CHP Genel Başkan Yardımcısı, İstanbul Milletvekili Umut Oran, yeni yılla birlikte onlarca vergi kaleminin zamlanacağına dikkat çekerek, AK Parti hükümetinin vergi politikasının temel ilkesinin “vur abalıya” olduğunu kaydetti. Oran, yıllardır insafsızca artırılan vergilerin artık halkın boğazını sıkıp nefessiz bıraktığını belirtti.
Oran yaptığı yazılı açıklamada, yeni yılla birlikte, motorlu taşıtlar vergisi (MTV), damga vergisi, çevre ve temizlik vergisi, harçlar, trafik ve vergi cezaları, değerli kağıt bedelleri ve benzeri birçok vergi ve ceza kaleminin en az yüzde 7.8 oranında artırılacağını hatırlattı. Ücret ve maaşların yüzde 3 artacağı, enflasyonun yüzde 5 olarak hedeflendiği 2013 yılına vergileri daha yüksek oranda artırarak başlamanın adil bir uygulama olmadığına dikkat çeken Oran, “Yıllardır enflasyon hedefleyen ve gelirleri hedef enflasyona göre artıran hükümet, her nedense vergi ve harçları artırırken geçmiş enflasyonu esas almaktan vazgeçmiyor” dedi.
Harçlar, haraca dönüştü
Umut Oran, özellikle harçların vatandaşı canından bezdirdiğini belirterek, Türkiye’de hemen hemen yapılan tüm işlemler üzerinden devletin vergi aldığını ifade ederek şunları söyledi: “Harçlar, adeta haraca dönüşmüş durumda. İcra ve iflastan tutun da ödenen nafakaya kadar hemen her işlem üzerinden devlet harç alıyor. Mahkemede hakkınızı aramak için bile devlete harç ödemek zorundasınız. Devlet 340’a yakın işlem üzerinden harç alınıyor. Buna belediyelerin aldığı harçları da eklersek, vatandaş 400’den fazla işlem için kamuya harç ödemek zorunda bulunuyor. Özel iletişim vergisi, banka ve sigorta muameleleri vergisi gibi dünyada bir eşi benzeri olmayan vergiler de haraca dönüşmüş durumda.”
Oran, Türkiye ekonomisinin en temel sorununun dolaylı vergi yükünün ağırlığı olduğunu ileri sürdü. 2002 yılında yüzde 63 olan dolaylı vergilerin toplam vergi gelirleri içerisindeki payının 2011 yılında yüzde 68’e yükseldiğini, bu yıl da aynı seviyede gerçekleşmesinin beklendiğini kaydeden Oran hükümetin, yıllardır ÖTV ve benzeri dolaylı vergilere yaptığı zamlarla vergi yükünü yoksul halkın üzerine yıktığını kaydetti. Oran, mal ve hizmetler üzerinden alınan vergilerle ilgili olarak şunları sıraladı: “-AKP hükümetleri döneminde 1 trilyon 623 milyar liralık vergi toplandı. Bu verginin sadece 541 milyar liralık kısmı gelir ve servet üzerinden alınan dolaysız vergilerden oluştu. Geri kalan 1 trilyon 82 milyar liralık vergi ise KDV, ÖTV, BSMV, özel iletişim, şans oyunları, harç ve benzeri isimlerle tahsil edildi. -Bu dönemde verginin yüzde 15’ine yakınını sadece akaryakıt ve doğalgaz tüketicilerinden alınan ÖTV meydana getirdi. Son 10 yılda akaryakıt üzerinden alınan ÖTV’nin toplamı 236 milyar lirayı buldu. Bunlardan alınan KDV de dikkate alındığında sadece akaryakıt ve doğalgazdan 10 yılda alınan vergi 300 milyar liraya ulaşıyor. -Aynı dönemde sigara ve diğer tütün ürünlerinden toplanan ÖTV 106,4 milyar lirayı geçti. -Motorlu taşıt satışlarından bu dönemde 45,3 milyar lira ÖTV alındı. -Alkollü içkiler üzerinden 22,2 milyar lira, dayanıklı tüketim malları üzerinden 10,7 milyar lira, kolalı gazozlardan 2,6 milyar lira ÖTV tahsil edildi. -Devlet, vatandaşların yaptığı banka ve sigorta işlemlerinden 30,7 milyar lira vergi aldı. -Loto, toto gibi oyunlardan 3,5 milyar lira, cep telefonu, internet ve benzeri harcamalardan özel iletişim vergisi adıyla 34,8 milyar lira topladı. -Hemen hemen imzalanan tüm kâğıtlardan damga vergisinden ise bu dönemde 38,9 milyar lira tahsil edildi. -Yargı, noter, tapu, vergi, pasaport, konsolosluk, sicil, trafik, yurt dışına çıkış ve akla gelebilecek her türlü işlem üzerinden alınan harçlardan ise bu dönemde 49,2 milyar lira geldi.”
Dolaylı verginin yüksek seyretmesi
kayıt dışı ekonomi yüzünden
Oran, dolaylı vergilerin, 2002 yılında yüzde 11 olan milli gelire oranının 2011 yılında yüzde 13.2’ye kadar yükseldiğini belirterek, bunun dolaylı vergilerin Türkiye ekonomisinden daha hızlı büyüdüğünü gösterdiğini ifade etti. 2002 ve 2011 yılı gerçekleşmeleri karşılaştırıldığında gelir ve servet üzerinden alınan vergisinin 3.8 kat artmasına rağmen, dolaylı vergilerde 4,5 kat artış yaşandığına dikkat çeken Oran, “Dolaylı vergi yükünün bu ölçüde yüksek seyretmesi kayıt dışı ekonominin büyüklüğünden kaynaklanıyor. Hükümet, kayıt dışılığı azaltarak vergi tabanını genişletmek gibi zor ve zeka gerektiren politikalar yerine her seferinde ÖTV gibi dolaylı vergileri artırarak bütün yükü yoksul halkın sırtına yüklüyor” dedi.
Yoksulluk körükleniyor
Bu politikaların sonucu olarak da Türkiye’nin, akaryakıt, otomobil, içki, sigara, haberleşme ve benzeri birçok ürüne dünyanın en yüksek vergi oranlarını uygular hale geldiğini anlatan Oran, elektrik, gaz, su, telefon gibi çok temel tüketim ürününün üzerindeki vergi yükünün ülkedeki yoksulluğu körüklediğini belirtti. Umut Oran, yüksek dolaylı vergi yükü yüzünden vatandaşların gıda, sağlık, eğitim ve benzeri harcamaları kısarak düşük bir yaşam standardına razı edildiklerini anlattı.
En pahalı ülke
Verginin ağırlıklı olarak dolaylı vergi şeklinde toplanmasının, vergi politikalarıyla üretimi ve istihdamı teşvik etmeyi de zorlaştırdığını kaydeden Oran “Türk halkı, dünyanın en pahalı benzinini, en pahalı doğalgazını, en pahalı elektriğini, en pahalı internetini, en pahalı telefon konuşmasını, en pahalı otomobilini dolaylı vergiler yüzünden kullanıyor. OECD’nin hesaplamalarına göre, OECD ortalaması yüzde 12,5 civarında olan gelir ve kar üzerinden alınan vergilerin GSYH’ye oranı Türkiye’de yüzde 5,9 düzeyinde kalıyor. Mal ve hizmetler üzerinden alınan vergilerde ise Türkiye yüzde 11,2 oranıyla, yüzde 11 civarında olan OECD ortalamasına yakın seyrediyor” ifadelerini kullandı.SHA
Oran yaptığı yazılı açıklamada, yeni yılla birlikte, motorlu taşıtlar vergisi (MTV), damga vergisi, çevre ve temizlik vergisi, harçlar, trafik ve vergi cezaları, değerli kağıt bedelleri ve benzeri birçok vergi ve ceza kaleminin en az yüzde 7.8 oranında artırılacağını hatırlattı. Ücret ve maaşların yüzde 3 artacağı, enflasyonun yüzde 5 olarak hedeflendiği 2013 yılına vergileri daha yüksek oranda artırarak başlamanın adil bir uygulama olmadığına dikkat çeken Oran, “Yıllardır enflasyon hedefleyen ve gelirleri hedef enflasyona göre artıran hükümet, her nedense vergi ve harçları artırırken geçmiş enflasyonu esas almaktan vazgeçmiyor” dedi.
Harçlar, haraca dönüştü
Umut Oran, özellikle harçların vatandaşı canından bezdirdiğini belirterek, Türkiye’de hemen hemen yapılan tüm işlemler üzerinden devletin vergi aldığını ifade ederek şunları söyledi: “Harçlar, adeta haraca dönüşmüş durumda. İcra ve iflastan tutun da ödenen nafakaya kadar hemen her işlem üzerinden devlet harç alıyor. Mahkemede hakkınızı aramak için bile devlete harç ödemek zorundasınız. Devlet 340’a yakın işlem üzerinden harç alınıyor. Buna belediyelerin aldığı harçları da eklersek, vatandaş 400’den fazla işlem için kamuya harç ödemek zorunda bulunuyor. Özel iletişim vergisi, banka ve sigorta muameleleri vergisi gibi dünyada bir eşi benzeri olmayan vergiler de haraca dönüşmüş durumda.”
Oran, Türkiye ekonomisinin en temel sorununun dolaylı vergi yükünün ağırlığı olduğunu ileri sürdü. 2002 yılında yüzde 63 olan dolaylı vergilerin toplam vergi gelirleri içerisindeki payının 2011 yılında yüzde 68’e yükseldiğini, bu yıl da aynı seviyede gerçekleşmesinin beklendiğini kaydeden Oran hükümetin, yıllardır ÖTV ve benzeri dolaylı vergilere yaptığı zamlarla vergi yükünü yoksul halkın üzerine yıktığını kaydetti. Oran, mal ve hizmetler üzerinden alınan vergilerle ilgili olarak şunları sıraladı: “-AKP hükümetleri döneminde 1 trilyon 623 milyar liralık vergi toplandı. Bu verginin sadece 541 milyar liralık kısmı gelir ve servet üzerinden alınan dolaysız vergilerden oluştu. Geri kalan 1 trilyon 82 milyar liralık vergi ise KDV, ÖTV, BSMV, özel iletişim, şans oyunları, harç ve benzeri isimlerle tahsil edildi. -Bu dönemde verginin yüzde 15’ine yakınını sadece akaryakıt ve doğalgaz tüketicilerinden alınan ÖTV meydana getirdi. Son 10 yılda akaryakıt üzerinden alınan ÖTV’nin toplamı 236 milyar lirayı buldu. Bunlardan alınan KDV de dikkate alındığında sadece akaryakıt ve doğalgazdan 10 yılda alınan vergi 300 milyar liraya ulaşıyor. -Aynı dönemde sigara ve diğer tütün ürünlerinden toplanan ÖTV 106,4 milyar lirayı geçti. -Motorlu taşıt satışlarından bu dönemde 45,3 milyar lira ÖTV alındı. -Alkollü içkiler üzerinden 22,2 milyar lira, dayanıklı tüketim malları üzerinden 10,7 milyar lira, kolalı gazozlardan 2,6 milyar lira ÖTV tahsil edildi. -Devlet, vatandaşların yaptığı banka ve sigorta işlemlerinden 30,7 milyar lira vergi aldı. -Loto, toto gibi oyunlardan 3,5 milyar lira, cep telefonu, internet ve benzeri harcamalardan özel iletişim vergisi adıyla 34,8 milyar lira topladı. -Hemen hemen imzalanan tüm kâğıtlardan damga vergisinden ise bu dönemde 38,9 milyar lira tahsil edildi. -Yargı, noter, tapu, vergi, pasaport, konsolosluk, sicil, trafik, yurt dışına çıkış ve akla gelebilecek her türlü işlem üzerinden alınan harçlardan ise bu dönemde 49,2 milyar lira geldi.”
Dolaylı verginin yüksek seyretmesi
kayıt dışı ekonomi yüzünden
Oran, dolaylı vergilerin, 2002 yılında yüzde 11 olan milli gelire oranının 2011 yılında yüzde 13.2’ye kadar yükseldiğini belirterek, bunun dolaylı vergilerin Türkiye ekonomisinden daha hızlı büyüdüğünü gösterdiğini ifade etti. 2002 ve 2011 yılı gerçekleşmeleri karşılaştırıldığında gelir ve servet üzerinden alınan vergisinin 3.8 kat artmasına rağmen, dolaylı vergilerde 4,5 kat artış yaşandığına dikkat çeken Oran, “Dolaylı vergi yükünün bu ölçüde yüksek seyretmesi kayıt dışı ekonominin büyüklüğünden kaynaklanıyor. Hükümet, kayıt dışılığı azaltarak vergi tabanını genişletmek gibi zor ve zeka gerektiren politikalar yerine her seferinde ÖTV gibi dolaylı vergileri artırarak bütün yükü yoksul halkın sırtına yüklüyor” dedi.
Yoksulluk körükleniyor
Bu politikaların sonucu olarak da Türkiye’nin, akaryakıt, otomobil, içki, sigara, haberleşme ve benzeri birçok ürüne dünyanın en yüksek vergi oranlarını uygular hale geldiğini anlatan Oran, elektrik, gaz, su, telefon gibi çok temel tüketim ürününün üzerindeki vergi yükünün ülkedeki yoksulluğu körüklediğini belirtti. Umut Oran, yüksek dolaylı vergi yükü yüzünden vatandaşların gıda, sağlık, eğitim ve benzeri harcamaları kısarak düşük bir yaşam standardına razı edildiklerini anlattı.
En pahalı ülke
Verginin ağırlıklı olarak dolaylı vergi şeklinde toplanmasının, vergi politikalarıyla üretimi ve istihdamı teşvik etmeyi de zorlaştırdığını kaydeden Oran “Türk halkı, dünyanın en pahalı benzinini, en pahalı doğalgazını, en pahalı elektriğini, en pahalı internetini, en pahalı telefon konuşmasını, en pahalı otomobilini dolaylı vergiler yüzünden kullanıyor. OECD’nin hesaplamalarına göre, OECD ortalaması yüzde 12,5 civarında olan gelir ve kar üzerinden alınan vergilerin GSYH’ye oranı Türkiye’de yüzde 5,9 düzeyinde kalıyor. Mal ve hizmetler üzerinden alınan vergilerde ise Türkiye yüzde 11,2 oranıyla, yüzde 11 civarında olan OECD ortalamasına yakın seyrediyor” ifadelerini kullandı.SHA
RSS