Anayasa Mahkemesi'nin 1 Mayıs kararının tam metni: 'Taksim Meydanı'nı yasaklamak hak ihlalidir'

Taksim Meydanı, Türkiye'de birlik, mücadele ve dayanışma günü olan 1 Mayıs'ın simgesi. Ancak AKP iktidarı, 12 Eylül döneminde başlayan yasağı, Anayasa Mahkemesi kararına da rağmen sürdürüyor.

Anayasa Mahkemesi, 12 Ekim 2023'te aldığı ve 15 Aralık 2023'te Resmi Gazete'de yayımlanan kararında, Taksim Meydanı'nda 1 Mayıs kutlamalarının engellenmesinin gösteri yürüyüşü düzenleme hakkının ihlal edildiğine hükmetti. Kararda, 1977 1 Mayısı'na atıfla Taksim Meydanı'nın ortak hafızadaki anlamına vurgu yapıldı; "1 Mayıs’ın Taksim Meydanı ile özdeşleşmesi nedeniyle anılan mekanın sınırlanması aktarılmak istenen düşüncenin de sınırlanmasına neden olmaktadır" denildi.

Karar, Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu (DİSK) ile Kamu Emekçileri Sendikaları Konfederasyonu'nun (KESK) başvurusu üzerine alındı.

Mahkeme, Taksim'de kutlama yapılmasının engellenmesinin "Anayasa'nın 34. maddesinde güvence altına alınan toplantı ve gösteri yürüyüşü düzenleme hakkının engellenmesi" olduğuna hükmetti. Karar, oy çokluğuyla alınırken, Muhterem İnce karşı oy kullandı.

'TECRÜBEYİ KUŞAKLAR BOYUNCA AKTARMA HAKKI'

Kararda, 1977 yılındaki katliama atıfla Taksim'in işçi ve emekçilerin 'ortak hafızası' ve 'sembolik değeri' olduğu vurgulandı. Anayasa Mahkemesi, Taksim Meydanı'nın önemine ilişkin şu değerlendirmeyi yaptı:

"Bu nedenle işçi ve sendika kültürünün yapı taşlarından biri olan Taksim Meydanı yalnızca 1 Mayıs günü orada olanların dayanışmasının değil, aynı zamanda emekçilerin ortak hafızasının varlığını göstermektedir. Bu durumda kendisini o kültürün bir parçası olarak gören her kişinin 1 Mayıs günlerinde Taksim Meydanı'nın ifade ettiği anlamı doğrudan tecrübe etmek ve edindiği tecrübeyi kuşaklar boyunca aktarmak için burada bulunma hakkı vardır. 1 Mayıs’ın Taksim Meydanı ile özdeşleşmesi nedeniyle anılan mekanın sınırlanması aktarılmak istenen düşüncenin de sınırlanmasına neden olmaktadır."