ADI AYTEN

Ürgüp'te Kapadokya'da bir restoranda aşçı olarak çalışıyordu Ayten. Pek tatlı genç bir kadındı. Hem yemek pişiriyor, hem tandırda ekmek yapıyor, hem de servis elemanı olarak çalışıyordu. Meme kanseri tedavisi görüyordu, umut dolu, becerikli, kitap okuyan, işini çok iyi yapan birisiydi.

Dili geçmiş zaman kullandım, zira fotoğrafı 16 Haziran 2006'da saat 12'yi 14 geçe çekmişim...

Tandır ekmeği yaptığı gün, ekmek pişirdiği tandır odasına kimseyi koymuyordu Ayten! Tandır işi babaannesinden kalma bir gelenekti... Yanında kimse olursa yaptığı ekmekler tandıra yapışmayabiliyormuş, yani nazar değiyormuş! Ama Aytenciğim benim için bu kuralı bozmuş, beni ve Ürgüp Belediyesi’nin Halkla ilişkiler Müdürünü tandır odasına almıştı.

Tandır, önce kolay alev alan kurumuş bağ çubuğu veya çalı çırpı ya da saman ile yakılıyor. Alevler tandırın ısınmasını sağlıyor. Aslında çömlek rengi olan tandır, ısınınca beyazlaşıyor ve buna Ayten “tandırın ağarması” diyor. Tandırın ağarması çok önemliymiş. Bu işlem doğru yapılmazsa ekmek pişmez veya pişse bile yapıştığı duvarı bırakmaz, yerinden kalkmazmış yani. Ayten, tandır ekmeğini köy usulü içerisine kepek de katarak yapıyor. Lokantanın ihtiyacına göre, her gün veya gün aşırı yaptığı ekmekler kolay bayatlamıyordu.

İki gün önce Cumhuriyet Bayramı olduğu için bir şeyler yazayım dedim. Bu fotoğraf çıktı karşıma... Cumhuriyet sayesinde Ayten gibi genç kadınlar köylerde, kasabalarda, şehirlerde yapabildikleri işlerde çalışma şansı elde ettiler.

Ayten, yanlış hatırlamıyorsam Ürgüp'ün bir köyündendi, köyde ilkokul okumuş, sonra Ürgüp'e gelmişler. Aradan 15 sene geçtiği için net hatırlamıyorum, ama sanırım orta ve liseyi dışardan bitirmişti. O incecik yapısıyla, nasıl güçlüydü anlatamam. Kullandığı tandırı kendisi dizayn etmişti. Hem çok temiz, hem çok hızlı yapıyordu işini. Rica ettim, ben fotoğraf çekebileyim diye ekmek mayaladı, tandır yaktı, bana mankenlik yaptı. Ayten'le zaman zaman görüştüm, sağlığı iyiydi, sonra ne oldu bilmiyorum tabii.

Oraya Paula'yı götürmüştüm, o sırada "çömlek yemekleri" kitabını yazıyordu. Bugün Ankara Büyükşehir Belediyesinin Kültür Dairesi Başkanı olan Bekir Ödemiş, o yıllarda Ürgüp Belediye Başkanı idi. Kendi yörelerindeki çömlek yemeklerini detaylı olarak öğrenmemizi sağlamışlardı.

Evet, moralimizi bozmadan, umutsuzluğa kapılmadan, önderliğimize genç kadınları getirerek, Cumhuriyeti koruyarak her türlü zorluğu aşabiliriz. Bayramınız tekrar kutlu olsun