Deprem bölgesindeki birçok işletme, Hazine destekli Kredi Garanti Fonu (KGF) kefaletiyle kullandığı kredinin maliyeti olağanüstü yükselince, geri ödemede güçlük yaşamaya başladı
TL referans faizi son bir yıl içinde altı kat arttı. Bu durum, 6 Şubat Maraş depreminden etkilenen illerde ödeme güçlüğü yaratırken, seri iflasların yaşanmasından endişe ediliyor. İşletmelerin kullandığı değişken faizli kredinin maliyeti anaparanın bile üzerine çıkınca zor durumdaki şirket sayısı arttı.
Ekonomim'deki habere göre, deprem bölgesinde iflas aşamasına gelen şirket sayısında ciddi artış yaşandı. Bazı şirketlerin yükselen faiz yükünden kurtulmak için kredisini dövize çevirmeyi önerdikleri, ancak bankaların KGF garantisinden çıkmamak için bunu kabul etmedikleri belirtiliyor.
17 milyar 555 milyon liralık kredi kullanıldı
Hazine desteğiyle işletmelere kefalet vererek bankalardan kredi kullanmalarını sağlayan KGF destek unsurları arasına, 6 Şubat depreminden etkilenen 11 il için iki yeni kredi paketi dahil edilmişti. Bu iki kredi kaleminde bugüne kadar bankalardan 12,6 milyar lirası işletme 4,8 milyar lirası yatırım olmak üzere toplam 17 milyar 555 milyon liralık kredi kullanıldı. Faizin düşük olduğu dönemlerde kredi iştahı azalan, hatta KGF kaynaklı kredi kullandırmaktan kaçınan bankaların, faizdeki yükselişle birlikte yeniden bu alana yöneldikleri belirtiliyor.
Ancak TLREF’e (Türk Lirası referans faiz oranı) endekslenen kredilerin maliyeti Merkez Bankası politika faizini yükselttikçe artışa geçti. Politika faizi yüzde 50’ye gelince de sanayiciler geri ödemede zorlanmaya başladılar.
Faiz, Mayıs itibarıyla yüzde 52,99’a yükseldi
2022 yılı sonunda yüzde 10,26 seviyesinde olan TLREF, 4 Ocak 2023’te yüzde 8,59 olurken, 27 Şubat 2023’te yüzde 7,62’ye kadar gerilemişti. Cumhurbaşkanlığı seçiminin yaşandığı mayıs ayına kadar yüzde 10 bandında bulunan TLREF bu aydan itibaren yükselişe geçti ve 23 Haziran’da yüzde 16,38, 31 Ağustos’ta yüzde 23,72, 29 Eylül’de yüzde 31,48, olurken, yılı 29 Aralık’ta yüzde 43,62 ile kapattı. 31 Ocak 2024’te yüzde 43,50 olan TLREF, 29 Şubat’ta yüzde 44,43, 29 Mart’ta yüzde 52,99’a yükseldi. Faiz oranı Nisan sonunda da bu seviyesini korurken, 24 Mayıs itibarıyla yüzde 52,99’a yükseldi.