ADÜ ZOOLOJİ MÜZESİ

Türkiye, sahip olduğu doğal güzellikler ve biyolojik çeşitlilik açısından büyük bir zenginliğe sahiptir. Ancak, buna rağmen zooloji müzelerinin sayısı oldukça sınırlıdır. Aydın Adnan Menderes Üniversitesi (ADÜ) Fen Edebiyat Fakültesi Biyoloji Bölümü bünyesinde yer alan Zooloji Müzesi, bu nadir müzelerden biridir.

Müzenin kurucusu Prof. Dr. Kurtuluş Olgun, 37 yıllık mesleki ve akademik birikimini, ülkemizin farklı bölgelerinden topladığı sürüngen ve kurbağa türlerini sergileyerek müzede somutlaştırmıştır. Prof. Dr. Olgun, aynı zamanda ADÜ Fen Edebiyat Fakültesi Biyoloji Bölümü Zooloji Anabilim Dalı Öğretim Üyesi olarak görev yapmaktadır. Müze, biyoloji biliminin herpetoloji dalına (sürüngenler ve amfibiler) ilgi duyanlar için önemli bir araştırma ve eğitim alanı sunmaktadır.

Herpetoloji ve Sürüngenler

Herpetoloji, sürüngenleri ve amfibileri inceleyen zooloji alt dalıdır. Bu alanda çalışan bilim insanlarına "herpetolog" denir. Dünya genelinde 11.733 sürüngen türü bulunurken, Türkiye'de bu sayı 144'tür. ADÜ Zooloji Müzesi'nde ise yaklaşık 100 sürüngen türü sergilenmektedir. Türkiye’deki 144 sürüngen türünden 10'u kaplumbağa, 73'ü kertenkele (dünyada toplam 7.176 kertenkele türü) ve 60'ı yılan türleridir (dünyada 3.971 yılan türü bulunur). Ayrıca, Türkiye’deki kertenkelelerden 10'u ve yılanlardan da 10'u endemiktir; yani sadece Türkiye'de bulunurlar.

Kurbağalarla ilgili de önemli veriler mevcuttur: Dünya çapında 8.450 kurbağa türü bulunurken, Türkiye'de 34 tür yaşamaktadır. Bunlardan 14'ü endemik olup sadece Türkiye'ye özgüdür. ADÜ Zooloji Müzesi'nde yaklaşık 30 kurbağa türü sergilenmektedir.

İlginç Bilgiler

Kurbağalar zehirli değildir ve insan için tehlikeli değillerdir. Kurbağaya dokunmak ile siğil oluşumu arasında herhangi bir ilişki yoktur.

Kurbağalar tuzlu ve kurak ortamlardan kaçınır, derilerindeki salgı bezlerinden çıkan sıvı sayesinde yaşamlarını sürdürebilirler.

Türkiye'deki kertenkele türlerinin hiçbiri zehirli değildir.

Yılanlar sağırdır ve sesleri duymazlar. Ancak, çevrelerindeki titreşimleri derileri aracılığıyla algılarlar.

Yılanların çoğu zehirli değildir. Zehirli yılanlar bu dişleriyle sadece avlarını yakalamak için beslenme amacıyla kullanırlar.

Sürüngenler, halk arasında bilinenin aksine tehlikeli değildir. Türkiye'de bu konuda herhangi bir istatistik bulunmamaktadır.

Müzenin Amacı

Prof. Dr. Kurtuluş Olgun, müzenin üç ana amacını şu şekilde özetlemektedir:

1. Bilimsel çalışmalara öncülük etmek,

2. Lisans ve lisansüstü öğrencilere kaynak sağlamak,

3. Sürüngenlerden, özellikle yılanlardan korkan insanların korkularını yenmelerine yardımcı olmak.

Bu nedenle müze, özellikle 4-10 yaş arasındaki çocuklara yönelik faaliyetler düzenlemektedir. Aynı zamanda, çok sayıda kreş, anaokulu ve ilkokul öğrencisine kapılarını açmaktadır.

Sürüngen Korkusunun Kaynağı

Ülkemizde sürüngenlere karşı yaygın bir ön yargı bulunmaktadır. Bu korku, aileler, masallar ve günlük yaşamda kullanılan deyimlerden kaynaklanmaktadır. Müze, bu korkuları aşmak ve doğru bilgi ile insanları bilgilendirmek amacıyla etkinlikler düzenlemektedir.

Müze Ziyaretleri

ADÜ Zooloji Müzesi, 4-10 yaş grubundaki çocuklara öncelik tanımakla birlikte, her yaştan ziyaretçiye açıktır. Özellikle Mayıs ayında, Aydın Merkez ve ilçelerinden gelen lise öğrencileri müzeyi yoğun bir şekilde ziyaret etmektedir.