Hitit medeniyetinin aydınlanmasına el verenler

Karkamış’taki Hitit medeniyetini halka açık bir arkeopark sunumu için geriye sayım başladı.

İki gün sonra Cumartesi günü protokole ön açılış yapılacak. Gelecek sene Mart ayından itibaren de halka açık olacak.

Açılışa İtalya’dan özel olarak gelen Prof. Fabio Alberto Roversi Monaco da katılacak. Prof. Monaco dünyanın en eski üniversitesi olan Bologna Üniversitesi’nin uzun yıllar rektörlüğünü yaptı. Halen de İtalya’nın en büyük vakfının Başkanı.

Karkamış’taki kazılar 8 yıldan beri sürüyor. Ancak geçen sene asker kazıya izin vermedi. Nedeninin ne olduğu hala anlaşılmadı. Bazıları ‘güvenlik’ dedi ama önceki 6 yılda neyse, geçen senede öyleydi. Her neyse bunlar geride kaldı.

İngiliz casus arkeolog Lawrence Karkamış’ta epey faaliyette bulundu. Buldukları eserleri kazı evinde biriktirdi. Ancak bir gün zar zor yetişen bir yardımcısı, “Aman kaç Osmanlı askeri geliyor” dedi. Lawrence ceketini bile almadan, arkasına bakmadan tüydü. Gerçekten de az bir süre sonra Osmanlı askeri geldi.

Arkeolog Lawrence daha önce bulduğu çok değerli 4 eseri Londra Müzesi’ne göndermeyi başardı. Ancak bu eserler hala Londra’daki müzede sergilenemiyor. Çünkü, bizim iadesini istememizden çekiniyorlar.

Burada kazı evinde biriken ne varsa haliyle müzeye teslim edildi. Sergileme daha sonra, arkeopark açıldıktan sonra yapılacak. Yani Karkamış Hitit medeniyetinin güzelliklerini, çok çarpıcı buluntuları gelecek sene keşfetmeye başlayacağız.

Karkamış’ın bugünlere gelmesi hiç kolay olmadı. Bizim bakanlığımızın bu gibi kazılara ayıracak maalesef bütçesi yok. Kazı başkanı Prof. Nicolo Marchetti bütçenin önemli kısmını İtalya’dan, kendi üniversitesi ve çeşitli vakıflardan aldığı yardımlarla denkleştiriyor.

Gaziantep’te müthiş bir tarih sever, arkeolojiye meraklı, şehrinin bütün dünyada tanınması için olağanüstü gayret gösteren bir sanayici, kültür adamı var. Son 4 yılda kazılara bir milyon lira yardımda bulundu. Onsuz bu kazıların böylesine başarılı sürmesi zordu.

Ben yazmasam, Adil Konukoğlu’nun arkeolojiye, antik kentlere olan büyük maddi katkılarını kimse bilmeyecekti. Belki bu yazıdan hoşlanmayacaktır ama bence bilinmesi gerekiyor. Çünkü Gaziantep’in bir turizm kenti olmasında arkeoloji son derece önemli.

Bir diğer kahraman Şahinbey Belediye Başkanı Tahmazoğlu. Onu da takdir ile anıyorum. Kazıların başından beri her sene aralıksız gönül rızası ile katkıda bulundu. Karkamış’ı defalarca ziyaret etti, kazı başkanı Prof. Marchetti ile dostane ilişkiler kurdu.

Kazılar bitmedi. Nicolo ile inşallah 25 yıl sürecek. Daha sonra da başkalarıyla epey uzun yıllar var.