DEPREM VERGİ VE SGK MEVZUATI (3)

DEPREM NEDENİYLE ZAYİ OLAN MAL VE DİĞER İKTİSADİ KIYMETLERİN DURUMU:

Vergi mevzuatımıza göre deprem, sel felaketi ve yangın nedeniyle Maliye Bakanlığınca mücbir sebep ilan edilen bölgelerde zayi olan mallar gider olarak kabul edilmekte ve malların alımı dolayısıyla indirim konusu yapılan KDV’lerin indirimi kabul edilmektedir. Yani zayi olan mallara ait KDV için ilave KDV yapmaya gerek bulunmamaktadır.

Ancak bütün bunların yapılabilmesi için öncelikle depremde zayi olan iktisadi kıymetlerin Vergi Dairesi Başkanlığı / Defterdarlıklar bünyesinde oluşan takdir komisyonlarınca takdir edilmesi gerekmektedir

Bu sebeple zayi olan mal maliyetinin ve ATİK’lerin kayıtlı değeri ve birikmiş amortismanlarının mükellefçe tespit edilebilmesi halinde işi oldukça kolaylaştıracaktır. Çünkü bu beyan ve doneler ışığında takdir komisyonları karar verebileceklerdir. Aksi halde VUK 267. Maddesinin 3. Sırasına göre takdir komisyonları emsal bedelleri araştırma yoluna gitmek zorunda kalacaktır ki bu hem zor, hem gerçeğe uzak ve hemde uzun zaman alacaktır. Sanırız bu konuda da ilgili Bakanlık kolaylaştırıcı bir yöntem bulmuş olsun.

BORCU YOKTUR YAZISI

Bütün ülkede Kamu Kurumlarınca, 06.02.2023 tarihinden 31.07.2023 tarihine kadar (bu tarih dahil) yapılacak ödemeler de vadesi geçmiş borcun bulunmadığına ilişkin belge aranılmayacaktır. Ayrıca 6183 sayılı AATUHK’nun 48. maddesince tecil edilen borç tutarının %10’u ödenmedikçe ilgili tahsil dairesine borcu bulunmadığını gösteren yazının verilmemesi şartı da aranılmayacaktır.

DEPREM BÖLGESİNDEKİ MÜKELLEFLERİN 7256 VE

7326 SAYILI KANUNLAR GEREĞİ ÖDENMESİ GEREKEN TAKSİT SÜRELERİ UZATILDI

Mücbir sebep ilan edilen bölgelerde 7256 sayılı yasa ve 7326 sayılı yasa kapsamında 06.02.2023 – 31.07.2023 tarihleri arasında vadesi gelen ve ödenmesi gereken taksitlerinden birincisinin ödeme süresi;

Mücbir sebep halinin sona erdiği tarihi izleyen ayda, sonraki taksitlerin ödeme süreleri de bu ayı takip eden ikişer aylık dönemler halinde, 7256 sayılı Kanunun 3 üncü maddesinin üçüncü fıkrasının (e) bendi ile 7326 sayılı Kanunun 9 uncu maddesinin üçüncü fıkrasının (e) bendine göre aylık taksitler halinde ödenmesi gereken taksitler ise mücbir sebep halinin sona erdiği tarihi izleyen aydan başlayarak aylık taksitler halinde ödenmek üzere uzatılmıştır.

DEPREM NEDENİYLE ÇALIŞANLARIN VE İŞVERENLERİN DURUMU

Depremin ilan edildiği Olağanüstü hal bölgelerinde, Olağanüstü hal süresince işçi çıkarma yasağı getirilmiştir.  Bu süre zarfında işçinin çalıştırma imkanı yok ise bile, ilk ara verme tarihinden itibaren 4857 sayılı İş Kanunu’nun 40. Maddesine göre, bir haftanın yarım günü için ücret vermekle yükümlüdür. Buna göre deprem 06.02.2023 sabahı saat 4,17’de gerçekleştiğinden, gece vardiyasında çalışılan süreler hariç,  çalışana 5+3,5= 8,5 gün ücret ödenmesi gerekir. Tabi ki bu arada kısa çalışma ödeneği hak edenlere kısa çalışma ödeneği talep edebilir. Depremin sırasında ise varsa çalıştığı gün ve saatler için ücret ödenmesi zaten doğal bir durumdur. Bu arada bu çalışılmayan sürede işçinin sağlık giderleri SGK tarafından karşılanacaktır.

Ayrıca çalışanın depremden dolayı istifa etmesi halinde, ihbar tazminatı hak etmemekle birlikte, 1 yılı dolduranlar kıdem tazminatı almaya hak kazanırlar. Kıdem tazminatının peşin ödenmesi zorunlu değildir. Çalışanla işveren anlaştığı sürece, taksitler halinde ödenebilir. Anlaşma yapılan bu ücret yanısıra gecikmeden doğanlar hariç, ayrıca faiz ve vade farkı talep edilemez. Ödeme süresinde bir sınır bulunmamakla birlikte, ileride ihtilafa neden olmamak için ödeme tutar ve ödeme planının yazılı veya arabuluculuk sistemi nezdinde yapılmış olması gerekir. 23.03.2023

KAYNAKÇA:

-Hazina ve Maliye Bakanlığı İlgili mevzuat

-SGK.İlgili mevzuat