Gaziantep *olayı* (1973-84) (6)
Canan Toker arkadaşımın katkısı ve müzik direktörlüğü ile kurulan Türk Makam Musikisi korosu oldukça ilgi topladı. Daha sonra koro Yılmaz Kale’nin17 müzik direktörlüğünde şehirde Amerikan Hastahanesi lojman binasının zemin katına taşındı. Öğrencilerimize ilaveten şehirde toplumun her kesiminden kadınlı erkekli katılımlarla koro kısa zamanda büyüdü, gelişti.
Gaziantep, mahalli adıyla *pavyon* denilen müzik mekanları ile tanınmış bir ilimiz. Öte yandan amatör düzeyde musiki çalışmalarının da yaygın olduğu bir mekan18. Antep’e ilk geldiğimizde eşim Gülten Akkoç’la birlikte Dr. Cemil Özbal’ın19 yönettiği koronun çalışmalarına devam etmeğe başladık. Koro sadece erkeklerden oluşuyordu. Yavaş yavaş üyelerle aile düzeyinde tanışıklığımız arttıkça bazı eşlerin Türk makam musikisine olan aşırı merakına ve sevgisine tanık olduk. Ancak, o dönemde hanımların koro çalışmalarına katılmaları pek kabul görmüyordu. Sahnede musiki icrası sadece pavyonlarda çalışan hanım profesyonel hanendeler ile sınırlıydı.
Şehirde gelişmekte olan koromuz Belediye Şehir Tiyatrosunda ilk konserini verdiğinde (1975 olabilir) erkek hanendelere ilaveten eşim Gülten Akkoç , Yılmaz Kale Bey’in eşi ve az sayıda diğer amatör hanım hanendelerimiz, sanıyorum Antep tarihinde ilk defa halkın huzurunda sahneye çıkmış oldular. Bu hanımefendileri, Antep toplumuna sunmuş oldukları öncülük hareketinden dolayı kutluyorum.
Antep’ten ayrıldığımız 1984 yılından tam 16 yıl sonra 2000 yılında ziyaret için tekrar döndüğümde koroda (aynı koro) hanendeler kadınlı erkekli 90 (21 hanım + 69 erkek), sazendeler 26 kişiye ulaşmıştı. Ziyaretim nedeniyle, sağ olsunlar, Belediye konser salonunda adıma bir konser düzenlediler. Konseri baştan sona tüylerim diken diken izleme ikramını ve ayrıcalığını yaşadım.
Dr. Emin Kılıç Kale
Bu vesileyle benim için yine olay sayabilecek başka bir Antepliyi, Dr. Emin Kılıç Kale’yi tanıtmak istiyorum. Kendisini tanıdığımda bir hayli yaşlı idi. Hastalarını kesme taş yapımı eski Antep evinde kabul ediyordu. Adını *Musikide Hayat Dersleri* koyduğu, toplumun her kesiminden gelen tamamen g.nüllü kimselerden oluşan bir topluluğu yönetiyordu. Toplantılarda gündem, musikinin ötesinde akla hayale gelebilecek her türlü felsefi, ahlaki, inanç ve benzeri, insan yaşamına giren konulardan oluşuyordu. Hiç bir konu yasak değildi.
Dr. Emin Kılıç Kale20, değişik cephelerde yıllar süren askerlik hizmeti, arkasından tıp eğitimi ve musiki gibi başka meşguliyetlerini tamamlayıp memleketine döndüğünde Gaziantep Halk Evi çatısı altında Musikide Hayat Dersleri başlıklı toplumsal faaliyetlerine başlıyor. Gel zaman, git zaman Halk Evleri siyasi çekişmelerin arenası haline geldiğinde topluluğu alıyor ve olduğu gibi Tepebaşı Mahallesindeki ‘ev+muayenehane’ mekanına taşıyor. Biz 1973 yılında Antep’e geldiğimizde bu mekandaki faaliyet 35 yıldanberi aralıksız sürmekte idi.
Eski kültürümüzde *dergah* ların toplumsal dokuda ne kadar önemli bir yeri ve işlevi olduğunu okuduğum kitaplardan öğrenmiştim. Bu kurumlar adeta toplumun atar damarlarını, ya da yapı taşlarını
17 Merhum Dr. Emin Kılıç Kale’nin oğlu ve musiki öğrencisi.
18 Dr. Emin Kılıç Kale ve Dr. Cemil Özbal benim bilgim dahilinde iki isim.
19 Antep’te iken sonsuzluğa uğurladık. Tanrı dan rahmet diliyorum.
20 Antep’te iken sonsuzluğa uğurladık. Tanrıdan rahmet diliyorum.