Anayasa Mahkemesi, yaşam ihlal edildiğine hükmetti

Anayasa Mahkemesi, sınır güvenliğini temin amacıyla oluşturulan mayınlı bölge yakınında hayvan otlattığı alanda mayın patlaması sonucu yaralanan başvurucunun yaşam hakkının pozitif yükümlülük boyutunun ihlal edildiğine hükmetti.

Salih Ülgen, 2006 yılında Ağrı’nın Doğubayazıt İlçesi’nde Ziyaret Piyade Hudut Takım Komutanlığına 300 metre mesafedeki sınır güvenliğini temin amacıyla oluşturulan mayınlı alan yakınında hayvan otlattığı bölgede mayın patlaması sonucu yaralandığını ve söz konusu olay nedeniyle uğradıkları maddi ve manevi zararların tazmini istemiyle açtıkları davanın reddedildiğini ve makul sürede sonuçlandırılmadığını belirterek Anayasa Mahkemesi’ne başvurdu. Milli Savunma Bakanlığı aleyhine açılan tazminat davasının ‘kendi kusurları olduğu gerekçesiyle’ Erzurum 2. İdare Mahkemesinin davayı reddettiği ve Danıştay tarafından da onandığı bilgisine yer verilen gerekçede, başvuru yaşam hakkı çerçevesinde incelendi. Gerekçede, yetkililer tarafından alındığı belirtilen önlemlerin ve nöbetçi askerin uyarılarının sorumlu yetişkinler gibi davranması beklenemeyecek olan Ülgen (13) ve arkadaşlarının mayınlı sahaya girmesini engelleyemediği, koyun sürüsünün dahi tel örgülerin üzerinden aşabildiği, dolayısıyla başvurucunun kalıcı şekilde yaralanmasına neden olan mayın patlamasının meydana gelmemesi için alınması gerekli güvenlik tedbirlerinin somut olayda yeterli düzeyde bulunmadığı sonucuna varıldığı belirtildi. Ülgen’in ailesinin açtığı davanın yargılamanın 6 yıl 7 ay sürdüğünün belirtildiği gerekçede, “Anayasa'nın 36. maddesi ile Sözleşme'nin 6. maddesi gereğince, yargılama sisteminin, mahkemelerin davaları makul bir süre içinde karara bağlama yükümlülüğü de dâhil olmak üzere adil yargılama koşullarını yerine getirebilecek biçimde düzenlenmesini zorunlu kıldığından, hukuk sisteminde var olan yapısal ve organizasyona ilişkin eksiklikler yargılama faaliyetinin makul sürede gerçekleştirilmemesine mazeret sayılamaz” denildi. Ülgen’in yaşam hakkının pozitif yükümlülük boyutunun ve makul sürede yargılanma hakkının ihlal edildiğine karar veren Anayasa Mahkemesi, ihlal sonuçlarının ortadan kaldırılması için yeniden yargılama yapmak üzere dosyayı ilgili mahkemesine gönderdi. Yüksek Mahkeme ayrıca makul sürede yargılanma hakkının ihlal edildiğinin tespit edilmesi nedeniyle başvurucuya 5 bin TL manevi tazminat ödenmesine hükmetti.ANKA