Gelir vergisi beyanı başladı

Mükelleflerin 2020 yılına ait gelirlerini beyan edecekleri Gelir Vergisi Beyan dönemi başladı. Mükellefler bu beyannamelerini, 31 Mart. 2021 Çarşamba günü akşamına kadar vermeleri, Tahakkuk edecek vergileri de Mart ve Temmuz aylarında iki eşit taksitte ödemeleri gerekiyor.

Serbest Meslek Sahipleri ve Ticari geliri bulunan mükellefler, 2020 yılına ait gelir vergilerini Şubat ayındaki Geçici Vergi Beyanında bildirip, Vergilerini de ödediler. Bu mükellefler Mart ayında sadece Bilânçolarını da beyan edecek, belki kapanışta oluşacak rötuşlarla Gelir Vergisi Beyannamelerini verip Fark vergi varsa ödeyecekler.

Ancak defter tutmak zorunda olmayan bazı gelirler için Mart ayında Gelir Vergisi Beyannamesi verilmesi gerekiyor. Bunlar özetle aşağıya çıkarılmıştır.

KİRA GELİRLERİNİN BEYANI:

1)Konut (Mesken)Kira Gelirleri:

Mesken Kira Gelirlerinin 2020 yılı için 6.600 TL. Vergiden Müstesnadır. Mesken Kira Geliri Elde Edenler, Bu Gelirlerini Beyan Etmedikleri veya Eksik Beyan Ettikleri Takdirde 6.600 TL İstisnadan Yararlanamaz. Kira Gelirinin Yanında Ticari, Zirai veya Mesleki Kazancını Beyan Etmek Zorunda Olanlar, 6.600 TL. İstisnadan Yararlanamazlar.

Ayrıca; Menkul Sermaye İradı, Gayrimenkul Sermaye İradı, Diğer Kazanç ve İratların gayrisafi tutarları Gelir Vergisi Kanununun 103. Maddesindeki.3. gelir diliminin ücretler için geçerli olan (2020 yılı için 180.000.-TL.lık) tutarı geçenler 6.600.-TL.lik istisnadan yararlanamazlar.

2) İşyeri Kira Gelirleri:

İşyeri kira gelirleri üzerinden vergi kesintisi yapılanlardan, kira gelirlerinin brüt tutarı beyanname verme sınırını GVK. 86.(c) maddesine göre GVK.103.Md.2. vergi dilimini (2020 yılı için 49.000.-TL.nı)  aşmayanlar Beyanname vermezler. Brüt Kira geliri (GMSİ) Bu sınırı (2020 yılı için 49.000.-TL.) aşanlar  ise Beyanname vermek zorundadır.

Ancak, Kanunda Dar mükellef kabul edilenlerin (Yani Yurt dışında yerleşik kişilerin) Türkiye’deki işyeri kira gelirlerinin tutarı, ne olursa olsun, bu gelirlerini Türkiye’de beyan etmek zorunda değildirler.

EMSAL KİRA BEDELİ

Kiraya verilen bina ve arazilerde emsal kira bedeli, varsa yetkili özel makamlarca veya mahkemelerce saptanmış kira bedelidir. Böyle bir makam yoksa, o bina ya da arazi için kira takdiri veya tespiti yapılmamışsa; emsal kira bedeli, emlâk vergisi değerinin % 5'idir. (Başkaca tespit yoksa genelde Emlak Vergi Değeri esas alınmaktadır.) Buna göre; Örneğin: bir kimse, emlak vergisi değeri 100.000 Türk Lirası olan bir apartman dairesini arkadaşına kirasız (bedelsiz) olarak kiraya vermişse; kira geliri elde etmediği halde, emsal kira bedeli (100.000 x % 5)= 5.000 TL olarak beyan edecek Ve vergisini de ödeyecektir.

Bina veya arazi dışında kalan mal ve haklarda emsal kira bedeli, bunların maliyet bedelinin %10’udur. Bu bedel bilinmiyorsa, Vergi Usul Kanununun servetlerin değerlemesi hakkındaki hükümlerine göre belirlenen değerlerinin %10’udur.

Kira gelirinin beyannamesi verilirken bunlara dikkat edilmeli ve bu oranların altında beyan yapılmamalıdır.

Ayrıca; Tüm kira gelirleri (2020 yılı için) 2.600 TL’nı aşıyorsa, yıllık gelir vergisi beyannamesi verecek ve vergisini ödeyecekler.

FAİZ, REPO VE FON GELİRLERİNİN BEYANI:

Mükelleflerin, 2020 yılında elde edilen banka mevduat faizi, repo geliri, A tipi ya da B tipi fon geliri, tutarı ne olursa olsun, Gelir Vergisi Beyannamesi ile beyan edilmeyecek. Başka gelirleri nedeniyle beyanname verenler, bu beyannameye faiz, repo ve fon gelirlerini dâhil etmeyecekler.

Ancak bu gelirleri Ticari işletmeye dâhil olarak elde edenler bu gelirleri işletme kayıtlarına gelir olarak kaydederek beyan edeceklerdir.

Ayrıca, off-shore hesapları nedeniyle faiz geliri elde edenler, bu gelirleri (2020 yılı için) 2.600 TL’nı aşıyorsa, yıllık gelir vergisi beyannamesi verecek ve vergisini ödeyecekler. Çünkü offshore hesaplarından Gelir Vergisi kesilmemektedir.

HAZİNE BONOSU VE TAHVİL GELİRLERİNİN BEYANI:

1 Ocak 2006 tarihinden itibaren ihraç edilenler ise, faiz ödemelerinin yüzde 10 stopaja tabi tutulması nedeniyle, tutarı ne olursa olsun beyana tabi değildir.

1 Ocak 2006 tarihinden önce ihraç edilen Hazine Bonosu ve Devlet Tahvillerinden ise; 2020 yılında elde edilen faiz gelirleri için indirim oranı 313 nolu Gelir Vergisi Genel Tebliği mucibi 2020 yılı için % 85,1 çıkması sebebiyle beyanname verilmeyecektir.

KAR PAYI VE TEMETTÜ GELİRLERİNİN BEYANI:

Mükelleflerin 2020 yılı içerisinde hissedarı olduğu Anonim Şirketten de "TEMETTÜ" geliri elde edenler ile ortağı olduğu limited şirketten veya Hisseli Komandit şirketten (Gerçi uygulamada Hisseli Komandit şirket kalmadı ama mevzuatta var) "KAR PAYI", elde edenler, bu gelirlerinin yıllık gayrisafi tutarı, 49.000 TL’sini aştığında beyanname vereceklerdir. Bu beyan sırasında Kar Payının % 50 si istisna olduğundan bu istisnayı düşerek gelirlerinin yarısını beyan edecekler. Örneğin, 100.000 TL gelir elde eden, bunun yarısı olan 50.000 TL’sini beyan edecekler ve hesaplanan Gelir Vergisi’nden, kár payının tamamı üzerinden kesilen yüzde 15 stopajı mahsup edecekler, kalan kısmı (varsa) ödeyecekler.

HİSSE SENEDİ SATIŞ GELİRLERİNİN BEYANI:

Borsada Hisse senedi satışından elde edilen kazançlar, Gelir Vergisi stopajına tabi olduğundan, tutarı ne olursa olsun beyan edilmeyecek. Borsa dışındaki 1.1.2006’dan itibaren edinilen Hisse senedi satışından elde edilen  kazançlar ise,  2 yıl içinde elden çıkartılmışsa, bundan doğan kazanç "değer artışı kazancı" olarak beyan edilecek, 2 yıldan fazla elde tutulduktan sonra elden çıkarılmasından doğan kazançlar ise beyana tabi değildir.(GVK.Mük.Madde.80.)
Ancak yine aynı maddeye göre Şirket ortaklık haklarının satışından doğan kazançlar Değer Artış Kazancı olarak beyana tabidir.

(GVK.80. Md.310 nolu GV.Tebliği)’ne göre, 2020 yılı Değer artış kazancı 18.000.-TL.nı aşanlar  GV. Beyannamesi vereceklerdir.

Yine, (GVK.82. Md.310 nolu GV.Tebliği) ne göre 2020 yılı Arızi kazancı 40.000.-TL.nı aşanlar  GV. Beyannamesi vereceklerdir.

ÜCRET GELİRLERİNİN BEYANI:

Kural olarak, Tek işverenden Ücret geliri elde edenlerden Vergisi peşin kesildiğinden tutarı ne olursa olsun beyana tabi değildi.

Ancak; 7194 sayılı kanun ile yapılan düzenleme ile Gelir Vergisi Tarifesinin 4. Diliminin (2020 yılı için 600.000.-TL.) aşılması halinde beyanname vermek gerekiyor.  
Birden fazla işverenden ücret geliri olması halinde ise, Gelir Vergisi Kanunu’nda yazılı tarifenin ikinci gelir diliminden (2020 yılı için 49.000.-TL’den) fazla ise, tüm ücret gelirleri için beyanname verilmesi gerekiyor. Beyannamede ücret gelirinden kesilen vergiler mahsup ediliyor. Ücret gelirinden Gelir Vergisi tevkifatı yapılmayanlar ise bu ücret gelirleri için GV. Beyannamesi vereceklerdir.

GAYRIMENKUL SATIŞ GELİRLERİNİN BEYANI:

Gayrimenkuller, iktisap (edinme) tarihinden itibaren 5 yıl geçtikten sonra, elden çıkarılmışsa, bundan doğan kazanç, beyana tabi değil.  Ancak bu süreler içerisinde satılmışsa ve bu satıştan kazanç elde edilmişse beyan edilerek vergisi ödenecektir.

Miras kalan gayrimenkuller ise, ne zaman satılırsa satılsın, elde edilen gelir, vergi dışı olup, beyana tabi değil.

BEYANDA SON UYARILAR:

Maliye incelemenin kolayını öğrendi ve şimdi artık incelemelerini büyük ölçüde banka hesapları üzerinden yapıyor. Bu bağlamda Maliye inceleme yetkilileri, vergi mükelleflerinin banka hesaplarına yönelik, yoğun bir araştırma yapıyor. Burada özellikle, Banka hesabına gelen havaleler, başkalarının yatırdığı paralar, tahsil edilen çekler ve senetler ve banka kartı tahsilâtları ile defter kayıtları karşılaştırılıyor. Ve farklar bulunduğunda da cezalı işlem yapılıyor. Bu sebepten Mükelleflerin Gelir Vergisi beyannamelerini vermeden önce,  bu yönde gösterilmeyen bir gelir varsa, (VUK. Pişmanlık hükümlerine göre) beyan ederek cezai işlemden kurtulmalarını tavsiye ediyoruz.