Gaziantep'in turizm potansiyelini değerlendirme açısından hakkettiği yer olmadığını vurgulayan Vali Lütfullah Bilgin, "Zeugma, ülkemizin turizm imkanları açısından dünya kültür mirası listesinde yer alan çok büyük bir zenginlik" diye konuştu. Mozaik Müzesi'nin, görsel anlamda dünyanın en önemli ve görkemli mozaik müzesi olacağını söyledi.
Bilgin, yarın Başbakan Recep Tayyip Erdoğan tarafından açılması planlanan Mozaik Müzesinde, Zeugma'nın anlatıldığı kısa sine-vizyon gösterisinin ardından kazılara ilişkin bilgi verdi, Zeugma'da acil kazı ve kurtarma çalışmalarının Birecik Barajı'nın yapımıyla gündeme geldiğini hatırlattı.
Kurtarma kazılarına yabancı kaynaklar destek verdi
Bölgede, ilk kazı çalışmalarının 1987 yılında Arkeoloji Müzesi tarafından başlatıldığını belirten Bilgin, şunları söyledi: "Gaziantep Arkeoloji Müzesi'nin yanı sıra 1993 yılında West Avustralya arkeoloji ekibi, 1996-2000 yıllarında Fransız Nantes Üniversitesi arkeoloji ekibi, merkezi ilimizde bulunan SANKO Holding AŞ, 1998 yılında İsviçre Bern Üniversitesi, 2000 yılında Packard Humanities Enstitüsü ve 2004 yılında yine Fransız Nantes Üniversitesi arkeoloji ekibi kazı ve kurtarma çalışmalarına maddi ve manevi katkıda bulundular.
2000-2003 yılları arasında ödenek yetersizliğinden kazı ve kurtarma çalışmaları yapılamadı. Ancak, 2003 yılından itibaren İl Özel İdaresi bütçesinden sağlanan kaynaklarla kazı ve kurtarma çalışmaları yeniden başladı. Kazı ve kurtarma çalışmalarının başladığı 1987 yılından bugüne kadar bin 500 metrekare sanat şaheseri mozaikler, dünyada başka bir örneği olmayan savaş ve barışı simgeleyen bronz Mars Heykeli, 120 metrekare fresk (duvar resmi), 4 bin âdet bronz sikke, 100 bin mühür baskı (Bulla) ve günlük hayatta kullanılan on binlerce eşya elde edildi." Bilgin, Zeugma Antik Kentinden çıkartılan mozaiklerin sergilenmesinin turizmin gelişmesi açısından son derece önemli olduğunu vurguladı. Bir yandan, Zeugma Antik Kentindeki- kazı ve kurtarma çalışmaları sürdürülürken, diğer yandan elde edilen eserlerin restorasyon çalışmalarının devam ettiğini bildiren Vali Bilgin, şöyle devam etti: "Bu bağlamda, bugüne kadar 843 metrekare mozaiğin restorasyon işlemleri tamamlanarak, Mozaik Müzesinde teşhire konuldu. 350 metrekarelik mozaiğin Zeugma Kazı alanında Açık Hava Müzesi olarak teşhir edilmesi planlandı, 300 metrekare mozaik de restore edilmek üzere muhafaza altına alındı." Bilgin, Zeugma Antik Kentinin toplam alanının 2 milyon 40 bin metrekare olduğuna dikkati çekerek, "Bu alanın yüzde 25'i su altında, yüzde 75'i ise su üstün de. Su altında kalan alanın yüzde 50 oranındaki kısmında kazı çalışmaları yapıldı. Kazıların, 2010 yılına kadar sürdürülmesi planlanmış durumda" dedi.
Kazıları Bakanlık yürütecek
Bugüne' kadar Zeugma Antik Kentinde yapılan kazı ve kurtarma çalışmalarının Gaziantep Valiliği’nin öncülüğünde, Müze Müdürlüğünün çeşitli yerli ve yabancı üniversitelerin, vakıfların ve sivil toplum örgütlerinin katkılarıyla sürdürüldüğünü hatırlatan Bilgin, şunları kaydetti: "Ancak bundan sonra yapılacak kazı ve kurtarma çalışmalarının tek bir ekip tarafından yapılması öngörülerek, 2005 yılından itibaren Ankara Üniversitesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Kutalmış Görkay başkanlığındaki bir eki bin görevlendirilmesi Bakanlar Kurulunun 17 Mayıs 2005 tarihindeki kararıyla uygun görüldü. Bu ekibin, kazı, restorasyon, koruma, yapım, onarım, güvenlik ve temizlik çalışmaları için Kültür ve Turizm Bakanlığınca Gaziantep Valiliğine bin 990 YTL ödenek aktarıldı. Dolayısıyla bu yılki kazı ve kurtarma çalışmaları için herhangi bir ödenek sıkıntısı yaşanmayacak. Bu arada, temeli 1990 yılında atılan Zeugma Müzesi de yapımı tamamlanarak hizmete hazır hale geldi. Müze için İl Özel İdaresi'nden 2 milyon 132 bin YTL, Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından 561 bin YTL olmak üzere toplam 2 milyon 693 bin YTL harcandı."
Tüm eserler müzede sergilenecek
Bilgin, Zeugma müzesinde sergilenecek eserlere ilgili şu bilgileri verdi: "23 Haziran'da Başbakan Recep Tayyip Erdoğan tarafından hizmete açılacak Mozaik Müzesinde, ilk etapta 550 metrekare mozaik (35 adet pano), 120 metrekare fresk (duvar resmi), 35 adet heykel ve mezar steli teşhir edilecek. Bitişiğindeki mevcut Arkeoloji Müzesinde sanat şaheseri Çingene Kızı Mozaiği, 4 bin adet arkeolojik buluntu ve bin civarında sikke ile diğer tarihi eserler teşhir edilecek. Böylece Gaziantep Müzesi, görsel anlamda dünyanın en önemli ve görkemli Mozaik Müzesi konumunda olacak. Yapılan kazı çalışmaları esnasında ortaya çıkartılan Roma villalarının içindeki 3 ayrı mekan, mozaiği, duvar resimleri, havuzlu çeşmesi ve sütunlarıyla, tamamen orijinal şekliyle teşhire konuldu. Zeugma Antik Kenti ve burada yapılan kazılarda elde edilen eşsiz sanat şaheseri mozaikler, Mars Heykeli, freskler ve ortaya çıkartılan villalar ile diğer tarihi eserler kuşkusuz Gaziantep'in ve Türkiye'nin dünya kamuoyunda daha çok tanınma sına ve turizm gelirlerimizin artmasında önemli rol oynayacaktır."