Son derece kötü bir proje!

Sinagogun kütüphaneye dönüştürülmesine tepkilerin yer aldığı haber Sabah’ta yayınlandığında

Büyükşehir Kültür Daire Başkanı Hakan Tanrıöver aradı.

Hakan Bey, sinagog restore edildiğinden beri kullanılmadığı için, yeniden çürümeye başlayacağını, burayı kütüphane yaparak ayakta tutmak istediklerini söyledi.*(1)

Kentte kütüphaneye ihtiyaç olduğunu, mevcut kütüphanelerin de dolup taştığını, bu yüzden sinagogun kütüphane yapılmasının bir ihtiyaç olduğunu kaydetti.*(2)

O tarihte, Şahinbey Belediyesi’nin Türkiye’nin en büyük ikinci kütüphanesini yapmakta olduğundan habersizdim ve Hakan Bey’in kütüphanelerin dolup taştığı ve yeterli gelmediği şeklindeki açıklamasından doğrusu çok etkilendim.

Neyse, Şahinbey Belediyesi Türkiye’nin ikinci en büyük kütüphanesini yapıyor olduğuna ve bu dev yapı bir yıla kadar tamamlanacağına göre, artık Sinagogu kütüphane raflarıyla tahrip etmeye gerek kalmayacak ve Hakan Bey’in sözünü ettiği, ben de dahil olmak üzere başka hiç kimsenin tanık olma şansına erişemediği, mevcut kütüphanelerin önündeki o okuma sevdalısı kalabalıklar da büyük bir kütüphaneye kavuşmuş olacak.

                                                               ***

Hakan Bey ayrıca ekledi: “Başka bir fikri olan varsa, daha iyi ve farklı bir fikriniz varsa biz onu da yapmaya hazırız.”*(3)

Hakan Bey’e, “Türkiye’de veya başka bir yerde bir örneği, kütüphaneye çevrilmiş başka ibadethane var mı? Örneğin Avrupa’nın bazı yerlerinde camiler var, onlar kütüphaneye çevrilse biz ne düşünürüz?” diye sordum.

“Madem, farklı bir görüş soruyorsunuz, o halde söylüyorum, burası doğal haliyle korunup, ibadethane olarak kalsın ve din turizmini canlandırmak için, tanıtımı yapılsın” dedim.

Hakan Bey ve belediyede onun düşüncesinde olan başka birileri sinagogu kütüphane raflarıyla doldurmaya o kadar angaje olmuşlar ki sürekli burasının kütüphane olması gerektiği fikrini yineledi durdu.

Hatta, konuyu Hahambaşına bile ilettiklerini, onun da buna olumlu görüş verdiğini ifade etti.

Görüşmemizin ardından İbrahim Halil Yakar, beni bilgilendirmek için kütüphane projesini iletti bana. Aman tanrım! Bilinen tarihiyle 136 yıllık tarihi binanın içi raflarla donatılarak nasıl iğrenç ve ucube bir hale getirilmiş, inanamadım.

                                               ***

Hakan Tanrıöver’e, konuyu araştıracağımı söyledim.

Geçen sürede çok sayıda insanla görüştüm. Yahudi cemaatine mensup önemli kişileri aradım. Hiçbirinin, sinagogun kütüphaneye çevrilmesine olumlu görüş verdiği yolunda bir bilgiye rastlamadım. Avlunun içerisinde farklı birkaç bina daha bulunduğu, onların kütüphane olarak düzenlenebileceği, ancak ibadet yapılan binanın bu haliyle korunması gerektiği söylenmiş belediye yetkililerine.

Bir de avlu içerisine o kadar gereksiz oturma, yeme-içme mekanları eklenmiş ki içerisine girdiğinizde ferahlık duyduğunuz o avlu adete malzeme yığını ile doldurulmuş.

Bu projeyi hazırlayanın da, beğenenlerin de estetik duyarlılığına hayran kalmamak elde değil!

                                                               ***

Sinagogun yıllar sonra ibadete açıldığı Hanuka Bayramı’nda Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın gönderdiği şu mesajı da hatırlatmakta yarar var sanırım: “Farklılıkları zenginlik gibi gören din, dil ve ırk ayrımı yapmayı reddeden köklü bir medeniyetin mensupları olarak her bir vatandaşımızın inancını özgürce yaşayabilmesine önem veriyoruz. Bu anlayışla son 17 yılda farklı alanlarda hayata geçirdiğimiz reformlarla din ve vicdan özgürlüğü önündeki engelleri tek tek kaldırdık. Hiç kimsenin inancından dış görünüşünden kılıf ve kıyafetinden dolayı öteleştirilmesine asla müsaade edilmedi ve edilmeyecektir. 82 milyonun bir arada barış içinde yaşatan hoş görü ikliminin ırkçı, ayrımcı ve aşırıcı gruplar tarafından zehirlenmesine izin vermedik. Bundan sonra hassasiyetimizi koruyarak Türkiye’yi tüm dünyaya örnek gösterilecek bir dayanışmayla büyütmeye devam edeceğiz.”

                                                              ***

*(1) Tarihi yapıları ayakta tutmanın bilinen tek yolunun kütüphaneye çevirmek olduğunu, aksi halde çürüyeceğini Hakan Bey’den öğrenmiş olduk. Zira dünyanın dört bir yanında ve kentimizdeki binlerce yıllık tarihi kalıntılar nasıl korunuyorsa, Sinagog da aynı şekilde periyodik bakımı yapılarak ayakta tutulabilir.

*(2) Önünde kuyruklar oluşan mevcut kütüphanelerin şehrin ihtiyacını karşılamama gerekçesi, Şahinbey Belediyesi’nin Türkiye’nin en büyük ikinci kütüphanesini yapması ile ortadan kalkacağı için benim gibi Hakan Tanrıöver de mutlu olacaktır sanırım.

*(3) Başka bir fikri olan varsa deyip, kendi fikrinizin yanlış olduğunu bilerek ısrarcı olmak güzel bir davranış tarzı değil. İnsanlar, kendilerini çok zeki ve bilgili görebilirler, ancak unutulmaması gereken şey, karşınızdakilerin de en az sizin kadar zeki olabileceğini varsayarak hareket etmektir.