Kadınların yönetim kurullarında daha fazla temsil edilmesi ve kurumsal yönetimde eşitlik sağlanması, Türkiye’nin iş dünyasında toplumsal cinsiyet eşitliği açısından önemli bir adım olacak.
Türkiye Kurumsal Yönetim Derneği’nin (TKYD) 2023 yılına dair hazırladığı Kurumsal Yönetim Değerlendirme Raporu, BİST 100 şirketlerinde kadın yönetim kurulu üyeliği ve kurumsal yönetim uygulamaları konusunda dikkat çekici sonuçlar ortaya koydu.
Rapora göre, BİST 100’deki şirketlerin %26’sında hiçbir kadın yönetim kurulu üyesi bulunmazken, kadın üyelerin toplam yönetim kurulu içindeki oranı sadece %16,4’te kaldı.
Kurumsal Yönetim Değerlendirme Raporu, BİST100 şirketlerinin zorunlu olmayan ilkelere ilişkin sunduğu uyum raporlarının (Uyum Raporu Formatı) analizine dayanıyor. Açıklanan 2023 yılı raporunda, 2021 ve 2022 yıllarında olduğu gibi şirketlerin kurumsal yönetim uygulamalarıyla ilgili olarak paylaştıkları veriler ele alındı.
Kadın temsiliyeti hâlâ düşük
Rapora göre:
Şirketlerin %51’inde kadın üye oranı %25’in altında.
%23’ünde ise kadın yönetim kurulu üyelerinin oranı %25’in üzerinde.
Kadın üyelerin %50’si bağımsız üye, %41,5’i ise icracı olmayan üye olarak görev yapıyor.
Bu rakamlar, kadınların yönetim kurullarında yeterince temsil edilmediğini ve toplumsal cinsiyet eşitliği açısından ciddi bir ilerleme kaydedilmesi gerektiğini gösteriyor.
Raporda kurumsal yönetim ilkelerine uyum düzeyine ilişkin de analizler yer aldı:
Kamuyu Aydınlatma ve Şeffaflık bölümü, en yüksek uyum düzeyine sahip alan olarak dikkat çekti.
Yönetim Kurulu ise en düşük uyum düzeyine sahip bölüm olarak belirlendi.
Menfaat Sahipleriyle İlişkiler bölümünde uyum oranları artış gösterirken, "Çalışanların yönetime katılımı" ve "Menfaat sahiplerinin görüşlerinin alınması" gibi alanlarda uyum oranları hala düşük seviyelerde.
Yönetim kurullarında bağımsızlık ve çeşitlilik sorunu
Raporda yer alan diğer dikkat çekici bulgular şunlardır:
Yönetim kurullarındaki bağımsız üyelerin oranı, Tebliğ gereği zorunlu olan %34,5 seviyesinde kaldı.
Yönetim kurulu başkanı ve genel müdürün aynı kişi olduğu şirket sayısı 2023 yılında 13 olarak kaydedildi.
Kurumsal yönetimde eksiklikler
Raporda, şirketlerin özellikle şu alanlarda gelişim kaydetmesi gerektiği vurgulandı:
Yönetim kurulu ücretlerinin kişi bazında açıklanması.
Yönetim kurulu üyelerinin birden fazla komitede görev almasının sınırlandırılması.
Çalışanları etkileyebilecek kararların sendikalar ve çalışan temsilcileriyle paylaşılması.
Hedefler
TKYD, adillik, şeffaflık, hesap verebilirlik ve sorumluluk ilkeleri doğrultusunda kurumsal yönetim uygulamalarının geliştirilmesini amaçlıyor. 2003 yılında kurulan dernek, özel sektör, kamu kuruluşları, medya ve akademi dünyası arasında bir iletişim ağı kurarak bu hedefe ulaşmaya çalışıyor.
Kadınların yönetim kurullarında daha fazla temsil edilmesi ve kurumsal yönetimde eşitlik sağlanması, Türkiye’nin iş dünyasında toplumsal cinsiyet eşitliği açısından önemli bir adım olacak.