Şirketlere kur farkı vergisi

Yılsonu geldi. Tüm şirketler 31.12.2021 tarihi itibariyle VUK. 280. Maddeye göre kayıtlarındaki Yabancı paraları Borsa Rayici ile değerleyecekler.

İlgili Yasa maddesi şöyle:

“VERGİ USUL KANUNU

YABANCI PARALAR

Madde 280-   Yabancı paralar borsa rayici ile değerlenir. Borsa rayicinin takarrüründe muvazaa olduğu anlaşılırsa bu rayiç yerine alış bedeli esas alınır.

Yabancı paranın borsada rayici yoksa, değerlemeye uygulanacak kur Maliye Bakanlığınca tespit olunur.

 Bu madde hükmü yabancı para ile olan senetli veya senetsiz alacaklar ve borçlar hakkında da caridir. Bunlardan vadesi gelmemiş senede bağlı alacak ve borçlar, bu Kanunun 281 ve 285. maddeleri uyarınca değerleme günü kıymetine irca edilebilir. Ancak senette faiz oranının yazılı olmadığı durumlarda değerleme gününde geçerli olan Londra Bankalar Arası Faiz Oranı (LIBOR) esas alınır.”

Bunun sonucu bankada, kasada olan dövizleri ve döviz cinsinden alacakları da 31.12.2021 döviz kurundan değerleyerek oluşan kur farkını gelir kaydedip % 25 Kurumlar Vergisi ödeyeceklerdir. Aynı şekilde Döviz cinsinden borçları da değerleyerek Kur farkını gider kaydedeceklerdir. Tabi önce yılın son Geçici Vergi Beyannamesinde beyan ve ödemede bulunacaklardır.

Burada şirketler henüz realize olmayan fiktif gelir üzerinden Kurumlar Vergisi ödemek durumunda kalmaktadır. Özellikle döviz cinsinden Yurtdışı (Genellikle İhracata dayalı) Kaydi Alacakları için daha tahsil etmeden ve çoğu zaman özellikle Anadolu’daki küçük Sanayici ve İhracatçılar, tahsil edip edemeyecekleri de belli olmayan Fiktif Kur farkı için Kurumlar Vergisi ödemek durumunda kalmaktadırlar. Hatta bazen yurtdışı bazı alacaklar hiç tahsil edilmediği için sürekli kur farkı tahakkuk ettirilmek zorunda kalınmakta ve bunun da kur farkı geliri üzerinden Kurumlar Vergisi ödenmek durumunda kalınmaktadır.

Şu anda Dolar Kuru 14.00 TL. civarında olup yılsonunda daha da yükselebilecektir. En son değerleme 30.09.2021 tarihinde Dolar Kuru 8.84 TL. olduğuna nazaran şimdilik Yüzde 60 civarında bir artış söz konusudur.

Bu uygulama birçok şirketi çok zor durumda bırakacak ve belki de üretim ve İhracatı Kilitleyebilecektir. Zaten kısa sürede oluşan çok yüksek kur farkından dolayı birçok şirket zor durumdadır.

Bu nedenle en azından bu yılsonu değerlemesinin 30.09.2021 tarihindeki kur üzerinde olduğu gibi bırakacak bir Tebliğ düzenlemesi yapılması şarttır.

Uzun vadede ise VUK. 280. Maddenin değiştirilerek Döviz cinsinden borç ve alacakların kur değerlemesinin tahsil ve ödeme şartına bağlanması çözüm olacaktır.