Hanehalklarının bir kısmı evde bakım hizmetine erişimde sıkıntı yaşarken, toplu taşıma harcamalarının bazı ailelere ağır yük getirdiği görüldü. Kamu hizmetlerinde ayrımcılığa uğradığını hisseden bireylerin oranı dikkat çekti
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 2024 yılına ait "Hizmetlere Erişim ve Ayrımcılık Modülü" verilerini yayımladı. Gelir ve Yaşam Koşulları Araştırması ile birlikte uygulanan bu modül, Avrupa Birliği ülkeleriyle eş zamanlı olarak gerçekleştirildi. Çalışmada, hanelerin evde bakım hizmetlerine erişimi, çocuk bakım hizmetleri, ayrımcılık algısı ve toplu taşıma kullanımı ele alındı.
Hanelerin yüzde 7,8’i, uzun süreli fiziksel veya zihinsel hastalık, sakatlık ya da yaşlılık nedeniyle evde bakım hizmetine ihtiyaç duyduğunu belirtti. Evde bakım ihtiyacı olan hanehalklarının yüzde 9,6’sı, devlet veya özel hizmet sağlayıcılar aracılığıyla profesyonel bakım hizmeti alabildi. Ancak yüzde 90,4’lük kesim, herhangi bir evde sağlık ve bakım hizmeti alamadığını ifade etti.
Zorunlu eğitim saatleri dışında profesyonel bakım hizmeti almak isteyen 0-12 yaş arası çocukların oranı yüzde 1,5 olarak belirlendi. Bu çocukların yüzde 74,7’si maddi yetersizlik nedeniyle, yüzde 21,4’ü hizmetin koşullarıyla uyumsuzluk sebebiyle, yüzde 3,9’u ise diğer nedenlerle bakım hizmetine ulaşamadı.
Son 12 ay içinde hanelerin yüzde 5,3’ü, toplu taşıma harcamalarının kendileri için ağır bir yük oluşturduğunu belirtti. Yüzde 46,7’si bu harcamaların kendilerine biraz yük getirdiğini ifade ederken, yüzde 33,6’lık kesim için herhangi bir yük oluşturmadığı tespit edildi. Yüzde 14,4’ü ise hiç toplu taşıma harcaması yapmadığını aktardı.
Son 12 ay içinde 15 yaş ve üzeri bireylerin yüzde 2,4’ü, kamu kurumlarında veya kamu hizmeti alırken ayrımcılığa uğradığını düşündüğünü belirtti. Son beş yıl içinde konut kiralama veya satın alma sürecinde ayrımcılık yaşadığını hissedenlerin oranı yüzde 1,1 oldu.
Öte yandan, ebeveyn veya veli olarak eğitim kurumlarıyla iletişim sırasında ayrımcılığa uğradığını düşünenlerin oranı yüzde 0,8 olarak tespit edilirken, kamusal alanlar (alışveriş merkezi, restoran, kafe vb.) veya eğlence/spor tesislerinde ayrımcılık yaşadığını ifade edenlerin oranı yüzde 0,6 olarak belirlendi. Cumhuriyet