Geçmişin seni hep takip edecek
Gazeteler, toplumun ekonomik ve sosyal yaşamının arşivleridir.
***
40 sene öncesinin yüksek vergi verenler listesine bakıyorum. Bugünün şampiyonlarının hiçbiri ‘soyadı’ olarak o listede yok.
Bırakın 40 seneyi, 20 sene öncesin bile listelerinde bugünün soyadlarının yüzde 95’i yok.
Sabah’ın 66 yıllık arşivine dayanarak yazıyorum bunları.
***
Bu konuya birkaç sene evvel Mehmet Barlas’ta değinmiş, 60’lı yılları örnek vererek, İstanbul’un vergi şampiyonlarının birkaç istisnası dışında ‘soyisim’ olarak tamamen değiştiğini yazmıştı.
Bu İstanbul’da da böyle, Gaziantep’te de böyle, Londra’da, New York’ta da böyle…
Paranın onlarca yıl aynı elde egemen olması, doğru yönetilmesi kolay değil!
***
Gaziantep’teki zenginliğin en önemli kaynağı topraktır. Kayıtdışı gelirler de bazı önemli ailelerin yükselmesinde rol oynamıştır.
Sanayicilikten, ticaretten, çiftçilikten zengin olanlar yok mudur?
Olmaz olur mu? Tabii ki vardır.
Dürüstü de vadır, üçkağıtçısı da…
Süte su katarak satmıştır, bol sulu kolonya imal etmiştir, deterjana ucuz madde karıştırıp adını da ünlü bir markayı taklit ederek ‘fatmatik’ koyup fırıldaklık yapmıştır, devletten vergi kaçırmıştır!
Bunların hepsi olmuştur, olmaya da devam edecektir…
Para sürekli el değiştirecek, yeni zenginler ortaya çıkacak, bazı varlıklılar gerileyecektir. Bu hep böyle olmuştur.
***
Bir zamanların ünlü Ağası, varlıklı Hurşit Ağa’nın yaşamında ‘zurna’nın önemli bir yeri vardır. Zurnacısını Halep’e göndererek, zurnasına yarım kilo elişi gümüş aksesuar yaptırır.
Bütün keyfi sabahları zurnanın o büyüleyici nağmesiyle uyanmaktır.
Keyfi için servet harcayan, çok varlıklı bir Ağa’nın torunları bugün çok mütevazı bir yaşam sürmektedir.
Peki, zurnacının torunları…
Onlar bugün çok zengin, büyük tesislerin sahibidirler.
***
Bunu durup dururken yazmadım.
Doğal hayatın akışından kesitler sundum. Sabah’ın, 40 yıl önce ve 20 yıl önceki nüshalarından derlediğimiz haberleri hergün 7. sayfamızda, önemli olanları da birinci sayfamızda okuyucularımızla buluşturuyoruz.
Dünün zenginleri, bugünün mütevazı insanlarından hiç tepki almıyoruz. Ama dünün çerçilerinden, fırıldaklarından tepki var.
Nasıl kazandılarsa para kazandılar ya, “Nen ağam beyle yazıysız” diyenleri var.
20 yıl önce yazılanları tekzip etmedin de bugün mü aklına geliyor?
***
Kasıt yok.
Geçmişine sahip çıkacaksın.
Deden anlı şanlı kaçakçı olsun, cami yaptır, işi sıfırla! Olur mu?
Sulu süt, sulu kolonya, sahte deterjan satanların, kaçakçılık yapanların geçmişleri, geleceklerini hep izleyecektir, hatta sonraki nesillere kötü bir miras devrolacaktır!
Kızmaca, darılmaca olmamalı…
***
Hayatı boyunca çalmayan, dürüstlükten ayrılmayan, namus ve haysiyetinden ödün vermeyen insanların hiç mi ayrıcalığı olmayacak?
Kötüyle iyiyi hep aynı kefeye mi koyacağız?