Yer Fıstığı deneyimleri

Birkaç senedir sitemizin yanındaki arazilere yer fıstığı ekiliyor. Daha doğrusu, ikinci hasat olarak yer fıstığı ekiliyor. Şimdi de hasat zamanı. Doğrusu, merak etmeme rağmen, eken çiftçiyle tanışamadığım için yer fıstığı hakkında soru sormak şansım olmamıştı. Geçen gün, tesadüfen Armağan Bey’i görüp tanıştım. Sorular sordum ve yer fıstığı hakkında epey bilgi sahibi oldum.

Bildiğiniz gibi, yer fıstığı adı üzerinde toprağın altında kabuklar içerisinde oluşan bir bitki türü. Hasat sırasında,  traktöre takılan bir aparatla önce fıstık kökleri açığa çıkarılıyor. Dört gün bekleniyor. Dördüncü günün sonunda iyice kuruyan bitkiyi traktöre takılan başka bir makine ile fıstık kapsüllerinden ayırıyor. Makine, fıstığı bir tarafa, kıydığı bitki köklerini bir tarafa yığıyor. Toplanan fıstıklar fotoğrafta gördüğünüz gibi bir yere kümeleniyor. Sonra elek makinası, fıstıklarla toplanmış toprağı, çalı çırpıyı eliyor ve satışa hazır hale getiriyor. Yazdıklarımın hepsi tarladaki işlem. Artık, fıstık tüccar tarafından alınıp, işlenmek üzere fabrikaya götürülebilir.

Yer fıstığının kullanım yollarından birisi de topraktan ilk çıkarıldığı sırada haşlanarak tüketilmesi. Armağan Bey, bana tarif etti, azıcık da fıstık topladım. Eve getirip önce yıkayıp toprağından arındırdım. Sonra fıstıkları hafif çıtlatıp tencereye koydum tuz attım ve ilk baştan itibaren 20 dakika kadar haşladım. Süzdükten sonra kabuklarından çıkarıp, soğutulup yenmesi gerekirmiş. -Armağan Bey, bu konuda çok ısrar etti: “Patates gibi yiyeceksiniz Ayfer Hanım” dedi. Ben öyle yapmadım! Kurumaları için güneşin altına koydum. Kuruduktan sonra sertleştiler, ben öyle tükettim.

Bazı yerlerde karpuz çekirdeğini de önce tuzlu suda haşlayıp, kurutup o şekilde tüketirler. Çerezi haşlayarak yenecek hale getirmek bIr gelenek olsa gerek.

Armağan Bey’in dediğine göre, ülkedeki bir numaralı yer fıstığı işleme merkezi Osmaniye. Ülkede yetişen tüm yer fıstıkları oraya geldikten sonra çerez haline dönüşüyor.

Güney illerimizdeki bazı market ve dükkanlarda taze yer fıstığı çeken makinalar görüyorum. İstediğiniz miktarda tuzsuz kavrulmuş yer fıstığı tartılıyor, makinada çekildikten sonra tekrar tartılıyor ve bir kap içerisinde size veriliyor. Taze yer fıstığı ezmesi lezzetli bir yiyecek, ben seviyorum.

Makinanın ardından tarlada kalan fıstıkları toplamak gerekiyor.

Yer fıstığı hasadında çalışan kadın işçiler sabah kahvaltısı yapıyorlar.