2023 VERGİ AFFI (3)
MATRAH ARTIRIMI ÖZET
7440 sayılı Yasa maddesinde mükelleflerin 2018, 2019, 2020, 2021 ve 2022 yıllarına ait beyan ettikleri;
Gelir Vergisi, Kurumlar Vergisi, Gelir ve Kurumlar Stopaj Vergisi, Katma Değer Vergisi
Matrahlarını ve vergilerini Kanunda öngörülen oranlarda artırmaları ve belli bir oranda vergi ödemeleri koşuluna bağlı olarak matrah artırımı yapılan vergi türlerinden inceleme ve tarhiyata muhatap olmamaları yönünde düzenleme yapılmıştır.
Matrah ve vergi artırımı, Kanunun yayımlandığı 13.03.2023 tarihinden itibaren 31 Mayıs 2023 günü sonuna kadar yapılabilecektir.
Artırımlar üzerine hesaplanacak vergiler Haziran 2023 ayından başlamak üzere, aylık dönemler halinde azami 12 eşit taksitte, matrah ve vergi artırımı dolayısıyla verilecek beyannamelere ait damga vergisi ise (Damga Vergisi 1.000 TL olarak belirlenmiştir.) ilk taksit ödeme süresi içinde ödenecektir.
İlk taksit döneminde verginin tamamı ödendiği takdirde vergilerden % 10 indirim yapılacaktır. Taksitle ödeme tercih edildiği takdirde ise, belirlenen vergi tutarı on iki eşit taksit için (1,09) katsayısı ile çarpılır ve bulunan tutar taksit sayısına bölünmek suretiyle aylık dönemler hâlinde ödenecek taksit tutarı hesaplanır.
Gelir ve Kurumlar vergisi mükellefleri gelir ve kurumlar vergisi matrahlarını artırdıkları takdirde, kendileri hakkında artırımda bulunulan yıllar için yıllık gelir ve kurumlar vergisi incelemesi ve bu yıllara ilişkin olarak bu vergi türleri için daha sonra başka bir tarhiyat yapılmayacaktır.
Gelir ve kurumlar vergisi mükellefleri vermiş oldukları yıllık beyannamelerinde vergiye esas matrahlarını,
2018 takvim yılı için %35,
2019 takvim yılı için %30,
2020 takvim yılı için %25,
2021 takvim yılı için %20,
2022 takvim yılı için %25 oranından az olmamak üzere artıracaklardır.
Artırımda bulunmak istedikleri yıl ile ilgili olarak vermiş oldukları gelir vergisi veya kurumlar vergisi beyannamelerinde, zarar beyan edilmiş olması veya indirim ve istisnalar nedeniyle matrah oluşmaması ya da hiç beyanname verilmemiş olması durumunda vergilendirmeye esas alınacak matrah her yıl için Kanun maddesinde belirtilen
(ekteki özet tablolarda belirtilen) tutarlar esas alınarak artırılacak, keza ilgili yılda beyan edilen matrahlar üzerinden yukarıdaki orana göre belirlenen tutarlar, bu asgari matrah tutarlarının altında kalıyorsa, matrah asgari tutar kadar attırılacaktır. ( İşe başlama ve işi bırakma gibi nedenlerle kıst dönemde faaliyette bulunmuş mükellefler hakkında ilgili yıllar için belirlenen asgari matrahlar, faaliyette bulunulan ay sayısı (ay kesirleri tam ay olarak) dikkate alınarak hesaplanacaktır.)
Matrah artırımından her yıl için yararlanmak zorunlu olmayıp, sadece istenilen yıllar için artırımda bulunulabilir.
Artırılan matrah tutarları üzerinden % 20 oranında vergi hesaplanıp ödenecektir.
Ancak, mükelleflerin artırımda bulunmak istedikleri yıla ait yıllık beyannamelerini kanuni sürelerinde vermiş, bu vergi türlerinden tahakkuk eden vergilerini süresinde ödemiş ve bu vergi türleri için bu Kanunun 2 nci ve 3 üncü madde (kesinleşmiş ve/veya kesinleşmemiş veya dava safhasında bulunan alacakların yapılandırılması) hükümlerinden yararlanmamış olmaları şartıyla, artırılan matrahlar üzerinden %15 oranında vergi ödenecektir. İstisna, indirim ve mahsuplar nedeniyle bu beyannameler üzerinden ödenmesi gereken verginin bulunmaması hâlinde de bu hüküm uygulanacaktır.
Gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerinin matrah artırımında bulundukları 2018-2021 yıllarına ait zararlarının %50’si, 2022 ve izleyen yıllar kârlarından mahsup edilemeyecektir. Anılan yıllara ilişkin matrah artırımından önce 2022 yılı kurumlar vergisi beyannamesini vermiş ve matrah artırımında bulundukları yıllara ait zararların tamamını indirim konusu yapmış olanlar, bu beyannamelerini, matrah artırımı yapılması için öngörülen başvuru süresi içinde düzeltmeleri halinde vergi cezası kesilmeyecektir. Bu şekilde düzeltme yapılırsa, bu düzeltme üzerine tahakkuk edecek verginin, beyannamenin verildiği tarihten itibaren bir ay içinde ödenmesi gerekecektir. Bu düzeltme nedeniyle 2022 yılı geçici vergilerinde düzeltme yapılmayacaktır.
Öte yandan, gelir ve kurumlar vergisi mükellefleri matrah artırımında bulundukları 2022 yılına ait zararlarının tamamı 2023 yılından itibaren izleyen yıl karlarından mahsup edemeyecektir.
2022 yılına yönelik matrah artırımında bulunan gelir veya kurumlar vergisi mükelleflerinin, 2022 yılına ilişkin yıllık beyannamelerinde hesaplanan vergilerinden mahsup edilememiş geçici vergileri iade edilmeyecektir.
Gelir ve kurumlar vergisi stopajları ve katma değer vergisi için de 31 Mayıs 2023 tarihine kadar (bu tarih dahil) artırım yapılabilecek olup, bunlarla ilgili artırımların özet bilgileri ekteki tabloda yer almaktadır.
Öte yandan, hesaplanarak veya artırılarak ödenen vergiler, gelir veya kurumlar vergisi matrahlarının tespitinde gider veya maliyet unsuru olarak kabul edilmez; indirim, mahsup ve iade konusu yapılmaz.
Artırılan matrahlar nedeniyle geçici vergi hesaplanmaz ve tahsil olunmaz.
Matrah veya vergi artırımında bulunulması, 213 sayılı Kanunun defter ve belgelerin muhafaza ve ibrazına ilişkin hükümlerinin uygulanmasına engel teşkil etmez.
Bu maddeye göre matrah veya vergi artırımında bulunulması, bu Kanunun yayımlandığı tarihten önce başlanılmış olan vergi incelemeleri ile takdir işlemlerine engel teşkil etmez. Ancak, artırımda bulunan mükellefler hakkında başlanılan vergi incelemeleri ve takdir işlemlerinin, daha önce gelir ve kurumlar vergisine mahsuben ödenmiş vergilerin iadesine yönelik yapılması gereken incelemeler ve devreden katma değer vergilerine ya da katma değer vergilerinin terkinine ya da iadesine yönelik incelemeler saklı kalmak kaydıyla, 21 Mart 2023 tarihine (bu tarih dahil) kadar sonuçlandırılamaması hâlinde, bu işlemlere devam edilmez. Sürecek