Okulların uzun süre kapalı kaldığı ülkelerden biri olarak Türkiye’de eğitimden uzak kalmanın öğrenciler üzerindeki psikolojik ve sosyal etkilerinin daha da arttırdığı belirtildi. McKinsey’in yayımladığı raporuna göre, ‘tamamlanmamış öğrenme’nin etkileri okula başladıktan sonra daha çok öne çıktı.
Yüz yüze eğitime geçildiğinde bir üst sınıfa geçen öğrenciler aslında başlamaları gereken sınıf için gereken bilgi ve becerilere uzaktan eğitimde ulaşamadı. Özellikle çevrimiçi eğitimdeki fırsat eşitsizliği bu farkı daha belirginleştirdi. Okul sisteminin sunduğu yapı çevrimiçi ortamda belirli ölçüde sağlanmaya çalışılsa da bu süreçte sosyal etkileşimin azalması, bu becerilerin gelişeceği zemini kısıtladı.
Yeniden yüz yüze eğitime başlamasıyla birlikte okula dönüşün zaman alabilecek bir süreç olduğunu vurgulayan İstanbul Bilgi Üniversitesi Psikoloji Bölümü’nden Dr. Öğr. Üyesi Zeynep Maçkalı, şu değerlendirmeyi yaptı:
“Her çocuğun ve gencin okula dönmeye hazır oluş düzeyi farklı olabilir. Bu noktada kıyaslama yapmadan, çocuğun ve gencin okula dönmekle ilgili yaşadığı zorluğu anlamak önemli. Ebeveynler, okula dönmenin önemli olduğunu konuşurken, kendi endişe ve korkularından bahsetmemeye dikkat etmeli. Okulda neleri yapmayı sevdiklerinden, okula giderken günlerinin nasıl geçtiğinden konuşmak da okula dönüş için cesaretlendirici olabilir. Ebeveynler çocuklarının okula başlamasına dair huzursuzluk duyabilirler, bu duygularını fark etmeleri önemli. Çocuklarıyla okula dönüşe dair konuşma yaparken, kendi huzursuzluklarını çocuklarına göstermemeye özen göstermeli. Çocuğun içinde bulunduğu yaş dönemine göre algılaması farklı olacak olsa da ebeveyninin huzursuzluğunu sezen çocuk okula dönmeyi bir tehdit, tehlike gibi görebilir. Bu da okula gitmeye ilişkin isteksizlik yaratabilir. Bu noktada çocuğunun faydasını öne koymaya çalışarak, durumu sakinlikle, güven vererek, cesaretlendirerek ele alabilmek sürecin daha kolay geçmesine yardımcı olabilir. Bu noktada kendileri bu zorlukla nasıl baş etmeye çalışıyorlar, bunlardan çocuklarına bahsederek, onlara model olmaya çalışabilirler.”
Okul öncesi dönemde yer alan çocuklarda sosyal becerilerin oldukça azaldığına yönelik araştırmalar dikkati çekti. McKinsey’in 2021’de yayınladığı rapora vurgu yapan Maçkalı; şunları söyledi:
“Rapora göre, ilk ve orta öğretimdeki öğrencilerin matematik becerilerinin beş ay, okuma becerilerinin dört ay gerilediği belirtildi. Prowse ve arkadaşlarının 2021 yılında yaptıkları üniversite öğrencilerinin çevrimiçi eğitime dair deneyimlerine yer verdiği bir başka araştırmada, yaklaşık yüzde 30’unun uzaktan eğitime geçişte zorlandıkları, daha fazla stres deneyimledikleri, izolasyon, yalnızlık, umutsuzluk gibi olumsuz duygu hallerinin arttığı, motivasyonlarının düştüğünü ortaya kondu. Tüm bu olumsuz etkilenmelerle birlikte üniversite öğrencilerinin de akademik performanslarının düşebileceğini tahmin etmek zor değil.”
Uzaktan eğitimde farklılaşan sınıf düzeninden, kısalan ders saatleri, erken biten okul programlarından sonra yeniden yüz yüze eğitime başlamak pek çok öğrenci için zorluk oluşturabilir. Gerekli olan fiziksel mesafe kuralları, maske takma zorunluluğu, aşılanmaya dair farklılaşan tutumlar derken, Mart 2020’de bırakıldığından, oldukça farklı bir ortamla karşı karşıya kalındı.
Amerika, Çin, Avrupa ve Güney Amerika’da Covid-19’un 6-21 yaşları arasındaki kişilerin ruh sağlığını nasıl etkilediğine dair yapılan araştırmaların sonuçlarını aktaran Maçkalı; şunları söyledi:
“Rapora göre bu yaş aralığındaki kişiler yaklaşık yüzde 12 ile 48 oranında depresyon ve kaygı yaşıyorlarmış. Schwartz ve arkadaşlarının Kanada’da 12-18 yaş arası okula dönen öğrencilere dair yaptıkları araştırmada, öğrencilerin yüzde 25’inin stres düzeylerinin kritik düzeyin üstünde olduğu saptanmış. Bu durumla da ilişkili olarak daha çok uyku problemleri, aşırı uyarılmışlık ve olumsuz duygulanım yaşadıkları belirtilmiş. Çin’de yüz yüze eğitime geçilmesiyle birlikte Covid-19’un üniversite öğrencilerinde yarattığı psikolojik etkileri inceleyen bir başka araştırmada (Ren vd, 2021) öğrencilerin depresyon ve kaygı belirtilerinden mustarip oldukları ortaya çıkmış. 21 ülkede 18 yaş altı grup ile yapılan bir başka araştırmada (Hillis vd, 2021) bir milyonun üzerinde kişinin ebeveynlerinden ve/ya ona bakım veren büyükanne/babasından en az birini kaybettiği ortaya konmuş. Bu noktada okula dönüş sürecinde yakınlarını kaybeden öğrencilerde isteksizlik, konsantrasyonda güçlük, içe kapanıklık gibi durumlar da gözlenmiş. Bu bakımdan kayıpların işlenmesine alan sağlayacak ve psikolojik dayanıklılığı arttırmaya yönelik psiko-sosyal destek çalışmalarının planlanması önemli.”cumhuriyet
Anayasa Mahkemesi'ne başvurularda 'Adil yargılanma hakkının ihlali' birinci sırada
AYM'nin bireysel başvuru istatistiklerine göre; Türkiye’de en çok adil yargılanma hakkı ihlal edildi. AYM, 9 bin 332 başvuruda adil yargılanma hakkının ihlal edildiğine karar verdi.
Anaya Mahkemesi’nin (AYM), üçer aylık periyotlarda açıkladığı bireysel başvuru istatistiklerini yayımladı. Buna göre; yurttaşlara AYM’ye bireysel başvuru hakkının tanındığı 23 Eylül 2012’den 30 Haziran 2021 tarihine kadar toplam 323 bin 686 bireysel başvuru yapıldı. Bunların 271 bin 727’si sonuçlandırıldı. Sonuçlandırılan başvuru oranı yüzde 83,9 oldu.
En çok bireysel başvuru, 15 Temmuz darbe girişiminin olduğu 2016 yılında yapıldı. 2016’da AYM’ye 80 bin 756 bireysel başvuru geldi. 2016 yılını, 40 bin 530 bireysel başvuruyla 2017 yılı izledi. 2021 yılında ise 28 bin 648 bireysel başvuru yapıldı, 14 bin 619 bireysel başvuru sonuçlandırıldı. En çok hak ihlali kararı, 2018 yılında verildi ve 2 bin 221 başvuru dosyasında hak ihlali kararı çıktı.
Sonuçlandırılan başvuruların yüzde 62,3’ünde (9 bin 332 başvuru) adil yargılanma hakkının ihlali; yüzde 19,3’ünde (2 bin 893 başvuru) mülkiyet hakkının ihlali; yüzde 4,2’sinde (633 başvuru) ifade özgürlüğü hakkının ihlali; yüzde 3,3’ünde (490 başvuru) kötü muamele yasağının ihlali; yüzde 3,1’inde (471 başvuru) özel hayatın ve ailenin korunması hakkının ihlali; yüzde 2’sinde (292 başvuru) etkin başvuru hakkının ihlali; yüzde 1,7’sinde (254 başvuru) kişi hürriyeti ve güvenliği hakkının ihlali ve yüzde 1’inde (150 başvuru) yaşam hakkının ihlaline karar verildi.
Bu hak ihlallerini, sırasıyla toplantı ve gösteri yürüyüşü hakkının ihlali, ayrımcılık yasağı, örgütlenme özgürlüğünün ihlali, maddi ve manevi varlığın korunması hakkının ihlali, suç ve ceza kanuniliği ilkesini ihlali, masumiyet karinesinin ihlali, seçme-seçilme ve siyasi faaliyette bulunma hakkının ihlali, din ve vicdan özgürlüğü hakkının ihlali, eğitim hakkının ihlali ve bireysel başvuru hakkının ihlali izledi.
AYM’nin önünde şu anda 51 bin 959 derdest bireysel başvuru bulunuyor. Derdest başvuruların toplam başvuruya oranı yüzde 16,1.
AYM’nin aldığı kararların yüzde 0,3’ünde “hakkın ihlal edilmediği” (797 başvuru), yüzde 5,4’ünde (14 bin 694 başvuru) “en az bir hakkın ihlal edildiği” sonucuna varıldı; yüzde 4,6’sında (12 bin 374 başvuru) “idari ret”, yüzde 89,2’sinde (242 bin 493 başvuru) “kabul edilemezlik” kararı verildi.
RSS