Çocukların daha iyi yazabilmeleri, yazma yeteneklerini geliştirilebilmeleri ,bu işten zevk alabilmeleri büyük ölçüde anne ve babanın çabasına bağlıdır. Çocuğa yazma zevkini kazandırabilmek için anne babaların tavrı da çocuklar üzerinde çok önemlidir. Çocukların yazı yazmayı sevmeleri için neler yapmaları gerekir ? Yazı yazımında kullanılacak kalem nasıl tercih edilmelidir ? Aileler çocuklarına yazı yazmayı nasıl sevdirebilir ? konuları üzerine açıklamalarda bulunan Zirve Üniversitesi Eğitim Fakültesi Sınıf Öğretmenliği Anabilim Dalı Başkanı ve Dekan Yardımcısı Yrd. Doç. Dr. Özcan Palavan, “Hayatımıza yazmayı katmadığımız için, karşılığı olan okumayı da göremiyoruz oysa çocuklar yazarak daha çabuk öğrenir.” dedi.
Çocuk kötü bir davranış sergiliyorsa özellikle 18 aylık olduktan sonra ertelenmiş taklit görülebilir diye konuşan Palavan, “Çocuk doğduğu zaman baktığımızda sıfır yaşında gibidir ama çevreyi algılamak için öncelikle dokunarak çevresindekileri keşfetmeye başlar. Aileler çoğu zaman bu dönemlerde çocuğun davranışı ile ilgili bilgi sahibi olamıyor. Çocuğun ne yaptığı çevreyle çok alakalı olduğu için aileye büyük sorumluluk düşüyor. Aile sadece okuma yazmada değil her konuda biraz bilgili olması lazım. Çocuk kötü bir davranış sergiliyorsa özellikle 18 aylık olduktan sonra ertelenmiş taklit görülebilir. Çocuğunuz ummadığınız bir anda farklı bir davranış gösterirse neden yapıyor anlam veremezsiniz. Oysaki ya 6 saat önce ya da 8 saat önce bu davranışı görmüştür. Çocuk 18 aylık dönemi atlattıktan sonra şaşıracağımız davranışlarını yine çevreden öğreniyordur. Çocuğa okuma ve yazmayı sevdirmek istiyorsak öncelikle çocuğa model olmalıyız. Aile çocuğun yanında yazma ve okuma saatleri düzenleyip sosyal öğrenmeyi tetikleyecek şeylere yönlendirirse gazete ve dergi okumayı seven bir çocukla karşılaşabilir.” dedi.
Palavan, “Bir devlet kurumunda herhangi bir sıkıntıyla karşılaştığımız takdir de konuşmayı çok seven bir millet olduğumuz için derdimizi hep birbirimize anlatırız. Ama derdimizi ilgili birime ya görürsek söyleriz ya da anlatmayız. Genelde toplum olarak yazma faaliyetlerinde çok ileride değiliz. Anneler gününde en güzel hediye anneye yazılmış anneye sevgi sözü içeren bir küçük metin olabilir. Çocuk bunu kendi eliyle yazmış olsun ya da kağıtları keserek babasıyla o kartı hazırlayıp hediye etsin. Böyle bir durumda anne de çok mutlu olur çocukta. Daha sonra çocukta bir bakarsınız ki her şeyi yazıyla anlatabilirim inanışı gelişir.” diye belirtti.
Çocuklar 4-5 yaşlarında gördükleri her şeyi sorgulamaya başlarlar diyen Palavan, “Mesela sorduklarını yazmayı bir yere yazalım öyle soralım. Çocuk o zaman söylediklerinin yazıldığını anlar ve merak edip yazmayı öğrenmeye başlar. Alışveriş listesi hazırlarken çocuğunuzu da yanınıza alarak birlikte hazırlayın. Çocuğunuzun arkadaş çevresi yazar çizer bir takımdan oluşursa çocuğunuz da yazmayı çizmeyi sevecektir. Çocuk yazmayı sevdiğinde sigara içmek alkol kullanmak yerine bir gazeteye yazı göndereyim yazım yayınlansın hevesi doğacaktır. Bazı çocuk dergilerinde okumaya ve yazmaya teşvik edici bölümler vardır. Çocuklarınız o dergi ve gazetede yayınlanacak yazıları hazırlayıp kendi yazılarının yayınlandıklarını gördüklerinde mutlu olacaklardır.” şeklinde konuştu.
Yazı yazımında kurşun kalemi tercih etmek önemlidir diyen Palavan, “ Çocuğun seveceği renkli kalemleri tercih edin. Çocuğunuza kalem alırken kendinize de kalem almalısınız. Çünkü baba kalemim bitmiş kalem almaya gidiyorum dediği zaman çocuk da heveslenerek bana da al diyecektir. Günlük tutma alışkanlığı da çocuğa yazmayı sevdirecektir. Çocuk okuma ve yazmayı öğrendiğinde hadi bir şeyler yazalım da bu bayram da amcamıza tebrik kartı atalım denildiğinde hem unutulan şeyleri tetikleriz hem de çocuk yazmayı sever. Çocuğunuzu eğik el yazısına teşvik etmek istiyorsanız teknolojiden de faydalanarak ona el yazısı yazdırın fotoğrafını çekin bu şekilde mail attırarak çocuğu sanal alemde de yazmaya teşvik edin.” dedi.
Palavan, “Teknolojinin gelmesiyle beraber çocuğun el becerisini kaybettirebilir fakat teknoloji öyle bir gelişti ki tabletlerin belli özellikleri sayesinde kalemle not almayı sağlıyor. Teknolojiyi artık çok rahat kullanabiliyoruz yanımızda çok kağıt kullanmıyoruz ama dijital ortamda binlerce kağıttan da aynı zamanda tasarruf etmiş oluyoruz. Kalemin ucundan üzerime mürekkep damladı olayı yaşamak yerine dijital ortamda yazmak artık daha kolay bir hal aldı. Evinizin bir köşesinde yazı tahtası olması çocuğu yazı yazmaya ve resim çizmeye yöneltmek için büyük bir avantajdır. Yemek hazırlayıp evden çıkarken yemeğin yanına bir not yazılması çocuğu eğitici şekilde yönlendirir.” dedi. Arzu Bulut
Çocuk kötü bir davranış sergiliyorsa özellikle 18 aylık olduktan sonra ertelenmiş taklit görülebilir diye konuşan Palavan, “Çocuk doğduğu zaman baktığımızda sıfır yaşında gibidir ama çevreyi algılamak için öncelikle dokunarak çevresindekileri keşfetmeye başlar. Aileler çoğu zaman bu dönemlerde çocuğun davranışı ile ilgili bilgi sahibi olamıyor. Çocuğun ne yaptığı çevreyle çok alakalı olduğu için aileye büyük sorumluluk düşüyor. Aile sadece okuma yazmada değil her konuda biraz bilgili olması lazım. Çocuk kötü bir davranış sergiliyorsa özellikle 18 aylık olduktan sonra ertelenmiş taklit görülebilir. Çocuğunuz ummadığınız bir anda farklı bir davranış gösterirse neden yapıyor anlam veremezsiniz. Oysaki ya 6 saat önce ya da 8 saat önce bu davranışı görmüştür. Çocuk 18 aylık dönemi atlattıktan sonra şaşıracağımız davranışlarını yine çevreden öğreniyordur. Çocuğa okuma ve yazmayı sevdirmek istiyorsak öncelikle çocuğa model olmalıyız. Aile çocuğun yanında yazma ve okuma saatleri düzenleyip sosyal öğrenmeyi tetikleyecek şeylere yönlendirirse gazete ve dergi okumayı seven bir çocukla karşılaşabilir.” dedi.
Palavan, “Bir devlet kurumunda herhangi bir sıkıntıyla karşılaştığımız takdir de konuşmayı çok seven bir millet olduğumuz için derdimizi hep birbirimize anlatırız. Ama derdimizi ilgili birime ya görürsek söyleriz ya da anlatmayız. Genelde toplum olarak yazma faaliyetlerinde çok ileride değiliz. Anneler gününde en güzel hediye anneye yazılmış anneye sevgi sözü içeren bir küçük metin olabilir. Çocuk bunu kendi eliyle yazmış olsun ya da kağıtları keserek babasıyla o kartı hazırlayıp hediye etsin. Böyle bir durumda anne de çok mutlu olur çocukta. Daha sonra çocukta bir bakarsınız ki her şeyi yazıyla anlatabilirim inanışı gelişir.” diye belirtti.
Çocuklar 4-5 yaşlarında gördükleri her şeyi sorgulamaya başlarlar diyen Palavan, “Mesela sorduklarını yazmayı bir yere yazalım öyle soralım. Çocuk o zaman söylediklerinin yazıldığını anlar ve merak edip yazmayı öğrenmeye başlar. Alışveriş listesi hazırlarken çocuğunuzu da yanınıza alarak birlikte hazırlayın. Çocuğunuzun arkadaş çevresi yazar çizer bir takımdan oluşursa çocuğunuz da yazmayı çizmeyi sevecektir. Çocuk yazmayı sevdiğinde sigara içmek alkol kullanmak yerine bir gazeteye yazı göndereyim yazım yayınlansın hevesi doğacaktır. Bazı çocuk dergilerinde okumaya ve yazmaya teşvik edici bölümler vardır. Çocuklarınız o dergi ve gazetede yayınlanacak yazıları hazırlayıp kendi yazılarının yayınlandıklarını gördüklerinde mutlu olacaklardır.” şeklinde konuştu.
Yazı yazımında kurşun kalemi tercih etmek önemlidir diyen Palavan, “ Çocuğun seveceği renkli kalemleri tercih edin. Çocuğunuza kalem alırken kendinize de kalem almalısınız. Çünkü baba kalemim bitmiş kalem almaya gidiyorum dediği zaman çocuk da heveslenerek bana da al diyecektir. Günlük tutma alışkanlığı da çocuğa yazmayı sevdirecektir. Çocuk okuma ve yazmayı öğrendiğinde hadi bir şeyler yazalım da bu bayram da amcamıza tebrik kartı atalım denildiğinde hem unutulan şeyleri tetikleriz hem de çocuk yazmayı sever. Çocuğunuzu eğik el yazısına teşvik etmek istiyorsanız teknolojiden de faydalanarak ona el yazısı yazdırın fotoğrafını çekin bu şekilde mail attırarak çocuğu sanal alemde de yazmaya teşvik edin.” dedi.
Palavan, “Teknolojinin gelmesiyle beraber çocuğun el becerisini kaybettirebilir fakat teknoloji öyle bir gelişti ki tabletlerin belli özellikleri sayesinde kalemle not almayı sağlıyor. Teknolojiyi artık çok rahat kullanabiliyoruz yanımızda çok kağıt kullanmıyoruz ama dijital ortamda binlerce kağıttan da aynı zamanda tasarruf etmiş oluyoruz. Kalemin ucundan üzerime mürekkep damladı olayı yaşamak yerine dijital ortamda yazmak artık daha kolay bir hal aldı. Evinizin bir köşesinde yazı tahtası olması çocuğu yazı yazmaya ve resim çizmeye yöneltmek için büyük bir avantajdır. Yemek hazırlayıp evden çıkarken yemeğin yanına bir not yazılması çocuğu eğitici şekilde yönlendirir.” dedi. Arzu Bulut