Perde arkası
Kusur veya hata belirlenen usul, yöntem, usul, standartlara yüzde yüz uyumun sağlanamamasının sonucu meydana gelen durum.
Hata, yanlışlık, gecikme, kaza faaliyetlerin verimliliği, güvenilirliği, etkenliğini etkileyen başlıca davranışlar.
Her hata karşımıza belirtilerle çıkıyor. Hata, verilen belirli bir söz, vaat, taahhüt sonucu oluşan beklentinin dışında meydana gelen bir sonuç.
Hata, bekleme, yanlış, eksik, pahalı, tehlikeli, farklı, geç, kayıp gibi sözcüklerle ifade ediliyor - tren, uçak rötar yaptı, çok bekledim, eksik tarttılar, farklı renk geldi, postada kayboldu gibi. Gerçi hatayı kolayca anlamak mümkün fakat nedenini bulmak o kadar kolay değil.
Hata kaynaklarını hatayı yapanlarca sarf edilen sözlerden hareket ederek görebiliyoruz -
“Oh olsun, görsünler günlerini!” cümlesi bilmezlikten çok işin içinde kasıt olduğuna işaret ediyor. “Pardon” sözünde ihmal saklı. “Yok yahu!” sözünün arkasında her ne kadar Berkeley yasası “Cehalet, mazeret sayılmaz,” dese bile cehalet var. “Bilemedim” sözünde bilgisizlik kabulleniliyor. “Tutturamadık” sözünde tahminde isabetsizliğe işaret ediliyor. “Ben mi?” sorusundan sorumsuzluk akıyor. “Bana ne?” sözü ilgisizliği gösteriyor. “Ben de dedim ki!” bir anlaşmazlık sonucu yapılan yanlışı gösteriyor. “Karanlıktı göremedim” sözü uygunsuz fiziki şartların varlığına işaret ediyor. “Duymadım” sözü iletişimdeki aksaklığı itiraf ediyor. “Nasıl mı oldu?” sözü çevrim tasarımına bağlı hatalar olduğunu gösteriyor. “Bugün ayın kaçı idi?” sözleri güncellememe sonucu meydana gelen hataları gösteriyor. “Neye göre?” sözleri standartların bilinmediğini veya uyulmadığını ifade ediyor. “Alet bozuldu” araç ve gereçlerin aşırı, gereksiz veya yanlış kullanımı ile ilgili. “Yarın inşallah” sözleri atlatma - erteleme meyline parmak basıyor. “Şimdi buradaydı!” sözleri kaybetme fiilinin gerçekleştiğini gösteriyor. “Ben boş zannettim di!” sözleri teşhis yanlışlığı olduğunu ifade ediyor. “Saatim geri galiba” sözleri gecikme halini kabul etmekle beraber nedenini başka bir icada yani saate bağlıyor. “Demek yanlış almışım” dizesi yanlış alıntı veya nakil yapıldığına işaret ediyor. “Ben öyle anlamadım!” sözlerinde yorum hatası yaptık anlamına geliyor. “Böyle anlamamıştık” sözleri algı farkını gösteriyor. “Daha önce böyle olmamıştı” sözleri ilk kez hatanın farkına varıyoruz demektir, “Yeni bir uygulatma başlattık” yeni yöntemi kullanma beceriksizliğine işaret ediyor, “Bu şikâyeti ilk defa sizden duydum!” sözleri “Ne siz buna da hata mı diyorsunuz? Herhalde siz yanıldınız!” edası ile zeytinyağı gibi üste çıkma, olanı hata kabul etmem çabasını gösteriyor.
Parkinson’un gecikme yasasına göre - “Gecikme, inkârın en öldürücü şekli.”
Hayâyı mazur göstermenin sınırları henüz tayin edilmiş bile değil.