Orta Vadeli Programı değerlendiren Mali Müşavir Eren Ovayolu, ‘’Yılsonu enflasyonu ya da büyümesi için bir hedef konuyor ama bu hedeflere nasıl, ne yapılarak, sapma olursa ne önlemler alınarak yürüneceğine dair hiçbir somut şey yok. Dolayısıyla Orta Vadeli Program, 2025, 2027 ve önceki OVP’lerde olduğu gibi bir dilek ve temenniler metni olarak karşımızda duruyor’’ ifadelerini kullandı.
‘OVP kapsamında 2024 yılı büyümesi yüzde 3,5 olarak tahmin edilmiş ama bunun gerçekçi olmadığını düşünüyorum’ diyen Ovayolu, ‘’İlk çeyrekte yüzde 5,3 büyüyen ekonomi ikinci çeyrekte yüzde 2,5 büyüdü. Üçüncü çeyrekte talepteki düşüş daha hızlı, ayrıca sanayi üretimi, kapasite kullanımı da düşüyor. Dolayısıyla üçüncü çeyreğin büyümesinin sıfıra yakın hatta eksi çıkma olasılığı oldukça yüksek’’ şeklinde konuştu.
2025 yılı büyümenin yüzde 4, enflasyonun da yüzde 17,5’e düşeceğinin tahmin edildiğini kaydeden Ovayolu, ‘’Enflasyon 2024’deki yüzde 41,5’ten yüzde 17,5’e gerileyecek ama büyüme de yüzde 3,5’den yüzde 4’e yükselecek. Böyle bir mucizenin bir tek itici gücü olabilir. 2024 yılında beklenen kişi başına gelir 15 bin 551 dolar olarak tahmin ediliyor. 2023 yılında kişi başına gelir 12 bin 875 dolardı. GSYH yüzde 3,5 büyüyecek diye tahmin edilirken kişi başına gelir yüzde 21 büyüyor. Bu nasıl oluyor derseniz burada kur illüzyonu devreye giriyor’’ hatırlatmasını yaptı.
Ovayolu, ‘’GSYH, bildiğiniz gibi Türk Lirasıyla ve cari fiyatlarla hesaplanıyor sonra yıllık ortalama kurla dolara çevriliyor. Dolar kuru ne kadar düşükse dolar cinsinden GSYH ve kişi başına gelir o kadar yüksek çıkıyor. 2025’de aynı mantıkla kişi başına gelir 17.028 dolara yükseliyor. Buna karşılık 2025’de enflasyonun düşeceği ve kurun da biraz daha yükseleceği tahmin edildiği için kişi başına gelir artışı 2024’deki gibi yüzde 21 değil yüzde 9 dolayında olacak şekilde yazılmış’’ açıklamasında bulundu.
Orta Vadeli Program kapsamında işsizlik rakamlarına değinen Mali Müşavir Ovayolu, ‘’İşsizlik oranı 2024 yılı için yüzde 9,3, 2025 yılı için de yüzde 9,6 olarak tahmin ediliyor. 2024 yılında eldeki açıklanmış son veri olarak Haziran ayı itibarıyla yüzde 9,2 oranında bir işsizlik oranımız var. Bunun dışında Türkiye’nin asıl işsizlik oranını gösteren geniş işsizlik oranı da yüzde 29,2. Eğer 2024 yılını yüzde 9,3 ile bitirirsek bence bunu başarı olarak kabul etmek lazım. Ama sanırım son çeyrekte bu oran yüzde 9,5 dolayına tırmanacak’’ öngörüsünde bulundu.
RSS