Modern toplumun hayatını kolaylaştıran teknoloji bir yandan da bazı hastalıkların yoluna kırmızı halı seriyor. Hareket ihtiyacını azaltan, vücudun daha az kullanılmasına neden olan teknoloji, iskeletimizin zayıflamasına ve daha çok fıtık olmamıza yol açıyor
Bel ve boyun fıtıklarının görülme sıkılığı son yıllarda artmaya başladı. Beyin Omurilik ve Sinir Cerrahisi Uzmanı Op. Dr. Cezmi Ük ile Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Uzmanı Dr. Başak Öğüt Perktaş; “Ne kadar teknoloji, o kadar fıtık” diyor. Teknoloji bir taraftan insanlara rahatlık verirken diğer taraftan hareket ihtiyacımızı azaltıyor, vücudumuzu daha az kullanmamıza, bunun sonucunda şişmanlamamıza, iskelet yapımızın zayıflamasına ve daha çok fıtık hastası olmamıza yol açıyor. Toplumda bel-boyun ağrısı oranı yüzde 80'ler civarındayken, bunların yaklaşık yüzde 20 kadarının fıtık kökenli olduğu düşünülüyor. Bu oran 20 yaş altında yüzde 3.5 iken, en sık 30-40 civarında görüldüğü belirtiliyor.
Omurgayı oluşturan kemiklerin arasında kıkırdaklar bulunuyor. Kıkırdakların dejenere olup yırtılarak omurilik ve sinirleri sıkıştırması 'fıtık' olarak adlandırılıyor. Oluşumun olduğu bölgeye göre sorun boyun ya da bel fıtığı olarak adlandırılıyor. Toplumda bel fıtığı görülme oranının boyun fıtığından daha fazla olduğuna dikkat çekiliyor. Çünkü bel boyuna göre daha çok yük taşıyor, ayrıca omurganın oynar bölgesinin sonu olma özelliği de var. Bel fıtığı kadınlarda erkeklerden biraz daha fazla görülse de, bu sonuç istatistiksel olarak çok anlamlı bulunmuyor. Boyun fıtıkları, kadınların boyun hareketliliği daha fazla olduğu için kadınlarda daha sık görülüyor. Her bel ya da boyun ağrısının fıtık olarak algılanmaması gerekiyor. Bel-boyun ağrılarının yüzde 20-25'i fıtıktan kaynaklanıyor. Erken teşhisle birçok fıtık hastası ameliyat olmaktan kurtulabiliyor. Hastanın bilinçlendirilip doğru hareket etmesi, doğru egzersizleri yapması, kilosuna dikkat etmesi sağlanırsa fıtığı ilaç bile kullanmadan yenmesi mümkün olabiliyor.
Son yıllarda gençlerde fıtık oranının, özellikle çocukluk çağı obezitesinin hızla artması ve bilgisayar başında daha uzun zaman geçirilmesinin etkisiyle arttığı belirtiliyor. Uzmanlar bilgisayar başında uzun zaman geçirenlere; sık ara vermelerini, küçük bel ve boyun egzersizleri yapmalarını, monitör karşısında yemek yememelerini, mümkünse ortopedik sandalye kullanmalarını ve günlük bilgisayar kullanımlarını sınırlamalarını öneriyor.
Bunlar fıtık yapıyor
Bilinçsiz hareketler
Obezite
Hareketsizlik
Sigara içmek
Çok uzun süre oturmak
Ağır vasıta sürücülüğü
Ailevi faktörler
Kazalar
Fıtık habercisi belirtileri
Şiddetli boyun ve bel ağrıları
Kollara, bacaklara vuran ağrı ve uyuşmalar
Güçsüzlük
İdrar ve büyük abdest problemleri
Yürüme sıkıntısı
Aşırı kilo aşırı yük anlamına gelip fıtığa neden oluyor. Aşırı zayıflık ise kaslarda güçsüzlüğe neden olarak fıtığa yol açıyor. Uzun boy da fıtığın oluşmasına yol açan etkenler arasında gösteriliyor.
Sırt ve boyun ağrısı olanlar için zorunlu egzersizler
Ev kadınları ve tiryakiler risk altında
Aşırı şişmanlık: Ha sırtımızda çuval taşımışız ha göbeğimizde fazla kilo taşımışız. İkisi de beli ileri derecede zorluyor.
Aşırı zayıflık: Aşırı zayıflıkta kaslar da zayıf kalıyor ve tüm yük omurga ile aradaki diske biniyor. Bu da diskin yırtılmasına ve fıtıklaşmasına neden oluyor.
Aşırı hareketsiz yaşam: Kasların zayıflamasına, omurgaya olan kas desteğinin azalmasına ve diskin zorlanıp fıtıklaşmasına yol açıyor.
Sigara içmek: Disklerde kan dolaşımı yoktur, difüzyon yoluyla beslenir. Sigara bu beslenme kanallarını daraltıp tıkayarak beslenmesini bozuyor ve fıtıklaşmaya neden oluyor.
Uzun yol şoförleri: Uzun süre sabit oturmak, araçtaki titreşim, kronik travma ve disklerde beslenme bozukluğu fıtıklaşmaya neden oluyor.
Ev kadınları: Ev işlerini yapıp ağırlık kaldırırken dikkatlerini ağırlığa değil eşyalara ve temizliğe verdiklerinden, disk ani zorlamalara maruz kalıyor.
Tedavi edilmezse ağrıyı morfin bile kesmez
Bel ve boyun fıtığı tedavi edilmediği takdirde iş ve sosyal yaşamı ileri derecede aksatabiliyor. Kişi tamamen çalışamaz hale gelebiliyor. Bazen tedavi edilmeyen fıtıklar sonucunda felçler, idrar ve büyük abdest tutamama gibi kalıcı sorunlar oluşabiliyor. Aşırı ağrılar, narkotik ilaçlarla bile kontrol altına alınamayabiliyor.
Bel ve boyun fıtıklarının görülme sıkılığı son yıllarda artmaya başladı. Beyin Omurilik ve Sinir Cerrahisi Uzmanı Op. Dr. Cezmi Ük ile Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Uzmanı Dr. Başak Öğüt Perktaş; “Ne kadar teknoloji, o kadar fıtık” diyor. Teknoloji bir taraftan insanlara rahatlık verirken diğer taraftan hareket ihtiyacımızı azaltıyor, vücudumuzu daha az kullanmamıza, bunun sonucunda şişmanlamamıza, iskelet yapımızın zayıflamasına ve daha çok fıtık hastası olmamıza yol açıyor. Toplumda bel-boyun ağrısı oranı yüzde 80'ler civarındayken, bunların yaklaşık yüzde 20 kadarının fıtık kökenli olduğu düşünülüyor. Bu oran 20 yaş altında yüzde 3.5 iken, en sık 30-40 civarında görüldüğü belirtiliyor.
Omurgayı oluşturan kemiklerin arasında kıkırdaklar bulunuyor. Kıkırdakların dejenere olup yırtılarak omurilik ve sinirleri sıkıştırması 'fıtık' olarak adlandırılıyor. Oluşumun olduğu bölgeye göre sorun boyun ya da bel fıtığı olarak adlandırılıyor. Toplumda bel fıtığı görülme oranının boyun fıtığından daha fazla olduğuna dikkat çekiliyor. Çünkü bel boyuna göre daha çok yük taşıyor, ayrıca omurganın oynar bölgesinin sonu olma özelliği de var. Bel fıtığı kadınlarda erkeklerden biraz daha fazla görülse de, bu sonuç istatistiksel olarak çok anlamlı bulunmuyor. Boyun fıtıkları, kadınların boyun hareketliliği daha fazla olduğu için kadınlarda daha sık görülüyor. Her bel ya da boyun ağrısının fıtık olarak algılanmaması gerekiyor. Bel-boyun ağrılarının yüzde 20-25'i fıtıktan kaynaklanıyor. Erken teşhisle birçok fıtık hastası ameliyat olmaktan kurtulabiliyor. Hastanın bilinçlendirilip doğru hareket etmesi, doğru egzersizleri yapması, kilosuna dikkat etmesi sağlanırsa fıtığı ilaç bile kullanmadan yenmesi mümkün olabiliyor.
Son yıllarda gençlerde fıtık oranının, özellikle çocukluk çağı obezitesinin hızla artması ve bilgisayar başında daha uzun zaman geçirilmesinin etkisiyle arttığı belirtiliyor. Uzmanlar bilgisayar başında uzun zaman geçirenlere; sık ara vermelerini, küçük bel ve boyun egzersizleri yapmalarını, monitör karşısında yemek yememelerini, mümkünse ortopedik sandalye kullanmalarını ve günlük bilgisayar kullanımlarını sınırlamalarını öneriyor.
Bunlar fıtık yapıyor
Bilinçsiz hareketler
Obezite
Hareketsizlik
Sigara içmek
Çok uzun süre oturmak
Ağır vasıta sürücülüğü
Ailevi faktörler
Kazalar
Fıtık habercisi belirtileri
Şiddetli boyun ve bel ağrıları
Kollara, bacaklara vuran ağrı ve uyuşmalar
Güçsüzlük
İdrar ve büyük abdest problemleri
Yürüme sıkıntısı
Aşırı kilo aşırı yük anlamına gelip fıtığa neden oluyor. Aşırı zayıflık ise kaslarda güçsüzlüğe neden olarak fıtığa yol açıyor. Uzun boy da fıtığın oluşmasına yol açan etkenler arasında gösteriliyor.
Sırt ve boyun ağrısı olanlar için zorunlu egzersizler
Ev kadınları ve tiryakiler risk altında
Aşırı şişmanlık: Ha sırtımızda çuval taşımışız ha göbeğimizde fazla kilo taşımışız. İkisi de beli ileri derecede zorluyor.
Aşırı zayıflık: Aşırı zayıflıkta kaslar da zayıf kalıyor ve tüm yük omurga ile aradaki diske biniyor. Bu da diskin yırtılmasına ve fıtıklaşmasına neden oluyor.
Aşırı hareketsiz yaşam: Kasların zayıflamasına, omurgaya olan kas desteğinin azalmasına ve diskin zorlanıp fıtıklaşmasına yol açıyor.
Sigara içmek: Disklerde kan dolaşımı yoktur, difüzyon yoluyla beslenir. Sigara bu beslenme kanallarını daraltıp tıkayarak beslenmesini bozuyor ve fıtıklaşmaya neden oluyor.
Uzun yol şoförleri: Uzun süre sabit oturmak, araçtaki titreşim, kronik travma ve disklerde beslenme bozukluğu fıtıklaşmaya neden oluyor.
Ev kadınları: Ev işlerini yapıp ağırlık kaldırırken dikkatlerini ağırlığa değil eşyalara ve temizliğe verdiklerinden, disk ani zorlamalara maruz kalıyor.
Tedavi edilmezse ağrıyı morfin bile kesmez
Bel ve boyun fıtığı tedavi edilmediği takdirde iş ve sosyal yaşamı ileri derecede aksatabiliyor. Kişi tamamen çalışamaz hale gelebiliyor. Bazen tedavi edilmeyen fıtıklar sonucunda felçler, idrar ve büyük abdest tutamama gibi kalıcı sorunlar oluşabiliyor. Aşırı ağrılar, narkotik ilaçlarla bile kontrol altına alınamayabiliyor.
RSS