Gençler işsizlik krizi ve gelecek kaygısı içinde

Gençler işsizlik krizi ve gelecek kaygısı içinde

Türkiye'de gençlerin istihdam piyasasında yaşadığı zorluklar gün geçtikçe derinleşiyor. Uzmanlar, istihdam piyasasındaki bu krizin gençlerde geleceksizlik ve güvencesizlik duygusu yarattığını belirtiyor. Son günlerde artan üniversite protestolarının ardında da bu sosyal gerçeklerin yattığı ifade ediliyor.

Türkiye'de genç işsizliği ve istihdamı konusunda en son veriler, gençlerin istihdam piyasasında yaşadığı zorlukların giderek derinleştiğini gösteriyor.

2025'in ilk çeyreğinde açıklanan verilere göre, ülkede genel işsizlik oranı yüzde 8,2 iken, 15-24 yaş arası gençlerde bu oran yüzde 15'e ulaştı. Ancak uzmanlar, resmi rakamların genç işsizliğinin gerçek boyutunu tam olarak yansıtmadığı konusunda hemfikir.

DİSK Araştırma Merkezi'nin (DİSK-AR) TÜİK verilerinden yaptığı hesaplamalara göre, geniş tanımlı genç işsizliği çok daha vahim bir tabloyu ortaya koyuyor. 2025'in ilk çeyreğinde ortalama geniş tanımlı işsizlik oranı yüzde 28,5 iken, 15-24 yaş arası gençlerde bu oran yüzde 37,5'e yükseldi.

Prof. Dr. Aziz Çelik, Birgün gazetesinde gençlerin durumunu ele aldığı analizinde, "AKP'nin iktidara geldiği 2002 yılından bu yana geniş tanımlı genç işsizliği 11,4 puan artarak yüzde 26'dan yüzde 37,5'e yükseldi. AKP döneminde gençler daha fazla oranda iş bulma ümidini kaybettiler ve iş aramaktan vazgeçtiler" değerlendirmesinde bulundu.

Verilere göre genç kadınlarda işsizlik oranları erkeklere göre çok daha yüksek seviyelerde seyrediyor. 2025'in ilk çeyreğinde 15-24 yaş arası erkeklerde dar tanımlı işsizlik yüzde 11,2 ve geniş tanımlı işsizlik yüzde 32 olarak hesaplanırken, genç kadınlarda ise dar tanımlı işsizlik yüzde 22,1, geniş tanımlı işsizlik ise yüzde 46,9 olarak belirlendi.

Gençlerin işgücü piyasalarındaki durumunu gösteren bir diğer önemli gösterge ise ne eğitimde ne istihdamda olan gençlerin (NEET) oranı. Eurostat verilerine göre Türkiye, yüzde 26,4 ile Avrupa'da en yüksek NEET oranına sahip ülke konumunda. Bu oran, AB üyesi ülkelerin ortalamasının (yüzde 11) 2,4 katı.

Rapora göre, 2024 yılında 3 milyon 133 bin dar tanımlı işsiz içinde yükseköğretim mezunlarının sayısı 966 bin olarak kaydedildi. Bu rakam, toplam işsizlerin yüzde 31'inin üniversite mezunu olduğunu gösteriyor.

Cumhurbaşkanlığı İnsan Kaynakları Ofisi'nin Üni-Veri araştırması, durumun vahametini gözler önüne seriyor. Araştırmaya göre üniversite mezunlarının çoğunluğu mezun oldukları bölümlerle ilgisiz işlerde çalışıyor. Özellikle sosyal bilim bölümlerinden mezun olanların çalıştıkları işlerdeki uyumsuzluğu yüzde 90'lara ulaşıyor. cumhuriyet