Göç ve dini gerekçelerle çocuklarına aşı yaptırmayan ailelerin ağırlıkta olduğu Antep’te 14 bin 611 doz aşı yapılamadı
Sağlık müdürlükleri verileriyle İstanbul ve Ankara’nın da bulunduğu 7 ilin aşı haritasını çıkardık. Son 8 ayda 200 bin doz kızamık gibi salgın hastalıkların aşıları yapılamadı, aşıyı reddeden aile sayısı yüz bine yaklaştı. Aile hekimi Emrah Kırımlı: Aşısız toplumla karşı karşıyayız, salgına kapıda.
Yapılamayan aşıların başında yine boğmaca, kızamık ve hepatit aşıları geliyor
İl sağlık müdürlüklerinin verilerine göre, 7 ilde bebek ve çocukların aşılanmasına karşı yüksek bir direncin oluştuğu görülürken, yapılmayan aşıların dağılımı bölgesel olarak benzer seyrediyor. Göç ve dini gerekçelerle çocuklarına aşı yaptırmayan ailelerin ağırlıkta olduğu Antep’te 14 bin 611 doz aşı yapılamadı. Yapılamayan aşıların başında yine boğmaca, kızamık ve hepatit aşıları geliyor. Ancak, bin 503 doz çocuk felci aşısının yapılmadığı Antep, bu konuda diğer kentlerden ayrılıyor.
200 bin doz kızamık, boğmaca, hepatit ve suçiçeği aşısı yapılamadı
Türkiye’de özellikle son yıllarda aşı karşıtı kampanyalar ve Covid-19 salgınının da etkisiyle alevlenen aşı tereddüdü ve aşı reddi dikkat çekici boyutlara ulaştı. Aşı şirketlerinin maddi kazanç odaklı çalıştığı, aşıların gerekli ve güvenli olmadığı gibi gerekçelerle son 8 ayda Türkiye’nin yedi bölgesindeki yedi büyükşehirde binlerce bebeğe ve çocuğa yapılması gereken 200 bin doz kızamık, boğmaca, hepatit ve suçiçeği gibi salgına yol açan hastalıkların aşıları yapılamadı. Aşı karşıtlığı nedeniyle çocuklarına aşı yaptırmayan ailelerin sayısı ise yüzbinlere ulaştı. Buna ek olarak geçmiş yıllarda sönümlenen kızamık vakaları da önceki yıllara oranla artarak 5 binlere çıktı.
Türkiye genelinde 2011 yılında 183 olan aşı reddi, 2017’de 23 bini geçti
Sağlık Bakanlığı’nın son düzenlemesiyle, aile hekimleri tarafından, yapılamayan çocukluk dönemi aşıları mayıs ayından bu yana ailelerden alınan ret formuyla birlikte il sağlık müdürlükleriyle paylaşılıyor. İl sağlık müdürlükleri de bu verileri internet sayfalarında yayınlıyor. Hekimlerin ellerinde kalan aşılar için doldurduğu formlarda itirazların çoğunda ise gerekçe aşı karşıtlığı. Artı Gerçek, sisteme giriş yapan il sağlık müdürlüklerinin verilerinden yola çıkarak 7 coğrafi bölgeden İstanbul, Ankara, Antalya, Antep, Erzurum, Ordu ve Denizli illerinin aşı haritasını çıkardı. Sağlık Bakanlığı’nın aşı reddine ilişkin açıkladığı son veriler 2017 yılın ait. Bakanlık tarafından o dönemde yapılan açıklamaya göre Türkiye genelinde 2011 yılında 183 olan aşı reddi, 2017’de 23 bini geçti. Sağlık Bakanlığı, aradan geçen sekiz yılda aşı reddine ilişkin herhangi bir sayı açıklamadı ancak il sağlık müdürlüklerinin sisteme yüklediği veriler, yapılmayan çocukluk dönemi aşılarına dair ürkütücü tabloyu ortaya koydu.
İstanbul’da sekiz ayda 35 bin 203 doz difteri, tetanoz ve boğmaca aşısı yapılmadı
Söz konusu verilere göre sadece İstanbul’da 2024’ün son sekiz ayında bebek ve çocuklara yapılması gereken 131 bin 499 doz aşı yapılamadı. Bu rakam Türk Tabipleri Birliği’nin (TTB), 2016’da İstanbul için 36 bin doz olarak açıkladığı bir yıllık sayıya kıyasla beş kat bir artışı ifade ediyor. Uzmanlara göre bu da her ay ortalama 15 bin çocuğun aşılanamadığını ortaya koyuyor. Vaktinde uygulanmayan aşıların dağılımına bakıldığında ise İstanbul’da sekiz ayda 35 bin 203 doz difteri, tetanoz ve boğmaca aşısı yapılmadı. Özellikle son yıllarda artan vakalara karşı savunmasız kalan binlerce çocuk da itirazlar nedeniyle 16 bin 966 doz kızamık aşısını olmadı. Yine bulaşıcı bir viral enfeksiyon olan ve son sekiz ayda uygulanamayan suçiçeği aşısı dozu da 6 bin 563 olarak kayıtlara geçti.
‘2017’deki 23 bin aşı reddine şimdi iki ilde ulaşıyoruz’
Türkiye’de aşı reddinin giderek artığını, 7 ilin verilerine bakarak anlamanın mümkün olduğuna dikkat çeken Emrah Kırımlı, 2017’de Türkiye geneli için açıklanan 23 bin aşı reddine, bugün sadece İstanbul ve Ankara’da ulaşıldığını söyledi. Sağlık müdürlüklerinin sisteme girdiği ve paylaştığı verilere göre aşı reddinin yaklaşık 5 kat artığını anlatan Kırımlı şunları söyledi:
“Ankara’da 5 binden fazla aile çocuklarına aşı yaptırmıyor. İstanbul’da bu sayı 15 bine civarında. Sağlık Bakanlığı’nın aşı yaptırmayan aile sayısına dair son verisi 2017 yılından ve o sayı 23 bin. O günden bu yana sadece iki ilimizde bu sayıya yaklaşıyoruz. Bu aşı reddinde 5 kata yakın artış olduğunu gösteriyor. Bu durumda ülkemizde yüz bine yakın ailenin bebeklerine aşı yaptırmadığını söyleyebiliriz. 7 ilin verisi, 200 bin çocuk ve bebeğe aşı yapılamadığını ortaya koyuyor. Bu rakamı Türkiye geneline yansıtıldığında 400 bin doza yakın aşı yapılamadı diyebiliriz. Bu ciddi bir oran.”
Yoğun bir aşısız toplumla karşı karşıyayız
Aşı reddinin yanı sıra aşı teminine ilişkin sorunların da yaşandığını aktaran Kırımlı, “Aşı konusunda ya aileyi ikna edemiyoruz ya da ikna ettiğimiz ailelere temin sorunu yaşandığı için aşı yapamıyoruz. Bu da çocukların aşı zamanlarının kaçırılmasına yol açabiliyor” vurgusu yaptı.
Aşı reddindeki bu artışın kızamık, boğmaca, suçiçeği gibi salgına yol açacak hastalıkların ilerleyen yıllarda daha da çok yayılacağına vurgu yapan Kırımlı, Sağlık Bakanlığı’nın zaman kaybetmeden ciddi bir aşı kampanyası ve çalışması başlatması gerektiğini söyledi:
“Yoğun bir aşısız toplumla karşı karşıyayız. Sağlık müdürlüğü verilerinden bu yapılmayan aşıların da iller ve bölgeler içinde kümelendiğini görüyoruz. Belirli bir Aile Sağlığı Merkezi bölgesinde bir ilin, bir ilçenin yapılmayan aşılarının büyük çoğunluğu görülebiliyor. Bu durum da bulaşıcı hastalıkların yayılma ve salgın haline gelme riskini doğuruyor. Hatta bu salgınlar nedeniyle ölen bebekler dahi oluyor. Etkilerini ve yayılma hızını önümüzdeki yıllarda görebiliriz. Aşı karşıtlığının daha da artmadan ciddi bir aşı kampanyasının yapılması gerekiyor. Sağlık Bakanlığı’nın aşısızlığın yükünü aile hekimleri ve ailelerin üzerinden alması lazım.”
Aşı reddi verilerine ilişkin Sağlık Bakanlığı'na CİMER üzerinden sorular yönelttik. Bakanlık, aşı retlerinin ek bir çalışma gerektirdiği gerekçesiyle, talebimize olumsuz yanıt verdi. Artıgerçek
RSS