Milliyet Gazetesi yazarı Güngör Uras, bugünkü yazısında son on yılda yüzde 290 oranında büyüyen futbol pastası ile ilgili yorumlara yer verdi:
Futbol pastası 820 milyon dolar
Türkiye’de futbol pastasının büyüklüğü 820 milyon dolar olarak tahmin ediliyor. Pasta hızla büyüyor. Son on yılda yüzde 290 büyüdü.
Pastanın kaymağını “4 Büyükler” yiyor. Elde edilebilen son mali tablolara göre, 4 Büyükler’in yıllık gelirleri 622 milyon TL. Yıllık açıkları 130 milyon TL. Açık anlatımıyla 100 gelirleri var. 121 harcıyorlar.
Bu nedenle 4 Büyükler’in konsolide borç toplamı 1 milyar 95 milyon TL’yi aşmış durumda.
4 Büyükler’in futbol kulüplerinin yıllık 622 milyon TL gelirinin yüzde 33’ü futbol dışı harcamalara gidiyor. Konsolide futbol şubesi net zararının, konsolide futbol şubesi gelirlerine oranı (eksi) yüzde 38’dir.
Kulüpleri borçlanmaya iten en büyük yanlış transfer politikalarıdır. Süper Lig son 5 yılda net 320 milyon dolar transfer açığı vermiştir.
Bu bilgileri, futbol ekonomisini çok iyi izleyen Tuğrul Akşar’ın 8 Mart 2011 tarihinde TBMM’de Spor Kulüplerinin Mali ve Yönetsel Sorunları’nı araştırmak için oluşturulan komisyona sunduğu rapordan aktarıyorum.
DENETİM YOK
Tuğrul Akşar, TBMM soruşturma komisyonu için hazırladığı raporda, futbol kulüplerini iktisadi ve mali açıdan denetleyecek “Bağımsız Mali Üst Kurul” oluşturulmasını önermiştir.
Tuğrul Akşar’a göre, (1) Kulüplerin hesap kitabı uluslararası raporlama sistemine göre tutulmalı, şeffaf olmalıdır.(2) Yöneticilerin hesap verebilirliğini sağlayacak kurumsal yapıya geçilmelidir. Bunun bugünkü dernek statüsü içinde gerçekleşmesi imkânsızdır.
Günümüzde futbol kulüplerinde olan bitenler, yanlışlar kulüp taraftarlarını üzüyor. Moral bozuyor. Fakat bunun ötesinde yanlışlar şimdilerde çok kimsenin kesesini de tırmalar, kulüplerin mali yapılarını yıpratır oldu.
Futbol kulüplerinin “Sanal Şirketler” kurmalarına, “Sanal Şirketler”e sanal paralar aktarmalarına, bu şirketlerin hisse senetlerinin borsada işlem görmesine izin verildi. Devlet kurumu SPK bu oyuna seyirci kaldı, kalıyor. SPORTİF A.Ş.'LER PARA DAĞITIYOR
Kulüplerin birkaç gelir kalemi dışında hemen hemen tüm gelirleri “Sportif A.Ş.” adı verilen bu şirketlere devroluyor. Buna karşılık tüm giderler kulüpte veya Futbol A.Ş.’de bırakıldığından, “Sanal Şirket”ler kâr etmiş gibi hisse senetlerine para dağıtırken, kulübün açığı giderek artıyor.
Tuğrul Akşar’ın verdiği rakamlara göre, “Sportif A.Ş.’ler kurarak halka hisse satmaktan Fenerbahçe yaklaşık 30 milyon, Galatasaray 21 milyon, Beşiktaş 28 milyon ve Trabzonspor da 24 milyon dolar olmak üzere toplam 103 milyon dolar gelir sağlamıştı.
Buna karşılık kulüplerin bugüne kadar dağıttığı brüt temettü 39 milyon doları ulaştı. Şirketler bu şekilde halka arzdan elde ettikleri 103 milyon dolar civarındaki gelire karşılık bunun 3 katını dağıtmış oldu. Dağıtılan temettüün yüzde 37’sini oluşturan 88.8 milyon dolar kulüp dışındaki (Hisse senedi sahibi) yatırımcılara dağıtıldı. Fenerbahçe Sportif A.Ş. hisse senedi satışından 30 milyon dolar para toplamıştı. Bugüne kadar sadece İMKB’de işlem gören senetlere dağıtılan temettü toplamı 36 milyon dolara ulaştı.
Tuğrul Akşar, TBMM soruşturma komisyonu için hazırladığı raporda, futbol kulüplerini iktisadi ve mali açıdan denetleyecek “Bağımsız Mali Üst Kurul” oluşturulmasını önermiştir.
Tuğrul Akşar’a göre, (1) Kulüplerin hesap kitabı uluslararası raporlama sistemine göre tutulmalı, şeffaf olmalıdır.(2) Yöneticilerin hesap verebilirliğini sağlayacak kurumsal yapıya geçilmelidir. Bunun bugünkü dernek statüsü içinde gerçekleşmesi imkânsızdır.
Günümüzde futbol kulüplerinde olan bitenler, yanlışlar kulüp taraftarlarını üzüyor. Moral bozuyor. Fakat bunun ötesinde yanlışlar şimdilerde çok kimsenin kesesini de tırmalar, kulüplerin mali yapılarını yıpratır oldu.
Futbol kulüplerinin “Sanal Şirketler” kurmalarına, “Sanal Şirketler”e sanal paralar aktarmalarına, bu şirketlerin hisse senetlerinin borsada işlem görmesine izin verildi. Devlet kurumu SPK bu oyuna seyirci kaldı, kalıyor. SPORTİF A.Ş.'LER PARA DAĞITIYOR
Kulüplerin birkaç gelir kalemi dışında hemen hemen tüm gelirleri “Sportif A.Ş.” adı verilen bu şirketlere devroluyor. Buna karşılık tüm giderler kulüpte veya Futbol A.Ş.’de bırakıldığından, “Sanal Şirket”ler kâr etmiş gibi hisse senetlerine para dağıtırken, kulübün açığı giderek artıyor.
Tuğrul Akşar’ın verdiği rakamlara göre, “Sportif A.Ş.’ler kurarak halka hisse satmaktan Fenerbahçe yaklaşık 30 milyon, Galatasaray 21 milyon, Beşiktaş 28 milyon ve Trabzonspor da 24 milyon dolar olmak üzere toplam 103 milyon dolar gelir sağlamıştı.
Buna karşılık kulüplerin bugüne kadar dağıttığı brüt temettü 39 milyon doları ulaştı. Şirketler bu şekilde halka arzdan elde ettikleri 103 milyon dolar civarındaki gelire karşılık bunun 3 katını dağıtmış oldu. Dağıtılan temettüün yüzde 37’sini oluşturan 88.8 milyon dolar kulüp dışındaki (Hisse senedi sahibi) yatırımcılara dağıtıldı. Fenerbahçe Sportif A.Ş. hisse senedi satışından 30 milyon dolar para toplamıştı. Bugüne kadar sadece İMKB’de işlem gören senetlere dağıtılan temettü toplamı 36 milyon dolara ulaştı.
RSS