Gümrük beyannamelerine SMMM, YMM bilgileri istenmesi

Son günlerde Gümrük Yönetmeliğinin eki olan “EK – 14 GB. Kullanma Talimatına” istinaden, şirketlerin S. Muhasebeci Mali Müşavirlerinin veya Yeminli Mali Müşavirlerin Tam Tasdik yapmış olan Şirketlerden Gümrük Beyannamelerine yazmak üzere, SMMM veya YMM’nin Vergi Levhası, Vergi Mükellefiyet yazısı ve Faaliyet Belgesi istenilmektedir.

Bu şekilde Gümrük Beyannamelerine Şirketin varsa Mali Müşaviri yoksa da Yeminli Mali Müşavirin isim ve Vergi numarası yazılmaktadır.

Söz konusu “EK – 14 GB. Kullanma Talimatını” incelediğimizde ise;

“II- BEYANNAME KUTULARINA İLİŞKİN AÇIKLAMALAR” alt bölümünde:

9 no.lu kutu: Mali sorumlu kişi

İhracatçının yeminli mali müşavirinin veya mali müşavirinin ya da serbest muhasebecisinin adı, soyadı ve vergi numarası yazılır.”

Açıklaması yer almaktadır.

Aslında bilindiği üzere 3568 sayılı Meslek Yasasının 2. Maddesinde SMMM. Ve YMM.lerin görevleri düzenlenmiştir:

“3568. Sayılı Yasa:

Madde 2 – A) Muhasebecilik ve mali müşavirlik mesleğinin konusu:

Gerçek ve tüzelkişilere ait teşebbüs ve işletmelerin;

1. a) Genel kabul görmüş muhasebe prensipleri ve ilgili mevzuat hükümleri gereğince, defterlerini tutmak, bilanço, kar-zarar tablosu ve beyannameleri ile diğer belgelerini düzenlemek ve benzeri işleri yapmak.
2. b) Muhasebe sistemlerini kurmak, geliştirmek, işletmecilik, muhasebe, finans, mali mevzuat ve bunların uygulamaları ile ilgili işlerini düzenlemek veya bu konularda müşavirlik yapmak.
3. c) Yukarıdaki bentte yazılı konularda, belgelerine dayanılarak, inceleme, tahlil, denetim yapmak, mali tablo ve beyannamelerle ilgili konularda yazılı görüş vermek, rapor ve benzerlerini düzenlemek, tahkim, bilirkişilik ve benzeri işleri yapmak.

Yukarıda sayılan işleri; bir işyerine bağlı olmaksızın yapanlara serbest muhasebeci mali müşavir denir.

1. B) Yeminli mali müşavirlik mesleğinin konusu:

 (A) fıkrasının (b) ve (c) bentlerinde yazılı işleri yapmanın yanında Kanunun 12 nci maddesine göre çıkartılacak yönetmelik çerçevesinde tasdik işlerini yapmaktır.

Yeminli mali müşavirler muhasebe ile ilgili defter tutamazlar, muhasebe bürosu açamazlar ve muhasebe bürolarına ortak olamazlar.”

SMMM’ler “Mali Sorumlu” olarak şirket muhasebe işlemleri yapmak, Mali Tablolar düzenlemek ve yasada belirtilen diğer işlemleri yapmak SMMM’lerin esas görevidir. YMM’ler ise şirketin Vergisel açıdan dış denetçisi olup, icrai görevi yoktur. Özellikle şirketlerin belgeli SMMM. Olmaması durumunda GB’lerine YMM’ler yazdırılmak istenmektedir.

Bu durumda Gümrük Beyannamelerine SMMM. Ve YMM’lerin yazılması uygulaması 3568 sayılı Meslek yasamızın 2. Maddesine de aykırıdır.

 Ayrıca, 213 Sayılı Vergi Usul Kanunu’nun 2. Maddesi ile, 4458 Sayılı Gümrük Kanunu kapsam dışı tutulmuş olup kapsam dışı olan bir hususla ilgili olarak SMMM ve YMM’lerin sorumlulukları söz konusu olmayacaktır.

Bu nedenle SMMM. Ve YMM’lerin hiçbir şekilde GB’lerinde “Mali sorumlu kişi” olarak uygulamada yer almamaları gerekmektedir.

Aslında Gümrük Beyannamesinin hazırlanması ve onayı işlemleri tamamen GÜMRÜK MÜŞAVİRLERİNİN GÖREV VE SORUMLULUĞUNDADIR.

TÜRMOBUN DUYURUSU

Bu Konudaki düzenleme SMMM ve YMM’ler tarafından tepki ile karşılanmış ve Üst Birlik olan TÜRMOB’a şikayette bulunulması sonucunda TÜRMOB tarafından 27.10.2021 tarihinde aşağıdaki şekilde bir duyuruda bulunulmuştur.

TÜRMOB’DAN MESLEKİ KAMUOYUNA DUYURU

“Gümrük mevzuatının yanlış yorumlanmasından ve yapılan bazı açıklamalardan dolayı, Gümrük Beyannamelerinin sorumluları konusunda tereddütler ortaya çıkmıştır. Gümrük Dernekleri tarafından yapılan açıklamada “Gümrük Beyannamelerinde Mali Sorumlu” olarak Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlerin veya Yeminli Mali Müşavirlerin bilgilerinin yer alması gerektiği duyurulmuştur.

Gümrük işlemlerinden yasa gereği Gümrük Müşaviri/Yardımcıları yetkili ve sorumludur. Mali Müşavirlerin ve Yeminli Mali Müşavirlerin herhangi bir sorumlulukları yasal  olarak bulunmamaktadır. Gerek ihracat gerekse ithalat işlemlerinin her adımında, gümrüğe gelen malın kontrolü laboratuvar işlemleri, numune alınması, Beyannamenin açılması, tanzimi ve her türlü takibi yasa gereği “Gümrük Müşaviri/Yardımcıları” yetkili olup, tüm  işlemler her safhada Gümrük   Müşaviri/Yardımcıları tarafından  ayrıntılı olarak takip edilerek sonuçlandırılacağından,  Gümrük  Müşaviri/Yardımcıları ile ithalat/ihracatçılar müşterek müteselsil sorumludur.

213 Sayılı Vergi Usul Kanununun “Gümrük ve Tekel Vergileri” başlıklı 2. Maddesi;

 “Gümrük idareleri tarafından alınan vergi ve resimler bu Kanuna tabi değildir. Bu vergi ve resimlerle ilgili olarak 27/10/1999 tarihli ve 4458 sayılı Gümrük Kanunu’nun 242’nci maddesi hükümleri uygulanır” şeklinde düzenlenmiştir. Başka bir söyleyişle, 213 Sayılı Vergi Usul Kanunu’nun 2. Maddesi ile, 4458 Sayılı Gümrük Kanunu kapsam dışı tutulmuş olup kapsam dışı olan bir hususla ilgili olarak SMMM ve YMM’lerin sorumlulukları söz konusu olmayacaktır.

4458 Sayılı Gümrük Kanunu’nun ceza hükümlerini düzenleyen 231-241 maddeleri ile diğer kanun ve Genel Tebliğlerin hiçbir maddesinde YMM ve SMMM’lere, bu konuda (İhracat-İthalat işlemleri ve denetimi, gözetimi)  herhangi bir görev, yetki ve sorumluluk yüklenmemiştir.

Gümrük beyannamesi kılavuzunun 9. satırında, firmanın mali sorumlusu yerine meslek mensuplarının yazılması şeklindeki sorumluluk, şekli bir işlem olup konu ile ilgili SMMM ve YMM’lerin sorumluluğundan söz etmek de mümkün değildir.

Mesleki Kamuoyuna saygıyla duyurulur.”

TÜRMOB’un duyurusundan:

“4458 Sayılı Gümrük Kanunu’nun ceza hükümlerini düzenleyen 231-241 maddeleri ile diğer kanun ve Genel Tebliğlerin hiçbir maddesinde YMM ve SMMM’lere, bu konuda (İhracat-İthalat işlemleri ve denetimi, gözetimi)  herhangi bir  görev,  yetki  ve  sorumluluk yüklenmemiştir.

Gümrük beyannamesi kılavuzunun 9. satırında, firmanın mali sorumlusu yerine meslek mensuplarının yazılması şeklindeki sorumluluk, şekli bir işlem olup konu ile ilgili SMMM ve YMM’lerin sorumluluğundan söz etmek de mümkün olmadığı”

Şeklinde yorumlandığı anlaşılmaktadır.

Ancak ilerde SMMM ve YM’lerin bu konuda bir sorunla karşılaşmamaları için ve ihtilaf olmaması için ilgili yönetmelikte düzeltme yapılması yararlı olacaktır kanısındayız.24.11.2021

KAYNAKÇA:

1-Mersin Gümrük Müşavirleri Derneği 19.10.2021 tarihli yazısı

2-Gaziantep GAİB. Tarafından istenilen dilekçe

3- Gümrük Yönetmeliği EK-14

4-27.10.2021 TÜRMOB DUYURUSU