Avrupa Birliği (AB), koronavirüs (Covid-19) nedeniyle üye ülkelere yönelik hazırladığı 800 milyar euroluk kurtarma programının finansmanı için bütçesine yıllık 17 milyar euroluk kaynak sağlayacak 3 yeni vergi istedi.
AB Komisyonu, Birlik bütçesine yeni öz kaynak sağlayacak düzenleme paketini açıkladı. AB'nin 'Yeni Nesil AB' adlı yaklaşık 800 milyar euroluk kurtarma programının geri ödenmesinde kullanılacak pakete göre, AB emisyon ticaret sistemi revize edilecek. Emisyon ticareti denizcilik sektörüne de uygulanacak. Aynı zamanda havacılık sektöründen sağlanan gelirler artırılacak. Yapılar ve araçların karbon salımına ilave vergi getirilecek.
Üye ülkelerin, AB emisyon ticaretinden elde ettiği gelirin yüzde 25'inin AB bütçesine aktarılması sağlanacak. Böylece 2026-2030 arasında yıllık ortalama 12 milyar euro kaynak bütçeye yönlendirilecek.
KARBON VERGİSİ
Dış ülkelerden ithal edilen ürünlerden karbon vergisi tahsil etmesi öngörülen AB’nin, sınırda karbon düzenlemesi mekanizması gelirlerinin yüzde 75'i AB bütçesine yönlendirilecek. Bu mekanizmayla 2026-2030 döneminde yıllık 1 milyar euro kaynak sağlanacak.
Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü’nde (OECD) uzlaşı sağlanan küresel kurumlar vergisi reformu çerçevesinde, AB ülkelerinde çok uluslu şirketlerin net karlarının bir kısmının katılımcı ülkelerce vergilendirilmesi söz konusu olacak.
Üye ülkeler, şirket karlarının vergilendirilmesinden sağlanan gelirlerin yüzde 15'ini AB bütçesine gönderecek. Bu uygulamayla da yıllık 4 milyar euro kadar gelir elde edilecek.
Söz konusu paketin yürürlüğe girmesi için Avrupa Parlamentosu (AP) ve üye ülkelerin onayı gerekiyor.
2026 SONUNA KADAR PİYASALARA BORÇLANACAK
AB Komisyonu, üye ülkelerin teminatıyla kurtarma programı için 2026 yılı sonuna kadar sermaye piyasalarında borçlanacak. Komisyon, bu kaynağı üye ülkelere hazırladıkları yatırım ve reform planları doğrultusunda uygun koşullu kredi ve hibe olarak dağıtacak.
AB, kurtarma programının finansmanı için 2026 sonuna kadar yaklaşık 800 milyar euroluk tahvil ihracı planlıyor.
Üye ülkeler bu kaynağı, dijital dönüşüm ve iklim hedefleriyle uyumlu biçimde yatırıma dönüştürecek.
AB ülkelerine 360 milyar euro kredi ve 312.5 milyar euro hibe olarak dağıtacak. Paket kapsamında, AB'nin kalkınma odaklı diğer çeşitli programlarına da önemli miktarda mali kaynak sağlanacak.