Türkiye Ziraat Odaları Birliği Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, Türkiye genelinde 1990-2012 döneminde toplam baklagil ekim alanının yüzde 61.9 azaldığını bildirdi. Bayraktar, 1990 yılında 20 milyon 259 bin 990 dekar olan ekim alanının 2012 yılında 7 milyon 723 bin 446 dekara indiğini söyledi.
Bayraktar, yaptığı açıklamada, gelecek yıllarda baklagil üretiminde gerilemenin durdurulması için ürün değerlendirme ve pazarlama olanakları sağlanarak ülkesel bir baklagil politikası oluşturulması, üretimde yeniden atılım sağlanması için gerekli tedbirler alınması gerektiğini söyledi. Türkiye baklagil üretiminde yüzde 44’lük payla nohutun ilk sırada yer aldığını söyleyen Palandöken, Türkiye’de başlıca üretimi yapılan illerin sırasıyla Konya, Diyarbakır, Uşak, Yozgat, Kütahya, Çorum, Isparta, Kahramanmaraş, Balıkesir, Antalya ve Adıyaman olduğunu, bu illerin toplam nohut üretimde aldıkları payın yüzde 55 olduğunu belirtti.
Türkiye’de 2012 yılı rakamlarına göre 438 bin ton olan toplam mercimek üretiminin yüzde 94’ünü kırmızı, yüzde 6’sını ise yeşil mercimeğin oluşturduğunu söyleyen Bayraktar, “Kırmızı mercimek üretiminin yüzde 77.5’i sırasıyla Şanlıurfa, Diyarbakır ve Mardin illerinde yapılmaktadır. Yeşil mercimek üretimi ise daha çok İç Anadolu Bölgesi’nde, üretimin yüzde 51’i sırasıyla Yozgat, Çorum ve Ankara’da yapılmaktadır” dedi. Bayraktar, toplam baklagil üretiminden yüzde 17 pay alan kuru fasulyenin ise Türkiye’nin hemen hemen bütün bölgelerinde yetiştirildiğini söyledi.
Bayraktar, 1990 yılı sonrası Toprak Mahsulleri Ofisi’nin (TMO) baklagil alımlarını azaltması, 1994’te tamamen durdurması ve yerine herhangi bir baklagil pazarlama politikası oluşturulmamasıyla birlikte üreticinin pazarlama sorunu yaşadığını bildirdi. Ürünü elinde kalan üreticinin baklagil ekim alanlarını fiyat garantisi bulunan ve üretimi daha kolay olan diğer ürünlere kaydırdığını belirten Bayraktar, 1990-2012 döneminde toplam baklagil ekim alanının yüzde 61.9 azaldığını, 1990 yılında 20 milyon 259 bin 990 dekar olan ekim alanının 2012 yılında 7 milyon 723 bin 446 dekara indiğini söyledi. Bayraktar, 1990-2012 döneminde ekim alanlarının nohutta 8.9 milyon dekardan 4 milyon 162 bin 416 dekara, kırmızı mercimekte 6.3 milyon dekardan 2 milyon 147 bin 875 dekara, yeşil mercimekte 2.76 milyon dekardan 226 bin 903 dekara, fasulyede 1.71 milyon dekardan 931 bin 740 dekara, baklada 400 bin dekardan 85 bin 334 dekara, toplam alanda ise 20 milyon 259 bin 990 dekardan 7 milyon 723 bin 446 dekara indiğini vurguladı.
Baklagillerde sertifikalı tohum kullanımının son yıllarda artmakla birlikte halen yetersiz olduğunu vurgulayan Bayraktar, “Sertifikalı tohum kullanımı ve tohum kalitesinin artması, üretim tekniklerinin gelişmesi ve benzeri etkenlerle verim miktarı 1990-2012 döneminde kırmızı mercimekte yüzde 90.9, kuru fasulyede yüzde 74.8, yeşil mercimekte yüzde 57.7, nohutta yüzde 28.7, toplam baklagilde yüzde 55.2 artış gösterdi” dedi. Baklagil verimlerinde artış olmasına rağmen ekim alanlarının azalmasıyla üretimin gerilediğini belirten Bayraktar, üretimin nohutta yüzde 39.8 azalarak 860 bin tondan 518 bin tona, kırmızı mercimekte yüzde 34.9 azalmayla 630 bin tondan 410 bin tona, yeşil mercimekte yüzde 87 azalmayla 216 bin tondan 28 bin tona, baklada yüzde 75.5 azalmayla 75 bin tondan 18 bin 406 tona, fasulyede yüzde 4.8 azalmayla 210 bin tondan 200 bin tona, toplamda ise yüzde 40.85 azalmayla 2 milyon 12 bin 876 tondan 1 milyon 190 bin 706 tona indiği bilgisini verdi.
Türkiye’nin, 1990 yılında toplam 846 bin ton mercimek üretimiyle dünya ihracatının yüzde 47’sini karşılayarak ilk sırada yer aldığını söyleyen Bayraktar, aynı şekilde 1990 yılında 860 bin ton nohut üretimi ile dünya ihracatının yüzde 62’sini karşılayarak ilk sıraya yerleştiğini belirtti. Üretimin düşmesiyle Türkiye’nin, ithalat yapar hale geldiğine dikkat çeken Bayraktar, kuru fasulye ithalatının 2000 yılında 19 bin 947 ton iken yüzde 43.4 artarak 2012 yılında 28 bin 609 tona, yeşil mercimek ithalatının 2000 yılında 9 bin 953 ton iken, yüzde 142 oranında artarak 24 bin 81 tona, kırmızı mercimek ithalatının 2000 yılında 100 bin 124 ton iken yüzde 43.7 oranında artarak 143 bin 891 tona, nohut ithalatının ise 2000 yılında 7 bin 411 ton iken yüzde 371.4 oranında artarak 2012 yılında 34 bin 938 tona ulaştığını açıkladı. Bayraktar, pazarlama gücü yetersiz olan, ithal ürünler karşısında rekabet gücü bulamayan üreticilerin her geçen yıl baklagil ekiminden vazgeçtiğini belirterek, “Üretici ekim zamanında hangi ürünü ekeceği kararını kolay pazar imkanı olan ürün ve elde edeceği gelire göre vermektedir. Bu amaçla öncelikle üretici için baklagil ekimi fiyat açısından cazip hale getirilmelidir” dedi.
Bayraktar, yaptığı açıklamada, gelecek yıllarda baklagil üretiminde gerilemenin durdurulması için ürün değerlendirme ve pazarlama olanakları sağlanarak ülkesel bir baklagil politikası oluşturulması, üretimde yeniden atılım sağlanması için gerekli tedbirler alınması gerektiğini söyledi. Türkiye baklagil üretiminde yüzde 44’lük payla nohutun ilk sırada yer aldığını söyleyen Palandöken, Türkiye’de başlıca üretimi yapılan illerin sırasıyla Konya, Diyarbakır, Uşak, Yozgat, Kütahya, Çorum, Isparta, Kahramanmaraş, Balıkesir, Antalya ve Adıyaman olduğunu, bu illerin toplam nohut üretimde aldıkları payın yüzde 55 olduğunu belirtti.
Türkiye’de 2012 yılı rakamlarına göre 438 bin ton olan toplam mercimek üretiminin yüzde 94’ünü kırmızı, yüzde 6’sını ise yeşil mercimeğin oluşturduğunu söyleyen Bayraktar, “Kırmızı mercimek üretiminin yüzde 77.5’i sırasıyla Şanlıurfa, Diyarbakır ve Mardin illerinde yapılmaktadır. Yeşil mercimek üretimi ise daha çok İç Anadolu Bölgesi’nde, üretimin yüzde 51’i sırasıyla Yozgat, Çorum ve Ankara’da yapılmaktadır” dedi. Bayraktar, toplam baklagil üretiminden yüzde 17 pay alan kuru fasulyenin ise Türkiye’nin hemen hemen bütün bölgelerinde yetiştirildiğini söyledi.
Bayraktar, 1990 yılı sonrası Toprak Mahsulleri Ofisi’nin (TMO) baklagil alımlarını azaltması, 1994’te tamamen durdurması ve yerine herhangi bir baklagil pazarlama politikası oluşturulmamasıyla birlikte üreticinin pazarlama sorunu yaşadığını bildirdi. Ürünü elinde kalan üreticinin baklagil ekim alanlarını fiyat garantisi bulunan ve üretimi daha kolay olan diğer ürünlere kaydırdığını belirten Bayraktar, 1990-2012 döneminde toplam baklagil ekim alanının yüzde 61.9 azaldığını, 1990 yılında 20 milyon 259 bin 990 dekar olan ekim alanının 2012 yılında 7 milyon 723 bin 446 dekara indiğini söyledi. Bayraktar, 1990-2012 döneminde ekim alanlarının nohutta 8.9 milyon dekardan 4 milyon 162 bin 416 dekara, kırmızı mercimekte 6.3 milyon dekardan 2 milyon 147 bin 875 dekara, yeşil mercimekte 2.76 milyon dekardan 226 bin 903 dekara, fasulyede 1.71 milyon dekardan 931 bin 740 dekara, baklada 400 bin dekardan 85 bin 334 dekara, toplam alanda ise 20 milyon 259 bin 990 dekardan 7 milyon 723 bin 446 dekara indiğini vurguladı.
Baklagillerde sertifikalı tohum kullanımının son yıllarda artmakla birlikte halen yetersiz olduğunu vurgulayan Bayraktar, “Sertifikalı tohum kullanımı ve tohum kalitesinin artması, üretim tekniklerinin gelişmesi ve benzeri etkenlerle verim miktarı 1990-2012 döneminde kırmızı mercimekte yüzde 90.9, kuru fasulyede yüzde 74.8, yeşil mercimekte yüzde 57.7, nohutta yüzde 28.7, toplam baklagilde yüzde 55.2 artış gösterdi” dedi. Baklagil verimlerinde artış olmasına rağmen ekim alanlarının azalmasıyla üretimin gerilediğini belirten Bayraktar, üretimin nohutta yüzde 39.8 azalarak 860 bin tondan 518 bin tona, kırmızı mercimekte yüzde 34.9 azalmayla 630 bin tondan 410 bin tona, yeşil mercimekte yüzde 87 azalmayla 216 bin tondan 28 bin tona, baklada yüzde 75.5 azalmayla 75 bin tondan 18 bin 406 tona, fasulyede yüzde 4.8 azalmayla 210 bin tondan 200 bin tona, toplamda ise yüzde 40.85 azalmayla 2 milyon 12 bin 876 tondan 1 milyon 190 bin 706 tona indiği bilgisini verdi.
Türkiye’nin, 1990 yılında toplam 846 bin ton mercimek üretimiyle dünya ihracatının yüzde 47’sini karşılayarak ilk sırada yer aldığını söyleyen Bayraktar, aynı şekilde 1990 yılında 860 bin ton nohut üretimi ile dünya ihracatının yüzde 62’sini karşılayarak ilk sıraya yerleştiğini belirtti. Üretimin düşmesiyle Türkiye’nin, ithalat yapar hale geldiğine dikkat çeken Bayraktar, kuru fasulye ithalatının 2000 yılında 19 bin 947 ton iken yüzde 43.4 artarak 2012 yılında 28 bin 609 tona, yeşil mercimek ithalatının 2000 yılında 9 bin 953 ton iken, yüzde 142 oranında artarak 24 bin 81 tona, kırmızı mercimek ithalatının 2000 yılında 100 bin 124 ton iken yüzde 43.7 oranında artarak 143 bin 891 tona, nohut ithalatının ise 2000 yılında 7 bin 411 ton iken yüzde 371.4 oranında artarak 2012 yılında 34 bin 938 tona ulaştığını açıkladı. Bayraktar, pazarlama gücü yetersiz olan, ithal ürünler karşısında rekabet gücü bulamayan üreticilerin her geçen yıl baklagil ekiminden vazgeçtiğini belirterek, “Üretici ekim zamanında hangi ürünü ekeceği kararını kolay pazar imkanı olan ürün ve elde edeceği gelire göre vermektedir. Bu amaçla öncelikle üretici için baklagil ekimi fiyat açısından cazip hale getirilmelidir” dedi.