Yaşar Kemal’i okumalıyız

“Benim kitaplarımı okuyan katil olmasın, savaş düşmanı olsun, insanın insanı sömürmesine karşı çıksın, insanları asimile etmeye can atanlara olanak vermesin, yoksullarla birlik olsun” der Edebiyat dünyasının usta yazarı Yaşar Kemal. Ve çok da güzel söylemiş.

Günümüz dünyasının içinde bulunduğu siyasi karmaşa, artarak devam eden şiddet olayları, sudan sebep cinayetler ve daha birçok olumsuzluk ile gelinen noktaya bakıldığında, sanırım en çok Yaşar Kemal’i okumaya ihtiyacımız var. Daha çok okuyup anlamaya, anlayıp yaşamaya. Özellikle 30 yılı aşkın süreçteki emeğin, bilgi birikiminin ve yaşanmışlığın bir arada bulunduğu İnce Memed adlı eserini okumak gerekir.
Yaşar Kemal’in ‘İnce Memed’ adlı eserinin ilk serisini, değerli bir hocamın önerisi ile lisedeyken okumuştum. Bulduğum her fırsatta da sıkılmadan okurum yine. Kitap, öyle samimi, öyle duygu yüklü bir biçimde kaleme alınmış ki, gerçek bir yaşanmışlığın izlerini taşıyan bir eser olduğu çok iyi hissediliyor. Aslında kocaman bir evrenin, bir kalıba sığdırılmış şeklidir desek yanlış olmaz sanıyorum. Çünkü okuyan herkes, kendisinden mutlaka bir iz bulacaktır.

Günün rutin telaşından, yoğunluğundan biraz olsun uzaklaşıp, vakit bulursanız eğer, kesinlikle okumanızı tavsiye ederim. Çünkü bazı kitaplar yaşamalı, yaşatılmalı ve bazı yazarlar hiç ölmemelidir.

İşte kitabın kısaca özeti:
İnce Memed ve annesinin, birlikte gayet normal bir yaşamı var. Köydeki tüm topraklar ağa diye birinin elindedir. Köydeki tüm kuralları bu kişi koyar ve köylüleri sürekli baskı altında tutar. Bu baskıdan bıkan kahramanımız, kaçar ve başka bir yere sığınarak, orada çobanlık yapmaya başlar. Bir süre sonra, Memed annesinin özlemini çeker. Köye geri döner, bunu haber alan ağa, Memed ve annesini, 10 yıl kadar bir süre yoksullukla cezalandırır. Memed bir gün yine köyden kaçmaya karar verir ve kasabaya gider. Burada herkesin kendi yaşamlarını daha özgür bir şekilde geçirdiğini görür ve burada yaşama isteği duyar. Çünkü baskıcı biri yoktur başlarında.

Memed sevdiği kızı kasabaya kaçırır. Buna sinirlenen Ağa, yanına adamlarını alarak Memed’i aramaya başlar. Aralarında çıkan çatışmada ağa yaralanır ve köye döner. Memed sevdiği kızı köye gönderirken, kendisi de bir eşkıya çetesine katılır. Burada da bulunmak istemez ve kaçar. Köyde annesinin dövülerek öldürüldüğünü ve sevdiği kızın hapishaneye düştüğünü öğrenen Memed, ağayı öldürmeye çalışarak, evini ateşe verir. Fakat sonradan ağanın ölmediği ortaya çıkar.

Memed sevdiği kızı hapishaneye ziyarete giderken, yakında başka bir yere gönderileceğini öğrenir. Kızı kurtarmak isteyen Memed, jandarmaları vurur. Sevdiği kızı ve beraberindeki bir arkadaşını da alarak bir mağaraya sığınır. Köylülerden birinin Memed’i görüp, jandarmaya haber vermesi ile yine çatışma çıkar ve sevdiği kız ölür. Daha sonra köye dönen Memed, ağayı bu sefer öldürür. Köylülere de tarlayı paylaştırır ve gider.