İsveç'teki Karolinska Enstitüsü'nde yapılan araştırmaya göre, futbolcuların demans hastalığına yakalanma riski, nüfusun genelinden yüzde 50 oranında daha yüksek. Araştırmaya göre, bu durum kafa vuruşlarından kaynaklanıyor.
Saygın tıp dergisi Lancet'te yayımlanan araştırmada, 1924-2019 arasında forma giyen 6 bin elit futbolcu ile 56 binden fazla futbol oynamayan kişinin sağlık verileri karşılaştırıldı. Aynı zamanda, kafa toplarına çok daha az çıkan kaleciler ile sahada top koşturan futbolcuların zihinsel sağlıkları arasındaki farklar da incelendi.
Araştırmada şu veriler elde edildi:
* Futbolcuların demansa yakalanma riski, nüfusun geri kalanından yüzde 50 daha yüksek.
* İsveç'te üst liglerde forma giren erkek futbolcular arasında nörodejeneratif hastalıklara yakalanma oranı yüzde 9 olarak ölçüldü. Bu oran, nüfusun genelinde yüzde 6'da kaldı.
* Saha içinde oynayan ve kafa vuruşlarına daha fazla çıkan oyuncular arasında Alzheimer ve diğer demans türlerine yakalanma riski nüfusun geri kalanına kıyasla 1.6 kat daha yüksek ölçüldü. Kalecilerde böyle bir risk artışı saptanmadı.
'KALECİLER AYNI YAŞAM KOŞULLARINA RAĞMEN AYNI RİSKİ TAŞIMIYOR'
Araştırmada, elde edilen bulguların "topa kafayla vurulması esnasında alınan hafif darbelerin demans riskini artırdığı tezini desteklediği" vurgulandı. Araştırmanın eş yazarı Peter Ueda, "Şu önemli ki, bulgularımız, futbol kariyerlerinde ve belki de emekliliklerinde aynı ortama ve yaşan biçimine sahip olan kalecilerin, sahadaki oyuncular kadar yüksek nörodejeneratif hastalık riski taşımadığını ortaya koyuyor" dedi.
PARKİNSON'U TETİKLEMİYOR
Araştırmanın bir diğer çarpıcı bulgusu ise futbolcular arasında motor sinirlerinin dejenerasyonundan kaynaklanan motor nöron hastalığı riskinin artmaması oldu. Futbolcuların Parkinson hastalığına yakalanma riskinin ve erken ölüm oranlarının da daha düşük olduğu tespit edildi.
Ancak kafa vuruşlarıyla ilişkilendirilen yüksek demans riski, bu tür vuruşların kısıtlanması çağrılarının yinelenmesine yol açtı. 2019'da İskoçya'da yapılan bir araştırma da, eski profesyonel futbolcuların demans ve diğer ciddi nörolojik hastalıklara yakalanma riskini 3.5 kat artırdığı sonucuna ulaşmıştı. Geçen sene yayımlanan bir araştırmada da, profesyonel futbolcuların beyin sağlıklarının 65 yaşından sonra kötüleşme riskinin daha yüksek olduğunu saptamıştı.
Söz konusu araştırmalar sonrasında İskoçya'da profesyonel futbolcuların maçlardan bir gün önce ve bir gün sonra kafa vuruşları yapması yasaklanmıştı. İngiltere Futbol Federasyonu da, 12 yaş altındaki çocukların oynadığı maçlarda kafa vuruşunun yasaklanması üzerinde çalışıyor. Bu denemeler başarılı olursa, 12 yaş altının kafa vuruşuna çıkmasının tamamen yasaklanması için Uluslararası Futbol Birliği Kurulu'na başvuru yapılacak.