla yüz yüze bırakılıyor” diyen Kalender, “2005 yılında yürürlüğe giren 5378 sayılı Yasa’ya göre kamuya açık alan, bina ve ulaşım araçlarının başta engelliler olmak üzere herkes için erişilebilir olmasının sağlanması gerekiyordu. Konulan sürelere uyulmadı, defalarca süre ertelemesi yapıldı ve artık yasanın gereklerini yerine getirilmesi neredeyse unutuldu. Defalarca ilan edilen istihdam seferberliklerine rağmen engellilerin hem özel sektörde hem de kamuda en azından yasa ile konulmuş kotalar oranında istihdam edilmesi gerekiyordu, Yükümlülüklerini yerine getirmeyenler hakkında cezai işlem yapıldığı halde engelli istihdam etmekte ağır davranılmaktadır. Oysa SGK verileri üzerinden bile bunun kontrolünü yapmak mümkündür. İstihdam edilen engelliler de ne yazık ki yine raporlarına ve bilgi-becerilerine göre çalıştırılmadığını görülmektedir. Gaziantep olarak engelli istihdamında Türkiye ortalamalarının çok üzerindeyiz. Engellilerin haklarından yararlanmaları için gerekli olan sağlık kurulu raporlarına ilişkin yapılan mevzuat değişiklikleri her seferinde daha fazla engellinin eğitim, istihdam başta olmak üzere haklarından mahrum olmasına neden oldu” dedi.
Evde bakım yardımı
mevzuatı değişmeli
Uyarmalarına rağmen evde bakım yardımı mevzuatının değiştirilmediğine vurgu yapan Başkan Kalender, “Toplam gelir üzerinden yapılan hesaplarla binlerce aile evde bakmakta oldukları engelli bireylerine yardım alamaz oldu. Başkalarının yardımına muhtaç duruma düşürüldü. Sürekli değiştirilen sağlık uygulama tebliğleri ile engellilerin kullanmak zorunda olduğu ortez, protez ve yardımcı araçlar, tedavileri için gerekli ilaçlar ya kapsam dışı bırakıldı ya da kurum tarafından karşılanan tutarları indirildi. Doktor raporuna göre farklı yapılardaki işitme cihazlarının en düşük fiyatı bin TL’den başlamaktadır. SGK bu cihazlar için en fazla 500 TL ödemektedir. Epilepsi, kas hastalarının kullandığı birçok ilaçtan fark bedeli alınmakta, birçoğu da SGK tarafından hiç karşılanmamaktadır. Eğer bu sandalye veya cihazları alan engelli çalışıyorsa ödeyeceği farkın yanı sıra ayrıca yüzde 20, emekli ise yüzde 10 SGK kesintisi yapılmaktadır. Toplu ulaşım araçlarını kullanma olanağı olamadığı için engelliler özel araç almak zorunda kalabilmektedir. Ancak burada da getirilen kısıtlamalar, birçok engelliyi zor durumda bırakmaktadır. Motor hacmi, KDV vb. sorunlar çözülmek yerine daha zorlaştırılarak engellilere bu yol da kapatılmaktadır” şeklinde değerlendirmede bulundu. Hüseyin Karataş
RSS