Görme engelli bireylerin eğitim hayatında karşılaştıkları fırsat eşitsizliklerine dikkat çeken Körleri Eğitim ve Kalkındırma Derneği Gaziantep Şubesi Başkanı Mehmet Yıldırım, bu durumun ilkokul kademesinden başlayıp yükseköğretim, hatta doktora seviyelerine kadar devam eden ciddi bir sorun olduğunun altını çizdi.
Eğitim materyallerine erişim yetersiz ders içerikleri erişilebilir değil
Görme engelli öğrencilerin eğitim sürecinde yaşadıkları zorlukların yalnızca fiziksel erişim sorunlarıyla sınırlı olmadığını, aynı zamanda eğitim materyallerine erişim yetersizliği, ders içeriklerinin erişilebilir olmaması ve öğretmenlerin görme engellilere yönelik yeterli eğitimi almamış olmalarının da bu eşitsizlikte büyük rol oynadığını kaydeden Yıldırım, ‘’İlkokul kademesinde görme engelli çocuklar genellikle kaynaştırma eğitimi kapsamında akranlarıyla aynı sınıfta eğitim alıyor ancak ders kitapları ve görsel materyallerin çoğu Braille alfabesi ya da sesli formatta bulunmuyor. Bu durum çocukların dersleri takip etmesini zorlaştırıyor. Ayrıca bazı okullarda rehber öğretmen desteği yetersiz ve velilerin de bu süreçte gerekli bilgilendirmeye sahip değil’’ ifadelerini kullandı.
Ortaöğretim döneminde sorunlar daha da derinleşiyor
Ortaöğretim dönemine geçildiğinde ise sorunların daha da derinleştiğini sözlerine ekleyen Başkan Yıldırım, fen bilimleri derslerinde kullanılan laboratuvar materyallerinin görme engelli öğrencilere uygun şekilde düzenlenmemesi nedeniyle öğrencilerin uygulamalı derslerden yeterince faydalanamadığını vurgularken, sınavlarda kullanılan ölçme-değerlendirme yöntemlerinin görme engellilerin ihtiyaçlarına göre uyarlanmadığını ve bunun da başarı oranlarını olumsuz etkilediğini belirtti.
Erişilebilirlik konusundaki eksiklikler akademik başarıyı ciddi şekilde engelliyor
Üniversite seviyesinde ise erişilebilirlik konusundaki eksikliklerin akademik başarıyı ciddi şekilde engellediğini aktaran Yıldırım, ders notlarının çoğunun dijital ortamda erişilebilir formatta bulunmadığını, kampüs içinde yön bulma konusunda yeterli fiziksel düzenlemenin yapılmadığını ve bazı öğretim üyelerinin görme engelli öğrencilerin ihtiyaçlarına yönelik farkındalıklarının düşük olduğunu dile getirdi, bu durumunun, öğrencilerin yalnızca ders başarısını değil, sosyal yaşama katılımını da sınırlandırdığının altını çizdi.
Doktora gibi yüksek akademik seviyelerde bile görme engellilerin bilimsel araştırma yapma sürecinde önemli engellerle karşılaştığını hatırlatan Körleri Eğitim ve Kalkındırma Derneği Gaziantep Şubesi Başkanı Mehmet Yıldırım, konuşmasını şöyle sürdürdü: ‘’Akademik veri tabanlarına erişimde yaşanan teknik sorunlar, görsel ağırlıklı akademik içeriklerin alternatif formatlarda sunulmaması ve araştırma projelerinde erişilebilir laboratuvar ortamlarının bulunmaması bu sorunlar arasında yer alıyor. Ayrıca, akademik jürilerde ve bilimsel toplantılarda sunumların erişilebilir formatta yapılmaması, görme engelli akademisyen adaylarının çalışmalarını paylaşmasını güçleştiriyor.’’
Acil ve kalıcı çözümler üretilmeli
Eğitimde fırsat eşitliğinin yalnızca okula gitmekle sağlanamayacağına dikkat çeken Başkan Yıldırım, tüm kademelerde erişilebilir eğitim materyallerinin yaygınlaştırılması, öğretmenlere ve akademisyenlere görme engelli bireylerle iletişim ve öğretim konusunda özel eğitimler verilmesi ile fiziki ortamların düzenlenmesinin hayati önem taşıdığını söyledi. Görme engelli öğrencilerin ailelerinin de bilinçlendirilmesi ve rehberlik hizmetlerinin güçlendirilmesi gerektiğini sözlerine ekleyen Yıldırım, tüm bireylerin eşit koşullarda eğitim alma hakkına sahip olduğunu, bu konuda acil ve kalıcı çözümler üretilmesi çağrısını yineledi.
RSS