Dünyada hasta sayısı yıllar içinde artıyor

Yılda 8,4 milyon insan Verem hastalığına yakalanırken 2 milyonu hayatını kaybediyor

Bu yıl 71. Ulusal Verem Eğitim Ve Propaganda Haftası 7-13 Ocak tarihleri arasında çeşitli etkinliklerle kutlanacak. Tüberküloz (Verem) hastalığına yılda 8,4 milyon insan yakalanırken, 2 milyonu hayatını kaybediyor. Tüberküloz hastalığı en çok Güney Doğu Asya, Sahra Güneyi ve Afrika’da görülüyor. Her yıl Hindistan’da 1,8 milyon, Çin’de 1,3 milyon, Endonezya’da 590 bin, Nijerya’da 327 bin ve Bangladeş’te 306 bin yeni hasta ortaya çıkıyor.

Verem haftası dolayısıyla önemli açıklamalarda bulunan Gaziantep Verem Savaş Derneği Yönetim Kurulu Üyesi Dr. Ahmet Doğan Yardı, dünyada verem hasta sayısının yıllar içinde arttığını vurguladı. Türkiye’de yılda 25-30 bin tüberküloz hastasının ortaya çıktığına dikkat çeken Yardı, hastalığın bulaşıcı olduğunun altını çizdi.
Yılda 25-30 bin tüberküloz
hastası ortaya çıkıyor
“Türkiye’de 10 milyon ile 20 milyon arası bir nüfusun enfekte olduğu, yani vücutlarında henüz hastalık oluşturmamış verem mikrobunun olduğu hesaplanmaktadır” diyen Yardı, “Bu insanların yüzde 5-10’unu yaşamlarının bir döneminde verem hastası olacaklardır. Verem savaşı dispanserlerinde kayıtlı hasta sayıları 1999 yılında 22 bin 88 iken 2000 yılında 18 bin 38’dir. Kayıtlı hastalar dışında, SSK, özel hekim ve hastanelerde de tedavi edilen bazı hastaların olduğunu biliyoruz. Türkiye’de yılda yaklaşık 25-30 bin tüberküloz hastasının ortaya çıktığını tahmin edebiliriz. Bu hasta sayılarının nüfusa oranı, sanayileşmiş ülkelerde yüz binde 20 ve altında, Asya ve Afrika ülkelerinin çoğunda yüz binde 100’den hatta 200’den fazladır. Ülkemizde ise yüz binde 30-40 arasındadır” dedi.
Tüberküloz yıllarca vücutta
hastalık yapmadan kalabilir
Tüberküloz mikrobunun kaynağının tedavi görmemiş, aktif akciğer ve gırtlak (larinks) veremi olan hastalar olduğunu belirten Yardı, öksürerek, hapşırarak ve konuşarak mikropların havaya saçıldığını, sağlıklı kişilerinde bu mikropları nefesleriyle aldığını ve enfekte olduğunu söyledi. Sokakta, dolmuşta ve lokantada öksüren birinden verem mikrobunun alınma olasılığının düşük olduğunu kaydeden Yardı, “Bulaşma için genellikle verem hastası bir kişi ile uzun süre birlikte yaşamak gereklidir. En çok hastanın aile bireyleri ve yakın çalışma arkadaşlarına bulaşma olur. Tedavi ile bulaşma hızla sona erer. Tüberküloz mikrobu vücuda girdikten sonra aylarca-yıllarca hastalık yapmadan kalabilir. Bu dönemde vücut tarafından oluşturulan savunma yanıtları, mikropları aktif olmayan bir şekilde tutarlar. Buna tüberküloz enfeksiyonu ya da kişinin enfekte olması diyoruz” değerlendirmesinde bulundu.
Hastalanan organlarda
ağır bir iltihap olur
Tüberküloz hastalığının en çok akciğerleri tuttuğunu sözlerine ekleyen Gaziantep Verem Savaş Derneği Yönetim Kurulu Üyesi Dr. Ahmet Doğan Yardı, konuşmasını şöyle sürdürdü: “Hastalığın tuttuğu diğer organlar, lenf bezleri, akciğer zarları, kemikler, böbrekler, beyin zarlarıdır. Vücudun hemen bütün organlarında hastalık yapabilir. Hastalanan organlarda ağır bir iltihap olur, erimeler görülebilir. Organların çalışması bozulur. Mikropların vücuda girdikten sonra hastalık yapma süresi farklılıklar gösterir. Vücut direnci düşükse, hızla hastalık gelişebilir. Ya da yıllar sonra hastalık gelişebilir. Mikrop alıp enfekte olanlardan ancak yüzde onu yaşamları boyunca hastalanırlar. Hastalığın gelişmesine yol açan vücut direncini kırıcı hastalıklar ve etkenler vardır. AIDS hastalığı bu bakımdan vücut direncini en çok kıran hastalıktır. Bu nedenle, AIDS ve tüberküloz birbirlerine en büyük desteği veren iki beladır. Hastalığın gelişmesine yol açan diğer direnç kırıcılar, şeker hastalığı, böbrek hastalığı, bazı kanserler, ilaç ve alkol bağımlılığı, sigara, madenci hastalığı ve diğer bazı ciddi hastalıklardır.”
İlaçlar sayesinde
ölümleri azaldı
Tüberküloz (Verem) tedavisinde çok güçlü ilaçların bulunduğunu, ülkemizde Verem Savaş Dispanserleri tarafından ücretsiz verildiğini vurgulayan Yardı, mikropları öldürmek için tedavi de dört ilacın kullanıldığını ifade etti. “Verem mikrobu, diğer mikroplara göre çok daha yavaş çoğaldığından, ilaçları çok daha uzun süre kullanmak gerekir. Tedavi süresi altı aydır. Bazı özel durumlarda ilaçları kullanma süresini doktorunuz uzatabilir. İstirahat, özel beslenme, iklim ve sıkıntı-stres gibi unsurların tüberküloz tedavisinde çok önemli olmadığı gösterilmiştir. Verem ilaçları bulunana kadar bu saydığımız uygulamalar yapılıyordu, fakat hastaların yarıdan çoğu ölüyordu. İlaçlar bulunduktan sonra, verem ölümleri son derece azalmıştır, hastaların neredeyse hepsi başarıyla tedavi edilebilmektedir. Hastayı iyileştiren tedavi hastanın sağlığı yanında toplum sağlığı açısından da son derece önemlidir. Bulaşıcı bir hastalık olan veremle savaşın en önemli yöntemidir. Bu nedenle, tedavinin düzenli sürdürülmesi ve tamamlanması zorunludur” diye açıklamalarda bulundu. Hüseyin Karataş