Enflasyon rakamları açıklandı, bu durum genel piyasayı nasıl etkiler? Seçimlerin enflasyon rakamlarında bir etkisi var mı? Enflasyon önümüzdeki aylarda nasıl bir seyir izleyecek?
Zirve Üniversitesi İktisadi ve İdari Birimler Fakültesi Öğretim Üyesi ve Ekonomi Uzmanı Yrd. Doç. Dr. Abdulkadir Nağaç, “Merkez Bankası’nın yüzde 6.8’lik hedefinin tutması için geriye kalan 8 ay içerisinde sadece yüzde 2.1’lik bir artış olması gerekiyor. Son 3-4 yıldır olduğu gibi Merkez Bankası’nın yıllık enflasyon hedefleri yine tutmayacak gibi görünüyor” dedi.
Enflasyon rakamları yine beklenenin üzerinde
Enflasyon rakamları yine beklenenin üzerinde geldiğini söyleyen Nağaç, “Beklenen artış yüzde 1.3 civarındaydı yüzde 1.63’e çıktı. Geçtiğimiz aya göre 1 ayda yüzde 1.63’lük bir artış oldu. Bu artış beklenenin üzerinde ve yıllık enflasyon bu duruma göre yüzde 7.91 olarak gerçekleşti. Ekonomi için bir alarm unsurudur çünkü merkez bankasının bildiğimiz gibi enflasyon hedeflemesi var. Geçtiğimiz perşembe günü merkez bankası yıllık enflasyon hedeflemesini 2015 yılı için yüzde 5.5’den gidişatının negatif bir görünüm olduğunu gördü yüzde 6.8’e çıkardı. İlginç olan şu mevcut duruma göre enflasyon bu aya göre yüzde 7.9. Bu duruma göre, enflasyonun merkez bankasının güncellenmiş hedefinin bile tutturulması çok zor görünüyor” ifadelerini kullandı.
Merkez Bankası yukarıya doğru bir güncelleme yapabilir
Merkez Bankası’nın yüzde 6.8’lik hedefinin tutması için geriye kalan 8 ay içerisinde sadece yüzde 2.1’lik bir artış olması gerekiyor diyen Nağaç, “Bu durum çok gerçekçi gözükmüyor. Buradan şu sonucu çıkarıyoruz , son 3-4 senedir olduğu gibi merkez bankasının yıllık enflasyon hedefi tutmayacak. Merkez bankası bir kaç ay geçtikten sonra yukarıya doğru bir güncelleme yapabilir” diye konuştu.
Nağaç, “Benzin fiyatlarının bir sene içerisinde çok ciddi düşüş oldu. Türkiye bundan istifade edemedi, lira cinsinden fiyatlara yansımadı. Nedeni ise birçok kısmını vergi oluşturduğu için ve dolardaki ciddi artış Türkiye’de benzin fiyatlarını değiştirmedi. Hatta TÜİK’e göre ulaştırma enflasyonu yıllık yüzde 4.994 normalde bunun negatif çıkıp enflasyonun aşağıya düşürmesi gerekirdi. Çünkü benzin ve petrol fiyatları dünyada ciddi manada düştü. Bizdeki döviz artışından dolayı biz petrol fiyatlarındaki düşüşten enflasyonu düşürme adına istifade edemedik” dedi.
İnsanların alım gücünde düşüşler ihracatı negatif etkiliyor
Dış ülkelerde de Rusya’da, Kuzey Irak’ta çok ciddi krizin olduğunu belirten Nağaç, “Bu ülkedeki insanların alım gücünde düşüşler ihracatı negatif etkiliyor. İhracat yaparken esasında ihraç ettiğimiz malı üretmek için çok ciddi manada ithalat yapıyoruz. Bugün ülkenin en büyük ihracat kalemlerinden birisi otomobildir. Otomobilin %80’nine yakınını zaten ithalat ediyoruz. İthalat ettiğimiz zaman zaten dolar çok ciddi arttığı için burada bir fiyat avantajı ortaya çıkmıyor. İthalat Türkiye’den ürün satın alan ülkeler için bir fiyat avantajı ortaya çıkmıyor. Bizim mallarımız ucuzlamış olmuyor ve dezavantaj olarak karşımıza çıkıyor” diye konuştu.
Türkiye için siyasi bir risk söz konusu
Nağaç, “Dolardaki artış nedeniyle Türkiye için siyasi bir risk söz konusudur. Uluslararası yatırımcının bir siyasi riskten endişe taşıdığını görebiliyoruz. Bütün gelişmekte olan ülkeler gibi Türkiye’nin de paraları değer kaybetti. Türkiye çok ciddi anlamda bu ülkelerden ayrışıyor. O ülkelerin para birimleri belki yüzde 20-30 oranında değer kaybettiyse Türk Lirası yüzde 40-50’lere yakın değer kaybına uğradı. Türkiye’ye spesifik bir durum da söz konusudur. Yani burada sadece global piyasalar böyle deyip dolardaki artışı sadece bununla açıklamamız mümkün görülmüyor. Türkiye’de yaklaşık bir ay sonra seçimler olacak ve belli bir endişe söz konusu. Bu endişe seçim sonuçlarına göre de tekrar bir sakinliğe bırakabilir. Dolar 2.7 seviyelerinde tutulacak gibi belki seçimlere yakın daha fazla artmasını da bekleyebiliriz” dedi. Özer Karınca
Zirve Üniversitesi İktisadi ve İdari Birimler Fakültesi Öğretim Üyesi ve Ekonomi Uzmanı Yrd. Doç. Dr. Abdulkadir Nağaç, “Merkez Bankası’nın yüzde 6.8’lik hedefinin tutması için geriye kalan 8 ay içerisinde sadece yüzde 2.1’lik bir artış olması gerekiyor. Son 3-4 yıldır olduğu gibi Merkez Bankası’nın yıllık enflasyon hedefleri yine tutmayacak gibi görünüyor” dedi.
Enflasyon rakamları yine beklenenin üzerinde
Enflasyon rakamları yine beklenenin üzerinde geldiğini söyleyen Nağaç, “Beklenen artış yüzde 1.3 civarındaydı yüzde 1.63’e çıktı. Geçtiğimiz aya göre 1 ayda yüzde 1.63’lük bir artış oldu. Bu artış beklenenin üzerinde ve yıllık enflasyon bu duruma göre yüzde 7.91 olarak gerçekleşti. Ekonomi için bir alarm unsurudur çünkü merkez bankasının bildiğimiz gibi enflasyon hedeflemesi var. Geçtiğimiz perşembe günü merkez bankası yıllık enflasyon hedeflemesini 2015 yılı için yüzde 5.5’den gidişatının negatif bir görünüm olduğunu gördü yüzde 6.8’e çıkardı. İlginç olan şu mevcut duruma göre enflasyon bu aya göre yüzde 7.9. Bu duruma göre, enflasyonun merkez bankasının güncellenmiş hedefinin bile tutturulması çok zor görünüyor” ifadelerini kullandı.
Merkez Bankası yukarıya doğru bir güncelleme yapabilir
Merkez Bankası’nın yüzde 6.8’lik hedefinin tutması için geriye kalan 8 ay içerisinde sadece yüzde 2.1’lik bir artış olması gerekiyor diyen Nağaç, “Bu durum çok gerçekçi gözükmüyor. Buradan şu sonucu çıkarıyoruz , son 3-4 senedir olduğu gibi merkez bankasının yıllık enflasyon hedefi tutmayacak. Merkez bankası bir kaç ay geçtikten sonra yukarıya doğru bir güncelleme yapabilir” diye konuştu.
Nağaç, “Benzin fiyatlarının bir sene içerisinde çok ciddi düşüş oldu. Türkiye bundan istifade edemedi, lira cinsinden fiyatlara yansımadı. Nedeni ise birçok kısmını vergi oluşturduğu için ve dolardaki ciddi artış Türkiye’de benzin fiyatlarını değiştirmedi. Hatta TÜİK’e göre ulaştırma enflasyonu yıllık yüzde 4.994 normalde bunun negatif çıkıp enflasyonun aşağıya düşürmesi gerekirdi. Çünkü benzin ve petrol fiyatları dünyada ciddi manada düştü. Bizdeki döviz artışından dolayı biz petrol fiyatlarındaki düşüşten enflasyonu düşürme adına istifade edemedik” dedi.
İnsanların alım gücünde düşüşler ihracatı negatif etkiliyor
Dış ülkelerde de Rusya’da, Kuzey Irak’ta çok ciddi krizin olduğunu belirten Nağaç, “Bu ülkedeki insanların alım gücünde düşüşler ihracatı negatif etkiliyor. İhracat yaparken esasında ihraç ettiğimiz malı üretmek için çok ciddi manada ithalat yapıyoruz. Bugün ülkenin en büyük ihracat kalemlerinden birisi otomobildir. Otomobilin %80’nine yakınını zaten ithalat ediyoruz. İthalat ettiğimiz zaman zaten dolar çok ciddi arttığı için burada bir fiyat avantajı ortaya çıkmıyor. İthalat Türkiye’den ürün satın alan ülkeler için bir fiyat avantajı ortaya çıkmıyor. Bizim mallarımız ucuzlamış olmuyor ve dezavantaj olarak karşımıza çıkıyor” diye konuştu.
Türkiye için siyasi bir risk söz konusu
Nağaç, “Dolardaki artış nedeniyle Türkiye için siyasi bir risk söz konusudur. Uluslararası yatırımcının bir siyasi riskten endişe taşıdığını görebiliyoruz. Bütün gelişmekte olan ülkeler gibi Türkiye’nin de paraları değer kaybetti. Türkiye çok ciddi anlamda bu ülkelerden ayrışıyor. O ülkelerin para birimleri belki yüzde 20-30 oranında değer kaybettiyse Türk Lirası yüzde 40-50’lere yakın değer kaybına uğradı. Türkiye’ye spesifik bir durum da söz konusudur. Yani burada sadece global piyasalar böyle deyip dolardaki artışı sadece bununla açıklamamız mümkün görülmüyor. Türkiye’de yaklaşık bir ay sonra seçimler olacak ve belli bir endişe söz konusu. Bu endişe seçim sonuçlarına göre de tekrar bir sakinliğe bırakabilir. Dolar 2.7 seviyelerinde tutulacak gibi belki seçimlere yakın daha fazla artmasını da bekleyebiliriz” dedi. Özer Karınca
RSS