Batan ekonomi vatandaşı kredi kartı batağına sürükledi

Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu’nun (BDDK) verilerine göre; ek hesap olarak bilinen kredili mevduat hesabı (KMH) borcu en hızlı artan şehir yüzde 181.5 ile Trabzon olurken, Konya’da kredi kart borçları yüzde 84 büyüdü.

Sözcü'den Mehtap Özcan Ertürk'ün haberine göre; kredi kartı ve ek hesaplar, faizlerin artırılması, asgari ödeme tutarının yükseltilmesi, taksitlendirmenin zorlaştırılması gibi ‘sıkılaştırıcı’ önlemlere rağmen vatadaşın can simidi olmuş durumda. Aylık yüzde 5 ile yüzde 6.5’e ulaşan faizlerle ciddi maliyetler yaratan bireysel kredi kartı ve ek hesap olarak bilinen kredili mevduat hesabı (KMH) bakiyelerinin hanehalkı finansal borcu içerisindeki payı ciddi ölçüde arttı. Gelirleri enflasyona paralel artmayan, kartları limitlerini zorlarcasına kullanan, iki yakasını ancak borçlanarak bir araya getirebilenlerin harcamaları tüm illerde tam anlamıyla patlama yaşadı. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu’nun Fintürk verilerinden yapılan hesaplamayla 81 ilin borçluluk düzeyi tek tek incelendiğinde KMH borcu bir yılda en hızlı artan şehir yüzde 181.5 ile Trabzon olurken, onu yüzde 181.4 ile Giresun, yüzde 180.7 ile Elazığ izledi. Üç büyükşehirden İstanbul’da kredili mevduat hesabı artışı yüzde 152.7, Ankara’da 147.3, İzmir’de ise 149.7 oldu.

80 ilde yüzde 100'ü aştı

81 ilin 80’inde KMH harcamaları 2 ile 3 kat artış gösterirken, sadece Şırnak’ta yıllık artış yüzde 83 ile yüzde 100’ün altında kaldı.  Bireysel kredi kartı borçları en hızlı artan il ise yüzde 84.50 ile Konya oldu. Konya’yı yüzde 79 yıllık kredi kartı harcaması ile Aksaray izledi. Kredi kartlarında 81 il arasında sadece 5 ilde yıllık artış yüzde 50’yi bulmadı. Verilere göre 2024 yılı Ekim sonu itibarıyla toplam kredili mevduat hesabı harcaması 370.3 milyar lira olurken, bireysel kredi kartı borçları 1 trilyon 632.5 milyar TL’yi buldu.

Tekirdağ istisnası

Kredi kartları ve KMH harcama kaleminin toplam bireysel borçlar içindeki payı 81 ilin 25’inde yüzde 60’ı, 3’ünde ise yüzde 70’i aştı. Batman’da bireysel banka borçlarının yüzde 72.9’u kredi kartı ve KMH harcamalarından kaynaklanıyor. Bu oran Mardin’de yüzde 71.42, Şanlıurfa’da yüzde 70.01 olarak hesaplanıyor. Kart ve KMH borcu toplam borcunun yarısına henüz ulaşmayan tek şehir ise Tekirdağ. Bu ilde her 100 liranın 49.9 lirası bireysel kredi kartı ve KMH harcamalarından kaynaklanıyor.

Kart ve ek hesap borçları kredileri geçti

BDDK verilerine göre hanehalkının ‘bireysel bankacılık’ borçlarının yarıdan fazlası artık bireysel kredi kartı ve kredili mevduat hesabı harcamalarından oluşuyor. BDDK verilerine göre, bireysel kredi kartı ve KMH harcamalarının toplam bireysel borçlara oranı yüzde 57’ye ulaşıyor. Bu oran 2023 sonunda yüzde 49.5, 2022 yılı sonunda ise yüzde 33.5 seviyesindeydi. Batmanlıların toplam borcunun yüzde 72.9’u, Mardin’de yüzde 71’i, Şanlıurfa’da ise tüketici borçlarının yüzde 70’inin kredi kartı ve KMH hesaplarından kaynaklandığı gözlendi.