Gaziantep Barosu İnsan Hakları Merkezi, Gaziantep Barosu Avukat Hakları Merkezi, Çağdaş Hukukçular Derneği ile Özgürlük için Hukukçular Derneği, “Tehlikedeki Avukatlar Günü” dolayısıyla ortak basın açıklaması yaptı.
Gaziantep Barosu İnsan Hakları Merkezi ve Çağdaş Hukukçular Derneği Yönetim Kurulu Üyesi Av. Bermal Kutlu, “Uluslararası Tehlikedeki Avukatlar Günü bu yıl Afganistan'a odaklanıyor. Öncelikle Afganistan’da gerek avukatlık mesleğinin gerekse yargı sisteminin kangrenleşmiş sorunları bulunduğunu belirtmek gerekiyor” dedi.
Ağustos 2021’de Taliban güçlerinin iktidarı ele geçirmesi ile birlikte artık bağımsız bir avukatlık mesleğinden söz edilemediği gibi işleyen bir yargı sisteminden de söz edilemediğini ifade eden Kutlu, “Ağustos 2021'de Afgan hükümetinin düşmesi, yirmi yıllık ilerlemeyi neredeyse bir gecede sildi. Ülkenin tüm yargı sistemi esasen çöktü. Afganistan'ın 2004 Anayasası da dahil olmak üzere Ağustos 2021 itibariyle yazılı hukuk düzenlemelerinin tamamı yürürlükten kalktı” tespitini yaptı.
Afganistan’da şeriat hükümlerinin uygulandığını vurgulayan Av. Kutlu, “Taliban güçleri tarafından ilan edilen yönergelerin büyük çoğunluğu kadınların sahip olduğu eğitim ve çalışma hakkı gibi pek çok hakkı ortadan kaldırdığı gibi, toplumun tamamı yönünden basın ve ifade özgürlüğü, seyahat özgürlüğü, özel hayatın gizliliği de dahil temel insan hakları üzerinde kısıtlama getirildi. Yanı sıra yaklaşık 2 bin kadar yargıç yeni rejim tarafından ihraç edildi. Atanan yeni yargıçların çoğunun laik hukuk kurumlarından ziyade dini kurumlardan mezun oldukları bildirildi. Toplumsal cinsiyet temelli şiddet vakalarında kadınları temsil eden yahut boşanma davalarında kadınları temsil eden avukatlar çok ciddi bir risk altında” şeklinde konuştu.
Kutlu, “Afganistan Bağımsız Barolar Birliği (AIBA)’nın verilerine göre kurumun tasfiyesinden bu yana 7 avukat öldürüldü ve 146 avukat soruşturma geçirdi yahut tutuklandı. Birçok avukat ise aileleri ile birlikte ülkeyi terk etti. Ülkeyi terk edebilme kanallarından yoksun olan avukatların ise aileleri ile birlikte sürekli yer değiştirerek ülke içerisinde saklanarak hayatlarını sürdürdükleri biliniyor. Sonuç olarak, öncesinde yasal gereklere uygun bir şekilde AIBA üyesi olan avukatların önemli bir kısmının bugün mesleklerini icra etmeleri yasaklanmış durumda. Görüldüğü üzere bugün Afganistan’daki meslektaşlarımız doğrudan ölüm, işkence, tutsaklık ve/veya açlıkla karşı karşıya” diye belirtti. Adem Kesenek
