Üniversitelerde öncelik yüz yüze eğitim, ama uygulamalar belirsiz

Salgınla mücadele kapsamında üniversite kampuslarında uygulanacak önlemlere ilişkin YÖK ve Türk Standartları Enstitüsü işbirliğiyle “Küresel Salgın Bağlamında Yükseköğretim Kurumlarında Sağlıklı ve Temiz Ortamların Geliştirilmesi Kılavuzu” hazırlandı. Bu kılavuzda ‘’akademik ve idari personel ile öğrencilerin aşılanmış olması çok önemli’’ ibaresi yer alıyor ama zorunlu uygulama olmadığı için kampuslarda aşısız öğretim elemanı da öğrenci de olacak.

Her üniversite salgına karşı önlemler getirmeye çalışıyor ancak aşı olmayan hocaların ders verip vermeyecekleri, aşısız öğrencilerin nasıl kontrol edileceği, ne kadar sürede bir test olmaları gerektiği gibi konular henüz tam açıklığa kavuşmuş değil.

Örneğin Almaya’da üniversite öğrencilerinin kampuslara alınmaları üç şekilde mümkün olabilecek. Öğrenciler ya aşı sertifikası gösterecekler ya altı ay içinde hastalanıp iyileştiklerine dair belge. Bunlar yoksa okula girebilmeleri için her gün negatif test sonucu göstermeleri gerekiyor.

Türkiye’deki üniversitelerin kimisinde hes kodlarıyla okula giriş kartları eşleştirildi, buna göre okula giriş izni verilmeyebilecek. Aşı olmayan öğretim elemanı ve öğrencilerden bazı üniversitelerde 48 saatte bir, bazılarında da haftada iki kez negatif test sonucu istenecek.  Bazı üniversitelerde 1 metrelik sosyal mesafenin sağlanabilmesi için sınıflarda planlamalar yapılıyor. Ancak 20 bin, 30 bin, 50 bin öğrencinin bir arada öğrenim gördüğü üniversitelerde, özellikle yemek saatlerinde mesafenin nasıl korunabileceği bilinmiyor. 

Küresel Salgında Eğitim ve Öğretim Süreçlerine Yönelik Uygulamalar Rehberi’ne göre, örgün eğitimde öncelik yüz yüze eğitimde olacak. Salgının seyrine göre örgün programlarda harmanlanmış (hibrit) eğitim modeli de kullanılabilecek.

Harmanlanmış eğitime geçildiği durumda da gerekli önlemler alınarak uygulamalı eğitimler, olabildiğince yüz yüze yapılacak. Teorik dersler ise salgının seyrine göre yüz yüze veya belirli bir oranda uzaktan eğitimle verilebilecek.

Kılavuzda, gelecekteki olası senaryolara göre yükseköğretim kurumlarında izlenmesi öngörülen genel bir çerçeveye yer verildi. Salgının bölgesel ve yerel seyrine göre farklı programlar için yapılacak olan uygulamalara yönelik hususlarda daha önce de olduğu gibi değişiklik yapma yetkisi, yükseköğretim kurumlarının ilgili kurullarına bırakıldı. Buna göre, vaka sayısı artan bir yerleşkede çevrimiçi eğitim ağırlık kazanabileceği gibi başka bir kampus tamamen yüz yüze devam edebilecek.

2021-2022 öğretim yılında sınavlar esas olarak yüz yüze yapılacak. Bununla birlikte salgının bölgesel ve yerel seyrine göre mücbir durumların varlığında yahut program özelinde yükseköğretim kurumlarının ilgili kurulları tarafından uygun görülmesi koşuluyla çevrimiçi sınav uygulamalarından da yararlanılabilecek.

Rehberde derslikler ve çalışma salonları için gerekli önlemler şöyle sıralanıyor:

l-Akademik ve idari personel ile öğrencilerin aşılanmış olması çok önemli

- Üniversitelerde dersliklerde, kampuslarda, toplantı salonlarında maskeye, mesafe ve temizliğe dikkat edilmeli. Özellikle kapalı alanlarda sürekli maske kullanımı sağlanmalı

- Kampus içinde ortak kullanım alanları düzenli olarak temizlenmeli

- Sosyal faaliyetler mümkün olduğunca açık havada sürdürülmeli

- Sınıf içinde oturma düzeninde kişiler arası en az 1 metre mesafe konulmalı. Ders içeriğine, faaliyet ve uygulamalara göre mesafe artırılmalı

- Derslik ve laboratuvarların havalandırmasına özellikle özen gösterilmeli

- Dersler mümkün olan en az sayıda kişi ile yapılmalı

- Blok ders yerine dersler arasında salonun büyüklüğüne göre, en az 10 dakika ara verilerek ortamın havalandırılması sağlanmalı

- Çalışma salonları ve sınıflarda kapasite planlaması yapılmalı, kalabalık grup çalışmalarından kaçınılmalı

- Damlacık oluşturması nedeniyle şarkı söyleme, koro çalışması, tiyatro provaları gibi yüksek sesle yapılan faaliyetler için küçük derslikler ve sınıflar yerine büyük salonlar tercih edilmeli

- Damlacıkların yayılmasına yol açabileceği için mümkün mertebe içerde kişiler olduğunda klima ve vantilatör kapalı olmalı

- Masa yüzeyi, kapı kolu gibi birden çok kişinin temas ettiği alanların temizliğine özellikle dikkat edilmeli

- Dersliklerde oturma düzeni ve mesafeleri de önceden ayarlanmış olmalı

- Yerleşke içerisindeki yurtların öğrenciler tarafından kullanılması konusunda sosyal ortamlar için alınan tedbirlere uyulmalı, Sağlık Bakanlığı ve ilgili kurulların alacağı kararlara uygun düzenlemeler yapılmalı.