Gaziantep’in kültür severleri

‘Dünya Kültür Mirası’ sözcüğünü eminim duymuşunuzdur.
Böyle bir liste var.
Dünyanın en önemli kültürel yöreleri, kentleri, uzun bir incelemeden sonra listeye dahil ediliyor.

Bütün insanlığın ortak mirası olarak Kabul edilen evrensel değerlere sahip kültürel ve doğal varlıkları dünyaya tanıtmak, toplumda söz konusu evrensel mirasa sahip çıkacak bilinci oluşturmak ve çeşitli sebeplerle bozulan, yok olan kültürel ve doğal değerlerin yaşatılması için gerekli işbirliğini sağlamak amacıyla UNESCO’nun Ekim 1972’de Paris’te toplanan 17. Genel Konferansı’nda, “Dünya Kültürel ve Doğal Mirasının Korunmasına Dair Sözleşme” Kabul edilmiştir. Bu Sözleşmeye, 1983 yılında Bakanlar Kurulu kararıyla biz de katıldık.

Uluslararası önem taşıyan ve bu nedenle takdire ve korunmaya değer doğal oluşumlara, anıtlara vesitlere “Dünya Mirası” status tanınmaktadır. Sözleşmeyi Kabul eden üye devletlerin UNESCO’ya başvurusuyla başlayan ve Uluslararası Anıtlar ve Sitler Konseyi (ICOMOS) ve Uluslararası Doğayı ve Doğal Kaynakları Koruma Birliği (IUCN) uzmanlarının başvuruları değerlendirmesi sonunda tamamlanan bir işlem dizisinden sonar aday varlıklar Dünya Miras Komitesi’nin kararı doğrultusunda bu statüyü kazanmaktadır.

2017 yılı itibariyle Dünya genelinde UNESCO Dünya Miras Listesi’ne kayıtlı 1073 kültürel ve doğal varlık bulunmakta olup bunların 832 tanesi kültürel, 206 tanesi doğal, 35 tanesi ise karma (kültürel/doğal) varlıktır. Her yıl gerçekleşen Dünya Miras Komitesi toplantıları ile bu sayı artmaktadır.
UNESCO Dünya Miras Listesi’ndeki 17 adet varlığımızın isimleri köşemde bulabilirsiniz.

Gaziantep’i dünyaya tanıtmanın en iyi yolu kültürel varlıklarımız aracılığı ile olduğunu düşünüyorum.
Şuanda Karkamış’ta yapılan kazılar, dünyada en önemli, bir numaralı kazı olarak Kabul görmektedir.
Gelecek sene Mayıs ayında Karkamış, arkeolojik park olarak bütün dünyanın kültür sever insanlarına açık olacaktır.

Bu duruma hiç de kolay gelinmedi. Kazıların başlaması bile, işin için de ve katkım olduğu için biliyorum, zorun ötesinde bir şans oldu diyebilirim.
Kazı başkanı Prof. Dr. Nicolo Marchetti, pes etti gidiyordu, son dakika değil de, son saniyede mucizeler oldu ve ilk kazı dönemi normalde 3 ay olması gerekirken 20 gün olarak gerçekleşti. Ama başlamış oldu. Bu önemliydi çünkü ikinci kazı döneminde Suriye savaşı başladı. Daha öncesinden izin alınmasaydı, savaşta izin için başvuruda bile bulunulamayacaktı.

Karkamış kazılarını destekleyenleri zaman zaman yazdım. O isimleri bir kez daha yazarak sonsuz teşekkürlerimi iletmek istiyorum. Tabii ki, şahsıma değil, bir Antepli olarak şehrimize yaptıkları kültürel hizmeti yeniden dünyaya duyurmak için.

Bakan Başkan olmasaydı zaten Karkamış’I şimdi konuşamayacaktık. İlk iznin alınmasında baş rolü o oynadı. O zaman Bakan’dı ve bizimle ilgilenen tek insan oydu. Sonraları da elini Karkamış’tan hiç çekmedi. Gelecek sene bir rüya gibi Karkamış Arkeolojik Parkı gerçekleşiyorsa yine onun sayesinde.

Şahinbey Belediye Başkanı Mehmet Tahmazoğlu; ismini saygıyla anmak istediğim kentimizin önemli yöneticisi. Kazıların başından itibaren desteğini bütün kültür severler biliyor.
Tahmazoğlu, yalnız maddi yardımlarıyla değil, kazı ekibine her zaman en yakın yönetici oldu.Yemeklerine gitti, yemeğe davet etti, Karkamış için elinden gelenin fazlasını sundu.

İş dünyasının katkısı maalesef sınırlı oldu.
Kültüre inanan ve her zaman destekleyen Konukoğlu Ailesi’nden Zeki Konukoğlu ve Adil Konukoğlu cömertçe katkıda bulundular. Zeki Bey’in kültürel yayınlara olan yakınlığını ve katkısını burada özellikle belirtmeliyim.

Gaziantep’in önemli bir iş insanı olan İsmail Özhelvacı’nın canı gönülden yardımı, sürekli katkısını da şükranla burada ifade etmeliyim.

Son olarak Gaziantep Organize Sanayi Bölgesi’nin, Cengiz Şimşek’in katkılarını, özellikle kazıların ilk başında gösterdikleri yakınlığı asla unutmak mümkün değil.

Listeye bakınca göreceksiniz, Karkamış, Dünya Kültür Mirası listesinde değil. Zeugma ve Yesemek bekleme listesinde.
Ancak, listeye girmek için Karkamış’ın şansı hepsinden fazla.
Bu nedenle Karkamış’a gelecek yıllarda da katkıların artarak ve genişleyerek sürmesinde hayati önem var.



Kalıcı Listede 17 Kültür Varlığı

Şimdiye kadar Türkiye’nin UNESCO Dünya Miras Listesi’ne kaydedilen kültür varlıkları şunlar:

1. İstanbul’un Tarihi Alanları (İstanbul) (1985)
2. Göreme Milli Parkı ve Kapadokya (Nevşehir, Kayseri) (1985)
3. Divriği Ulu Camii ve Darüşşifası (Sivas) (1985)
4. Hattuşa: Hitit Başkenti (Çorum) (1986)
5. Nemrut Dağı (Adıyaman) (1987)
6. Xanthos-Letoon (Antalya, Muğla) (1988)
7. Hieropolis-Pamukkale (Denizli) (1988)
8. Safranbolu Kenti (Karabük) (1994)
9. Troya Arkeolojik Siti (Çanakkale) (1998)
10. Selimiye Camii ve Külliyesi (Edirne) (2011)
11. Çatal höyük Neolitik Kenti (Konya) (2012)
12. Bursa ve Cumalıkızık: Osmanlı İmparatorluğunun Doğuşu (Bursa) (2014)
13. Bergama Çok Katmanlı Kültürel Peyzajı (İzmir) (2014)
14. Diyarbakır Kalesi ve Hevsel Bahçeleri (Diyarbakır) (2015)
15. Efes (İzmir) (2015)
16. Ani Arkeolojik Alanı (Kars) (2016)
17. Afrodisiyas Arkeolojik Alanı(2017)

Bu listeyi incelerken, bu sene listeye giren Afrodisiyas için şunu söylemeliyim. Koç Ailesi buraya 10 senede 15 milyon dolar katkıda bulunmuş.