ANASAYFA arrow right Güncel

Türkiye’de gençlerin çoğu ne eğitimde ne de istihdamda

Türkiye’de gençlerin çoğu ne eğitimde ne de istihdamda
YAYINLAMA: 19 Haziran 2025 / 14.05
GÜNCELLEME: 19 Haziran 2025 / 14.05

İstanbul Ticaret Odası'nın yaptığı araştırmaya göre; Türkiye'de ne istihdamda ne de eğitimde olan gençlerin oranı OECD üyesi ülkelerin zirvesine çıktı. Gençler; eğitim sisteminin yeterince destekleyici olmamasından ve mesleki yönlendirme eksikliğinden, iş gücü piyasasına girişte deneyim eksikliği, düşük ücretler ve güvencesiz çalışma koşulları gibi faktörlerden şikâyet ediyor. 

Türkiye gazetesinde yer alan habere göre; 'Eğitimde ve istihdam olmayan gençler’ ya da İngilizce tanımın kısaltmasıyla NEET gençler, Türkiye için en acil politika geliştirilmesi gereken konulardan biri. Çünkü ülkemizde NEET gençlerin oranı OECD zirvesinde. Bu çarpıcı konuya yönelik son olarak İstanbul Ticaret Odası Stratejik Araştırmalar Merkezi, kapsamlı bir araştırma yaptı. ‘Ne eğitimde ne istihdamda’ olarak bilinen çalışmalara ‘ne yetiştirmede’ ifadesini de ekleyerek açıkladıkları ‘NEİY’ raporunda önemli tespitler var. Araştırmaya katılan bir gencin, ailenin üstlendiği görevi ‘en güçlü işsizlik sigortası’ olarak ifade etmesi dikkati çekiyor. Aşırı korumacı ebeveynliğin zararlarının da anlatıldığı araştırmada öne çıkanlar şöyle:

Cam fanusta yetişiyorlar

Katılımcılar, eğitim sisteminin yeterince destekleyici olmamasından ve mesleki yönlendirme eksikliğinden şikâyet ederken, iş gücü piyasasına girişte deneyim eksikliği, düşük ücretler ve güvencesiz çalışma koşulları gibi faktörlerin, onları NEİY statüsünde kalmaya ittiğini belirtiyorlar.

Zorunlu eğitim dönemindeki akademik başarı düzeyi, bireyin gelecekteki mesleki ve eğitimsel fırsatlara erişimini belirleyici bir faktör olarak öne çıkıyor.

Araştırmalar, aşırı korumacı ebeveynliğin çocukların sosyal becerilerini ve duygusal iyi oluşlarını olumsuz yönde etkileyebileceğini gösteriyor. ‘Cam fanusta yetişmek’ ifadesi, gençlerin güvenli ve korunaklı bir ortamda büyütülmeleri sonucu dış dünyadaki zorluklara karşı savunmasız kalmalarını temsil ediyor.

Tüketime yöneliyorlar

Araştırmalar, sosyal beceri eksikliğinin, NEİY gençlerini ‘sosyal dışlanma’ ve ‘akran zorbalığı’na karşı daha açık ve savunmasız hâle getirebildiğini ortaya koyuyor.

Gençlerin aldığı eğitimleri bir yatırım gibi düşünmek yerine, hazır tecrübeli işçileri en az maliyetle istihdam etme anlayışı gençlerin NEİY olma riskini besleyebiliyor.

Uzun yıllar çalışarak ev ya da araç alabilme düşüncesinden uzaklaşan gençler, hayata daha realist ve sonuç odaklı bakabiliyorlar. Bu durum, hâliyle tüketim toplumunda gençleri hazza ve statüye dayalı eşyalara sahip olmaya sevk ediyor.

Sosyal hayattan izole olmak, bireyin ekonomik ve sosyal ihtiyaçlarını karşılayamaması sonucunda ortaya çıkarken, günümüzde gençler giderek daha çok içe kapanıyorlar.

O gençler ne diyor?

(Kadın, lisans, 27) Ben en çok aileye, ailede yetiştirilme tarzına bağlıyorum. Biraz daha erken iş hayatına veya iş hayatına benzer sorumluluklar almaya yönlendirilseydim daha kolay adapte olurdum.

(Kadın, lise terk) Kendi param olsa rahat, özgürce harcayabilirdim. Hesap vermezdim. Bu konuda çok muzdaribim mesela. En azından bir gelirim olsaydı çok iyi olurdu. Çalışmayı çok düşündüm. Ama çocuğa bakacak hiç kimse yok. Çocuk okula gidiyor. Eve geldi, ev boş. Gözüm kesmedi. Yani imkânsız benim çalışmam.

(Kadın, lisans) Üniversite öğrencisi olduğum için zaten 2-3 ay sonra çıkacak, bırakacak deniliyor. O yüzden hiç almıyorlar. Üniversiteden sonra da yeni mezun olduğum için bize daha önce çalışmış, en az iki yıl deneyimli eleman lazım deyip, okul öncesinden de ret aldım.

(Kadın, ön lisans, 27) Boşlukta hissediyorum. İşe yaramaz hissediyorum. Yani amacım ne, bu dünyaya neden geldim gibi düşüncelere kapılıyor insan.t24

Yorumlar
Yorumlar
* Bu içerik ile ilgili yorum yok, ilk yorumu siz yazın, tartışalım *