Amerika Birleşik Devletleri'nde (ABD) koronavirüs pandemisine denk gelen 59. başkanlık seçimleri tarihe şimdiden en kritik seçim olarak geçti.
NOT: Son olarak Wisconsin ve Michigan eyaletlerinde de kazandığı netleşmeye başlayan Biden'ın seçimi kesin olarak almasına CNN rakamlarına göre 17, AP rakamlarına göre 6 delege kaldı.
Altı eyalette son oranlar ne?
Ülkede oyların tamamının sayılmadığı altı eyalet kaldı. Alaska, Arizona, Georgia, Nevada, Kuzey Carolina and Pensilvanya.
CNN International verilerine göre (TSİ ile 02:00 itibariyle) bu eyaletlerin son oranları şöyle:
Pensilvanya: 20 delege (Trump yüzde 50.0, Biden yüzde 48.8)
Georgia: 16 delege (Trump yüzde 49.5, Biden yüzde 49.3)
Kuzey Carolina: 15 delege (Trump yüzde 50.0, Biden yüzde 48.6)
Arizona: 11 delege (Biden yüzde 50.4. Trump: yüzde 48.2)
Alaska: 3 delege (Trump yüzde 62.9, Biden yüzde 33)
Nevada: 6 delege (Biden yüzde 49.4, Trump yüzde 48.5)
24 saat içinde Pensilvanya hariç oyların büyük oranda sayılmış olması bekleniyor.
ABD Başkanı Donald Trump, TSİ 17.12’de “Stop the count” (Oy sayımını durdurun) diye tweet attı.
NOT: Amerika'da oy oranları ne kadar yakın olursa olsun Maine ve Nebraska hariç, tüm eyaletlerde seçimi kazanan aday tüm delegeleri de kazanmış oluyor.
Michigan eyaleti de Biden'a yazıldı
Son dakika bilgilerine göre sandıkların yüzde 99'unun açıldığı Michigan eyaletinde Joe Biden, oyların yüzde 49,9'unu (2.684.200 oy) aldı, Trump ise yüzde 48,67'de (2.617.062) kaldı.
"Kimin başkan olacağına halk karar verir"
Joe Biden, Ağustos ayında Demokratik adaylığı kabul ettiği Wilmington, Delaware'deki Chase Center'da TSİ ile 00.00 civarında bir açıklama yaptı. Biden, "Bu ülkede halk yönetir. Güç alınamaz. Onun kaynağı halktır" dedi ve ekledi:
"Ve kimin ABD Başkanı olacağını onların iradesi belirler. Sayımla geçen uzun bir geceden sonra, başkanlığı kazanmak için gereken 270 seçim oyuna ulaşacak kadar eyalet kazandığımız açık.
"Kazandığını ilan etmek için değil, sayımlar bittiğinde kazanan olacaklarına inandığını bildirmek için konuştuğunu" belirten Biden ekledi:
"Bütün oylar sayılmalı. Kimse demokrasimizi ele geçiremez. Biz, halk olarak pes etmeyeceğiz. İnanıyorum ki zafer bizim olacak."
Trump: Gizlice atılmış oylar var
Biden'ın açıklamasının ardından Trump da Twitter üzerinden açıklama yaptı.
"BÜYÜK bir Trump liderliğine sahip olan Pennsylvania Eyaleti (yasal gözlemcilere izin vermiyorlar) Georgia Eyaleti ve Kuzey Carolina Eyaleti için yasal talepte bulunduk. Ek olarak, Michigan Eyaleti hak talebinde bulunuyoruz.
"Çok sayıda bildirildiği gibi ciddi sayıda gizlice atılmış oy pusulası vardı!"
253 delege Biden, 213 delege Trump
CNN International'ın verilerine göre, (TSİ ile Çarşamba günü 00.00 itibariyle) Donald Trump ile Joe Biden, kritik eyalet Florida'da başa baş gidiyor. Başkanlık için gerekli delege sayısı olan 270'e ulaşma konusunda ise 253 delege ile Joe Biden önde.
Ancak ilk saatlerde delege sayısı Biden'a göre oldukça düşük olan Trump ise 213 delegede kaldı.
Trump ekibi Michigan'da dava açıyor
Trump'ın seçim ekibi, posta yoluyla gönderilen oy pusulalarının açılıp işleme konulmasını gözlemleme gerekçesiyle buna erişim sağlanana kadar oy sayımının eyalet çapında durdurulmasını talep eden bir dava açtı.
Kampanyanın avukatları, Michigan seçim yasasının "eksik seçmen oylarının iki partili ekipler olmadan ve meydan okuyanların süreci gözlemlemesine izin vermeden işleme ve sayılmasına izin vererek" ihlal edildiğini öne sürdü.
Kilit eyalet Wisconsin Joe Biden'ın
Sandık çıkış anketlerini aktaran CNN International'ın öngörüsüne göre kritik eyaletlerden Wisconsin'i Demokrat Parti adayı Joe Biden aldı.
Pensilvanya: 3 milyon oy daha var
Eyalet, seçim gününe kadar postaya verilen oyları kabul etme kararı aldığı için son oyların sayılması Cuma gününe kadar uzayacak.
Pensilvanya Valisi Tom Wolf, TSİ ile 19.00 civarında yaptığı açıklamada eyalette daha sayılmayan 3 milyon oy olduğunu söylerken, "Sonuçları bugün bile alamayabiliriz" dedi.
Sayılar oylara göre eyalette Trump yüzde 53.9 (3,034,722), Biden ise yüzde 44.8 (2,522,086) oya sahip.
Eyaletler için kritik matematik
CNN International, Biden'ın başkan olması için sayımın tamamlanmadığı eyaletlerle ilgili şöyle bir harita çizdi:
Eğer Trump Alaska, Kuzey Carolina, Pensilvanya ve Georgia'yı kazanırsa ancak Biden Wisconsin, Nevada, Arizona ve Maine'in kontrolünü tutarsa ve Trump'ı oyların başa baş gittiği Michigan'da yakalarsa olasılığı bir hayli yüksek.
Trump ise iddia ettiği gibi Pensilvanya'da çoğunluğu sağlar, Michigan'da kıl payı liderliğini korur ve Nevada'yı geri alırsa ihtiyacı olan oylara sahip olacak.
Trump'tan erken "zafer konuşması"
Ancak Trump, Beyaz Saray'dan yaptığı açıklamada "Biz bu seçimi kazandık" dedi.
Rakibi Joe Biden'ın ardından "Seçimleri çalmaya çalışıyorlar" şeklinde tweet atan Donald Trump, TSİ ile 10.25'te ilk canlı açıklamasını da yaptı.
"Rekor bir katılım oldu. Florida gibi kazanmayı ummadığımız yerleri bile büyük farkla kazandık" diyen Trump, şunları ekledi:
"Ohio'yu, Teksas'ı kazandık. Teksas'ı 700 bin farkla kazandık ve bunu sayıma katmadılar bile. Pensilvanya'yı da farkla kazanıyoruz."
Trump, oylara baktığında "wow" dediğini söylerken "Bizi yakalamaları imkansız" dedi ve oy sayımında hileler olduğunu savunarak Yüksek Mahkeme'ye gideceklerini belirtti.
Biden %49.89, Trump %48.49
Yüzdelere bakıldığında ise TSİ ile 12:00 itibariyle Biden oyların yüzde 49.849'unu Trump ise yüzde 48.49'unu aldı.
Teksas eyaleti Trump'ta kaldı
CNN'in sandık çıkış anketlerinden öngördüğü son verilere göre Teksas eyaletini Trump kazandı. Trump 2016 seçimlerinde de bu eyalette önde çıkmıştı.
Tırnak yedirten eyaletler
Adayların başa baş gittiği Wisconsin, Michigan ve Pensilvanya seçimin kaderini elinde tutuyor. Amerika basınındaki yorumlara göre bu üç eyaleti kim kazanırsa başkan olması olası.
Sonuçlar bugün netleşmeyebilir
Wisconcin oylama sonuçlarını yarın açıklayacağını duyurdu. Pennsylvania'da ise itirazlar sebebiyle sonuçlar Cuma günü açıklanabilir.
CNN News haberi verirken "tırnak yedirten eyaletler" tanımını kullandı.
NOT: "Delegeler Kurulu" (Electoral College) adı verilen bu sistemde her eyalete farklı ağırlıklarla dağıtılmış toplam 538 delege belirleniyor. Bu sayının yarıdan 1 fazlasına yani 270 delegeye ulaşan aday, başkan olmaya hak kazanıyor.
Joe Biden'dan ilk açıklama: İyimserim
Adaylar arasında ilk açıklama Joe Biden'dan geldi. Biden, kesin bir açıklama yapmazken, "oyları saymanın uzun sürebileceğini" ancak iyimser olduklarını söyledi.
Biden, "Daha önce tarihte görülmeyen ölçüde erken oyun kullanıldığını biliyorduk. Ama iyi hissediyoruz, bulunduğumuz noktadan memnunuz. İnanıyoruz ki Arizona'yı şimdiden kazandık" dedi ve ekledi:
"Georgia'da da hala oyun dışı değiliz. Wisconsin ve Michigan için de çok iyi hislerimiz var. Oyları saymak uzun sürebilir ama Pennslyvania'yı da kazanacağız."
Protestocular meydana yürüdü
Bir grup gösterici, Trump karşıtı protesto düzenleyerek Union Meydanından, Washington Meydanına kadar yürüdü.
Kritik eyalet Florida'da durum ne?
Son açıklanan verilere göre Florida'da oyların yüzde 90'ı sayıldı. Resmi olmayan sonuçlara göre Trump, Biden'ı geçerek eyaleti kazandı.
Kentucky eyaletini Trump kazandı
Associated Press (AP) haber ajansının yayınladığı resmi olmayan sonuçlara göre ABD Başkanı Trump, Kentucky'deki oyların yüzde 53,7'sini elde etti.
Halen oy sayımının devam ettiği eyalette yüzde 53,7 oy oranına ulaşan Trump, yüzde 44,8 oy oranında kalan Biden'a üstünlük sağlayarak seçimleri kazandı.
Vermont'ta delegeler Biden'a gitti
Vermont'ta ise yüzde 62,7 oy oranına ulaşan Biden, yüzde 37,3 oy oranında kalan Trump'ı geride bıraktı.
Bu sonuçla Trump, Kentucky'de 8 delegeyi, Biden ise Vermont'ta 3 delegeyi kazanmış oldu.
Oy verme işlemi sona erdi
Büyük bir coğrafi alana yayılı ülkede neredeyse 20 saat süren oy verme işlemi sona erdi.
Cumhuriyetçi aday ve koltuktaki başkan Donald Trump'ın Demokrat Parti'nin adayı Joe Biden karşısında başkanlığını korumaya çalıştığı seçimlere pandemi önlemleriyle gidildi.
NOT: ABD nüfusu: 328,2 milyon, ülkenin kapladığı alan: 9.834.000 km².
RSS