2022 yılı vergi parametreleri

2022 yılına ait bazı vergi parametreleri aşağıya çıkarılmıştır.

Kira geliri istisna tutarı

2021 yılı gelirleri için 7.000 lira olan konut kira geliri istisnası tutarı, 2022 yılında 9.500 liraya çıkarıldı, bu tutar gelir vergisinden müstesna. Bu tutarı geçmeyen konut kira gelirlerinin beyan edilmesi gerekmiyor. Kira gelirinin bu tutarı geçmesi halinde ise bu kısım gelir vergisinden istisna tutuluyor.

Burada dikkat edilmesi gereken önemli husus, istisna tutarının üzerinde gelir elde edilmesine rağmen beyan edilmemesi veya eksik beyan edilmesi durumunda, mükellefin istisnadan yararlanma hakkı ortadan kalkıyor. Kira gelirlerinin beyanında gerçek gider yöntemi olduğu gibi mükellefler dilerlerse daha pratik olarak %15 götürü gider uygulamasını seçerek uygulayabilirler.

Taşınmaz alım satım kazançlarında istisna

Taşınmaz ticareti ile uğraşanlar, ticari faaliyetleri kapsamında sürekli vergi mükellefiyeti ile beyan ve diğer yükümlülüklere tabidirler.

Taşınmaz alım satımını ticari kapsamda olmayan, tek seferlik taşınmaz  alım satımlarında, satın alma tarihinden itibaren beş yıl içinde yapılan taşınmaz satışından elde edilen kazançlar gelir vergisine tabi. Ancak 5 yılı aşan  tek seferlik taşınmaz satışlarından elde edilen kazançlar vergiye tabi değil.

2022 yılında taşınmaz mal satışından elde edilen kazançların 25.000 liralık kısmı gelir vergisinden istisna. Bu tutar 2021 yılında elde edilen kazançlar için 19.000 lira idi. Satın alınan taşınmaz, eğer 5 yıllık elde bulundurma süresi tamamlanmadan satılırsa, alım satım bedeli arasındaki fark yapıldıktan sonra istisna tutarın üzerinde kalan kısmı satışı takip eden yılda gelir vergisi beyannamesi ile beyan edilip iki taksitte ödenmesi gerekiyor. Alım satım bedeli arasındaki fark hesaplanırken alım bedeline enflasyon oranında endeksleme yapılabiliyor ve varsa taşınmaz için yapılan harcamalar da maliyet hesabında dikkate alınabiliyor. Yine bu beyanın yapılmaması veya eksik yapılması halinde istisnadan yararlanmak mümkün değil.

2022 diğer beyan sınırı

Temettü gelirleri, işyeri kira gelirleri veya birden fazla işverenden elde edilen ücret gelirleri gibi, tevkifata tabi menkul ve gayrimenkul sermaye iratlarının beyanında kullanılan sınır tutarı da yeniden değerleme oranına göre artırılıyor. 2021 gelirleri için 53 bin lira olan bu tutar, 2022 gelirleri için 70 bin liraya çıkarılıyor.

Herhangi bir tevkifat veya istisna uygulamasına tabi olmayan gayrimenkul ve menkul sermaye iratlarında (yurtdışı banka faiz geliri gibi) ise 2 bin 800 lira olan beyan sınırı 2022’de 3 bin 800 lira olarak uygulanacak.
Yurt içinde elde edilen alacak faizleri veya yurt dışında elde edilen faizler bu kapsamda. Yurtiçinde elde edilen banka veya finans kurumlarımndan elde edilen  faiz gelirleri ve kar payları, kesinti oranı sıfırlanmış olsa da buralaradan elde edilen gelirler beyan edilmemekte, yani kaynakta kesinti kesinti oranı sıfırlanmış olsa da nihai vergilendirme anlamına geliyor.

Gelirin beyan sınırını geçmesi halinde, geçen kısmın değil gelirin tamamının 2023 yılında verilecek beyannameye dahil edilmesi gerekiyor.

Vergiden müstesna harcırah tutarları

Çalışanlara verilen gündeliklerin aynı aylık seviyesindeki Devlet memurlarına verilen gündelikler kadar olan veya Devletçe verilen gündeliklerin en yüksek haddini aşmayan kısmı gelir vergisinden istisna.
Devlet memurlarına verilen yurt içi gündelik tutarları Bütçe Kanunu’yla, yurt dışı gündelik tutarları ise Cumhurbaşkanı Kararı ile belirleniyor ve bu tutarlar özel sektörde çalışanlar için de vergiden müstesna harcırah tutarını belirliyor.
2022 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu’nun eki H-Cetveli’yle belirlenen tutarlar çerçevesinde, personele yurt içi seyahatler nedeniyle ödenen harcırah gündeliğinin 92,00 liralık kısmı gelir vergisinden müstesna.

Fatura düzenleme sınırı

2021 yılında 1.500 lira olan fatura düzenleme sınırı 2022 yılı için 2.000 lira oldu.

Buna göre, 2022 yılında nihai tüketicilere yapılan 2.000 liradan daha küçük tutarlı satışlar için, müşteri istemediği takdirde, fatura düzenleme zorunluluğu yok. Ancak bu durumda Yazar Kasa fişi veya perakende satış fişi düzenlenmesi gerekiyor.

Amortisman - Doğrudan gider yazma sınırı

Satın alınan demirbaşlar için, 2021 yılında 1.500 lira olan doğrudan gider yazma sınırı, 2022 yılı için 2.000 liraya yükseldi.
Buna göre, 2022 yılında satın alınan demirbaşlardan bedeli 2.000 lirayı  aşmayanlar doğrudan gider kaydedilebilecek. 

Yemek istisnası

Çalışanlara işyeri ve müştemilatında yemek verilmediği durumlarda, yemek hizmeti sağlayan mükellefe ödenmiş olması şartıyla, çalışılan her gün için 2022 yılı için KDV.hariç 34.- TL.na kadar (Şu an için % 8 KDV dahil 36,72 TL.)  yapılan ödemeler (yemek fişi, yemek kartı uygulaması) gelir vergisinden istisna olarak uygulanacaktır.

Ulaşım giderleri

İşverenlerce çalışanlara servis imkânı sağlanmadığı hallerde, çalışılan günlere ait bir günlük ulaşım bedelinin 2021 yılı için 13 lirayı aşmaması ve buna ilişkin ödemelerin toplu taşıma kartı, bileti veya bu amaçla kullanılan ödeme araçlarının temini şeklinde yapılması şartıyla gelir vergisinden istisnadır. 13 liralık sınır 2022 yılında 17 lira olarak dikkate alınacak.

2022 Gelir Vergisi Tarifesi

(2022 takvim yılı gelirlerinin vergilendirilmesinde esas alınacak tarife ağıdaki şekilde yeniden belirlenmiştir. GVK Gen Teb.No:317)

Veraset ve intikal vergisi istisna tutarları

Bağışlar ve miras kalan değerler nedeniyle hesaplanan veraset ve intikal vergisi matrahından indirilecek istisna tutarları 2022 yılı için belirlenen hadler aşağıdaki gibidir.

2022 Veraset ve İntikal Vergisi (Seri No: 53)