Yargılama hakkının ihlal edildiği dosya sayısı ciddi rakamlara ulaştı

Nüfus artışı suç oranları ve hukuki uyuşmazlıkları artırıyor

Bölgeden aldığı göç sebebiyle Gaziantep’in nüfusunun arttığını, nüfus artışıyla suç oranları ve hukuki uyuşmazlıkların doğru orantılı olarak arttığını kaydeden Serinkoz, “Fiziki olanaklar göz önünde bulundurulduğunda yeterli hakim, savcı, adli personelin mevcut olmaması nedeniyle dava dosyaları adliye odalarına yığılmaya mahkum kalıyor. Adil yargılanma ve dolaylı olarak makul sürede yargılanma hakkı ihlalinin önüne geçilemez bir hale geldi” ifadelerini kullandı.

Yargılamanın uzaması yargıya olan güveni bitirdi

Yargılamanın ne kadar sürede bitmesi gerektiğinin her dosyada farklı olduğunu kaydeden Serinkoz, “Hem somut olaya göre, dosyadaki taraf sayısına hukuki konunun kapsamına göre değişen bir husus. Yargılamanın uzun sürmesi bireysel olarak insanlarda yargıya olan güvenin azalmasının yanında huzur ve güven ortamının giderek bozulmasına sebebiyet veriyor” açıklamasını yaptı.

Devlet koyduğu kanun ve kuralların uygulanmasını da temin etmekle yükümlü

Devlet sadece kanun ve kurallar koymakla yükümlü olmadığını belirten Serinkoz, “Devlet koyduğu kanun ve kuralların uygulanmasını da temin etmekle yükümlü. Temel hak ve hürriyetleri genel adalet düsturlarıyla

uyuşmayacak şekilde engelleyen, sınırlayan bütün sebepleri ortadan kaldırmak hukuk devletinin başlıca görevi. Vatandaşların devletinden adil yargılanma hakkının ve makul sürede yargılanma hakkının ihlal edilmemesini istemesi en doğal bir hakkı” şeklinde konuştu.

Hukuk dışı uygulamalar adalete duyulan güveni ve kamu düzenini derinden sarsıyor

“Davaların uzun sürmesi, yargılama konusundan bağımsız olarak, başlı-başına makul sürede yargılanma hakkının ihlali sonucunu doğuruyor” ifadelerine yer veren Serinkoz, “Hukuk dışı uygulamalar, adalete duyulan güveni ve kamu

düzenini derinden sarsıyor. Hukuk devletinin ön şartlarından biri olan hukuk güvenliği ilkesiyle, bireylerin hukuki güvenliğinin sağlanması amaçlanmaktadır. Hukuk kurallarının kişiler tarafından öngörülebilir olması ve kişilerin hukuk düzenine, dolayısıyla devlete olan güven ve bağlılığı, hukuk güvenliği bilinciyle mümkün. Bu noktada hukuk güvenilirliğini sarsan keyfi uygulamalar, dava

dosyasının tarafları veyahut yetkililer tarafından yargılamanın lüzumsuz uzamasına sebebiyet verilmesi makul sürede yargılanma hakkının ihlalinin temelinde yatan en önemli nokta” dedi.

Av. Serinkoz, “Yargılamanın makul sürede tamamlanıp tamamlanmadığı belirlenirken; davanın karmaşıklığı, tarafların ve ilgili makamların yargılama sürecindeki tutumu, yargılama sürecinin kaç kademeli olduğu ve başvurucunun davanın en kısa sürede sonuçlandırılmasındaki menfaati dikkate alınmalı. Bu nedenle her somut olay bakımından yargılama süreci için belirlenecek makul süre doğal olarak farklılık gösterecek” sözleriyle konuşmasını sürdürdü.

Makul sürede yargılanma hakkının Türkiye Cumhuriyeti Anayasası ve Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesinde güvence altına alındığını sözlerine ekleyen Av. İpek Serinkoz, konuşmasını şöyle tamamladı: “Yargılamasının çok uzun sürdüğünü, bu haliyle makul sürede yargılanma hakkının ihlal edildiğini, manevi ve maddi yönden yıpratıldığını değerlendiren gerçek veya tüzel kişiler Anayasa Mahkemesi’ne bireysel başvuru yapabilirler. Her ne kadar Anayasa Mahkemesine bireysel başvuru yapmak için olağan kanun yollarının tüketilmiş

olması yani kesin kararın alınması gerekiyor ise de makul sürede yargılanmama (uzun süreli yargılanma) yargılanma sürecinde ihlal edilen en mühim bir hak olması nedeniyle, bu hususta olağan kanun yollarının tüketilmesi beklenilmeden Anayasa Mahkemesine Bireysel Başvuruda bulunulabilir. Hem Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM), hem de Anayasa Mahkemesi (AYM) uzun yargılama nedeniyle makul sürede yargılanma hakkı ihlal edilen başvuruculara ciddi miktarlarda tazminat ödüyor.”