GECİKMİŞ EYT YAZISI
EYT ile ilgili kanun TBMM. De görüşülürken bu yasa ile ilgili ana hatları içeren yazımı ilk bölümü 06.02.2023 tarihinde Gaziantep Sabah Gazetesinde yayınlanmıştı. 06.02.2023 günü Türkiye ardarda gelen Gaziantep’i de kapsayan tarihin en büyük deprem felaketini yaşadı. Yazımızın ilk bölümü akşam verildiğinden 06.02.2023 günkü gazetede çıktı. Ancak EYT ile ilgili detaylı bilgi içeren 2. Bölümü deprem nedeniyle yayınlanamadı.
Depremin acı etkisinin devam ettiği günlerde ise EYT ile ilgili yasa değişikliği TBMM.’nde kabul edildi ve 03.03.2023 tarih ve 32121 sayılı Resmi Gazetede (7438 sayılı Kanun) yayınlanarak yürürlüğe girdi.
EYT ile ilgili yasa çıkarılırken EYT.lilere de özellikle Maliye Bakanlığınca kadınlar için 48 erkekler için de 50 yaş sınırı getirilmek istenmek istendi. Aslında Devlet hazinesine getireceği yük bakımından ve Genç Emeklilik yönünden böyle bir yaş sınırlaması getirilmesi uygun olabilirdi.
Ancak seçim ortamında gelen tepkiler üzerine bundan vazgeçilerek EYT ile ilgili taslak yasalaştı.
EYT ile ilgili yazımızı tamamlamak adına EYT ile ilgili düzenlemeyi özet olarak sunuyoruz.
EYT ÖZET:
EYT ile ilgili 01.03.2008 tarihli ve 7438 sayılı “Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu ile 375 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun” ile yapılan düzenleme uyarınca, ilk sigortalılık başlangıcı 8/9/1999 ve öncesi olanlar yaş dışındaki diğer şartları sağlaması kaydıyla yaşlılık veya emekli aylığı almalarına imkan sağlanmış, ayrıca bu düzenlemelere göre yaşlılık veya emekli aylığı talebinde bulunarak ilk defa yaşlılık veya emekli aylığı bağlananlardan, yaşlılık veya emekli aylığı talebi nedeniyle işten ayrılış bildirgesi verilenlerin işten ayrılış tarihini takip eden 30 gün içerisinde en son çalışılan özel sektör işyerinde sosyal güvenlik destek primine tabi çalışmaya başlamaları halinde, bu kişileri istihdam eden işverenlere işveren hissesi sigorta priminde 5 puanlık prim indirimi sağlanacaktır.
KAPSAM:
03/03/2023 tarihli Resmi Gazetede yayımlanan 7438 sayılı “Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu ile 375 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun” ile 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununa eklenen Geçici 95. Madde düzenlemesine göre, bu maddenin yürürlük tarihinden (03.03.2023) sonra aylık bağlanması için talepte bulunanlardan;
a) (SSK) 506 sayılı “Sosyal Sigortalar Kanunu’nun Geçici-81.Maddesinin 1.Fıkrasının (B) bendi,
b) (Bağ-Kur) 1479 sayılı “Esnaf Ve Sanatkarlar Ve Diğer Bağımsız Çalışanlar Sosyal Sigortalar Kurumu Kanunu’nun Geçici-10.Maddesinin 2.Fıkrası,
c) (Tarım SSK) 2925 sayılı “Tarım İşçileri Sosyal Sigortalar Kanunu’nun Geçici-2.Maddesinin (B) bendi,
d) (Emekli Sandığı) 5434 sayılı “Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığı Kanunu’nun Geçici-205.Maddesi,
Hükümlerine göre yaşlılık veya emekli aylığı bağlanacak olanlara, bu hükümlerde belirtilen yaş dışındaki diğer şartları sağlamış olmaları halinde yaşlılık veya emekli aylığı bağlanabilecektir.
Bu yeni düzenleme gerekçe gösterilerek geriye dönük herhangi bir ödeme yapılmayacak ve geriye dönük hak talep edilemeyecektir.
1) Sigortalılık statülerine göre EYT kapsamında emeklilik şartları:
7438 sayılı Kanunla getirilen düzenleme uyarınca 8/9/1999 tarihi ve öncesinde ilk defa sigortalı olarak çalışmaya başlayanların sigortalılık statülerine göre EYT kapsamında emeklilik şartlarını gösteren tablolar aşağıda gösterilmiştir.
2) İşverenlere 5 puanlık prim desteği:
7438 sayılı Kanunla yapılan değişiklikler kapsamında yaşlılık veya emekli aylığı talebinde bulunarak ilk defa yaşlılık veya emekli aylığı bağlananlardan, yaşlılık veya emekli aylığı talebi nedeniyle işten ayrılış bildirgesi verilenlerin, işten ayrılış tarihini takip eden 30 gün içerisinde en son çalışılan özel sektör işyerinde sosyal güvenlik destek primine tabi çalışmaya başlamaları halinde “sosyal güvenlik destek primi işveren hissesinin 5 puanlık kısmına isabet eden tutar” Hazinece karşılanacaktır.
Ancak, sosyal güvenlik destek primi işveren hissesi indiriminden yararlanılan sigortalının işten ayrılması halinde, söz konusu sigortalıdan dolayı bu indirimden tekrar yararlanılamayacaktır.
Söz konusu 5 puanlık indirimden, 5510 sayılı Kanunun 81 inci maddesinin birinci fıkrasının (ı) bendinde yer alan diğer şartlar sağlanmak kaydıyla yararlanılabilecektir.
Destekten yararlanmaya ilişkin uygulama usul ve esasları Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı ile Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından müştereken belirlenecektir.
3) Kamu işçilerinin emeklilik şartına bağlı istihdam süresinin kaldırılması:
375 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin Geçici-23 ve Geçici-24. maddeler kapsamındaki işçilerin (kamu kurum ve kuruluşlarında kadroya alınan işçiler, il özel idareleri ve belediyeler ile bağlı kuruluşlarında ve bunların üyesi olduğu mahalli idare birliklerinde, birlikte veya ayrı ayrı sermayesinin yarısından fazlası il özel idareleri, belediyeler ve bağlı kuruluşlarına ait şirketlerde işçi statüsüne geçirilenler) emeklilik, yaşlılık veya malullük aylığı almaya hak kazanmaları halinde iş sözleşmelerinin zorunlu olarak feshini gerektiren hükümleri yürürlükten kaldırılmış olup, iş sözleşmelerinin sürdürülmesi ya da sona erdirilmesi kararı sözleşmenin taraflarına bırakılmıştır.
İlgili Kanun metnine aşağıya çıkarılmıştır:
03.Mart.2023 tarih ve 32121 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan KANUN METNİ |
||
SOSYAL SİGORTALAR VE GENEL SAĞLIK SİGORTASI KANUNU İLE 375 SAYILI KANUN HÜKMÜNDE KARARNAMEDE DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR KANUN
MADDE 1- 31/5/2006 tarihli ve 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununa aşağıdaki geçici madde eklenmiştir. “GEÇİCİ MADDE 95- Bu maddenin yürürlük tarihinden sonra aylık bağlanması için talepte bulunanlardan 506 sayılı Kanunun geçici 81 inci maddesinin birinci fıkrasının (B) bendi, 1479 sayılı Kanunun geçici 10 uncu maddesinin ikinci fıkrası, 2925 sayılı Kanunun geçici 2 nci maddesinin birinci fıkrasının (B) bendi ve 5434 sayılı Kanunun geçici 205 inci maddesi hükümlerine göre yaşlılık veya emekli aylığı bağlanacak olanlar, söz konusu hükümlerde yaş dışındaki diğer şartları taşımaları halinde yaşlılık veya emekli aylığından yararlanırlar. Bu fıkra esas alınarak geriye dönük herhangi bir ödeme yapılmaz ve geriye dönük hak talep edilemez. Birinci fıkra kapsamında yaşlılık veya emekli aylığı talebinde bulunarak ilk defa yaşlılık veya emekli aylığı bağlananlardan, yaşlılık veya emekli aylığı talebi nedeniyle işten ayrılış bildirgesi verilenlerin işten ayrılış tarihini takip eden 30 gün içerisinde en son çalışılan özel sektör işyerinde sosyal güvenlik destek primine tabi çalışmaya başlamaları halinde, sosyal güvenlik destek primine tabi çalışılmaya başlandığı tarihten itibaren bu Kanunun geçici 14 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinde belirtilen sosyal güvenlik destek primi işveren hissesinin beş puanlık kısmına isabet eden tutar Hazinece karşılanır. Sosyal güvenlik destek primi işveren hissesi indiriminden yararlanılan sigortalının işten ayrılması halinde, söz konusu sigortalıdan dolayı bu indirimden tekrar yararlanılamaz. Bu fıkrada yer alan indirimden, bu Kanunun 81 inci maddesinin birinci fıkrasının (ı) bendinde yer alan diğer şartlar sağlanmak kaydıyla yararlanılır. Bu fıkranın uygulanmasına ilişkin usul ve esaslar Bakanlık ile Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından müştereken belirlenir.” MADDE 2- 27/6/1989 tarihli ve 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin geçici 23 üncü maddesinin beşinci fıkrasının ikinci cümlesi ile geçici 24 üncü maddesinin birinci fıkrasının dördüncü cümlesi yürürlükten kaldırılmıştır. MADDE 3- Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer. MADDE 4- Bu Kanun hükümlerini Cumhurbaşkanı yürütür. 2/3/2023 ****************** EYT. Kanununun tüm emeklilere hayırlı olmasını diliyoruz.10.05.2023 KAYNAKÇA: Ulusal Medya 7438 Sayılı Yasa |