Günümüzün çarpıcı gerçeklerinden “mesleki yozlaşma“  (2)

Her mesleğin kendi işleyişi içinde belli bir etiği, kuralları vardır. Bu meslek grubuna dahil her bireyin mesleğinin zorunlu kıldığı bu kurallara, etiğe ve işleyişe uygun davranmak zorundadır. Maddi getiri yönü dışında, her mesleğin toplumsal yaşantımızda ayrı bir rolü vardır. Toplumun her bir meslek grubuna birbirinden farklı sorumluluklar ve beklentiler yüklemiştir. Bir doktordan hastasını iyileştirmesini bekler, bir hakimden adil olmasını isterken bir avukattan hakkını savunmasını, bir manavdan taze sağlıklı ürünler satmasını bekler, bir idareciden tarafsız güzel bir yönetim bekler, bir öğretmenden çocuğunu en iyi şekilde eğitmesini, öğretmesini bekler, bir mühendisten üretmesini ister... Bu örnekler aklımıza gelenlerden sadece birkaçı, bu örnekler daha da çoğaltılabilir bildiğimiz üzere. Bu meslekler, mesleklerden kasıt meslekleri icra eden her birey toplumu ayakta tutar, bunu bir inşaatı ayakta tutan kolonlara benzetsek, teşbihte hata olmaz zannımca.  Bu kolonların sağlamlığı ise; meslek gruplarının kendisinden beklenilen beklentiyi ne kadar karşıladığı, bu beklentilere cevap verirken gereken meslek etiğine ne kadar dikkat edildiği ve gerek kendi meslek grubu içinde gerekse diğer meslek grupları ile ilişkilerde saygı, liyakat gibi toplumsal işleyişin olmazsa olması unsurlara  ne kadar değer verildiğine bakılarak anlaşılabilir. 

Toplumda var olan tüm meslek grupları, topluma toplum nezdinde bireylere temas etmektedir. Bu sebeple yozlaşma kavramının meslek grupları bakımından tesiri de, sonuçları bakımından hayati öneme sahiptir. Mesleki yozlaşma ise; mesleğin özünü oluşturan esaslı değerlerin, dış faktörlerden kaynaklı olarak zaman içinde yok olması, değerini yitirmesi, etik kuralları, toplumsal fayda gibi kriterlerin değersizleşmesi olarak ifade edilmektedir. Meslek örgüleri içerisindeki yozlaşma, toplumsal yapıdaki yozlaşma ve çözülmeleri de hızlandırmaktadır. Toplum içinde değer karmaşası oluşmasına ve zamanla kişisel faydacılığın her şeyin önüne geçmesi etik değerlerin her sahada bozulmasına sebebiyet vermektedir. Bu yönü ile mesleki yozlaşma üzerinde durulması gereken çok hassas bir durumdur.  Plansızlık, eksik değerlendirmeler, maddi yetersizlik, verimsizlik, israf, gelir dağılımındaki bozulmalar, yönetime karşı güvensizlik, meşruiyet sorunu, liyakatsizlik, sosyal dokunun zayıflaması, ekonomik gerileme, hukuk ve demokrasi unsurlarının zayıflaması bu yozlaşmanın sebeplerindendir. Özellikle toplumun dizaynına hayat veren, toplumsal hayatın en sağlıklı şekilde idamesine katkı sunan, eğitim, hukuk, sağlık, politika siyaset gibi alanlarda meslek gruplarının yozlaşması toplumsal yaşantıyı yıkıma sürükleyebilecek derecede olabilmektedir. Bu kadar geniş bir kavramın sebeplerini, neticelerini ve olumsuz etkilerinin tespiti ve önüne geçilmesi için; kavramın her sahada, her meslek açısından detaylıca değerlendirmek gerekir. Bundan sebep bu başlıkta söyleyişlerimiz devam edecek…