Ülkemizin en önemli projesi arasında yer alan Güneydoğu Anadolu Projesi içerisinde yer alan Barak Su Yolu Projesi bir türlü hayata geçirilemedi… TEMA Orman ve Kırsal Kalkınma Bölümü Yerel Proje Koordinatörü Dr. Hüseyin Tekin projenin oy sömürme aracı olduğunu belirterek “Bölgede su ihtiyacı artıyor. Hem yağış azalıyor hem de hava ısınıyor. Su gelmezse bölgede yetişen tarım ürünleri de azalacak” diyor.
Türkiye’de susuzluk nedeniyle tüm tarım ürünlerinde rekolte düşüyor. Fıstıkta geçen yıl 230 bin ton olan rekoltenin bu yıl 140 bin tona geriledi. Çiftçiler, düşüşün sebebinin su olduğunu söylüyor. Dünyada fıstık üretim alanlarında ilk sırayı yüzde 38 ile İran alırken, ikinci sırada yüzde 35 ile Türkiye, üçüncü sırada yüzde 9 ile Amerika var. Buna karşın üretimde Amerika ilk sırada, İran ikinci, Türkiye üçüncü sırada.
Fıstık ağaçları kurumaya başladı
Küresel iklim değişikliğine bağlı olarak Güneydoğu Anadolu Bölgesi ve Gaziantep’te kuraklık tehlikesi her geçen gün artarken, çiftçiler, uzun zamandan beri konuşulan ama aradan yıllar geçmesine rağmen Barak Su Yolu Projesi’nin tamamlanmamasına sert tepki gösterdi. Projenin bir an önce hayata geçirilmesi gerektiğini söyleyen çiftçiler, fıstık ağaçlarını kurumaya başladığı uyarısında bulundu.
Barak Sulama Projesi, 2019 yılında kalkınma programından çıkarıldı
Barak Sulama Projesi’nin 2019 yılında kalkınma programından çıkarıldığını söyleyen CHP Gaziantep Milletvekili Av. Hasan Öztürkmen, projenin yeniden programa alınması çağrısında bulundu, Fırat’ın suyunun Barak Ovası’na gelmesiyle birlikte 1 milyon hektardan fazla tarım arazisinin sulanabileceğini belirtti.
10 yıldan beri mücadele ediyoruz
Karkamış Ziraat Odası Başkanı İdris Bozkurt, “P1-P6 projesi çok iyi projeydi, ama hayata geçirilmedi. Şu anda hiçbir açıklama yapılmıyor. Konuyu hem görsel hem yazılı hem de sözlü olarak Gaziantep Valiliği, DSİ Bölge Müdürlüğü, Milletvekillerine ve Tarım ve Orman Bakanı’na ve yardımcılarına bildirdik, ancak hiçbir gelişme yok. 10 yıldan beri bunun mücadelesini veriyoruz” dedi.
250 milyon dolar Antep fıstığı ihracatı 20 milyon TL’ye düştü
Öztürkmen, “Türkiye’nin en kaliteli fıstığı Barak bölgesinde yetişir. Ama kuraklık nedeniyle fıstıklar, Avrupa, ABD, İspanya ve diğer fıstık tüketicisi ülkelerin rağbet etmediği bir ürün haline geldi. Dolayısıyla fıstığımızın yurt dışındaki pazarı tehlikeye girdi. Yıllık 250 milyon dolar Antep fıstığı ihracatı yapılırken, bu rakam 20 milyon TL’ye kadar düştü” tespitini yaptı.
Barak Ovası ülkemizin en verimli bölgelerinden biri haline gelebilir
Barak Sulama Projesi’nin 2017 yılında gözden, 2019 yılında da tamamen kalkınma programından çıkarıldığını öğrendiklerini sözlerine ekleyen Öztürkmen, “P1 pompaj sistemi yapıldı, ancak faaliyete geçirilmedi, köylünün faydalanmasına olanak sağlanmadı. Barak Sulama Projesi, 2024 yılı kalkınma programına alınır, su akıtılır ve ekonomik kaynak sağlanırsa en geç 2-3 yıl sonra Barak Ovası ülkemizin en verimli bölgelerinden birisi haline gelecek, tarımsal üretime çok büyük katkılar sağlayacak ve yurt dışından ithal edilen ürünün yetişmesi sağlanacak” şeklinde konuştu.
Kuraklık nedeniyle rekolte ve kalite düşüklüğü yaşanıyor
“Fırat’ın suyu Barak Ovası’nın can damarı” ifadelerini kullanan Öztürkmen, “Geçmiş yıllarda arpa, buğday, mercimek, fasulye, nohut, susam, pamuk ve tütün gibi birçok ürün Barak Ovası’nda yetişirdi. Ancak yıllar içerisinde yağışların azalması sonucunda yetişen birçok tarım ürünü artık yetişmez hale geldi. Sadece fıstık ve zeytin kaldı. Bu ürünlerde de kuraklık nedeniyle rekolte ve kalite düşüklüğü yaşanıyor” dedi.
Ukrayna’nın buğdayına muhtaç hale geldik
Öztürkmen, “Türkiye’nin 15-20 yıl önce dünyaya tarımsal ürün ihraç eden bir ülke konumunda iken şimdi tahıl koridoru açıldı diye bayram eder hale geldik. Ukrayna’nın buğdayına muhtaç hale geldik. Bu plansız bir tarım uygulamasının bir sonucu. Barak Sulama Projesi’nin takipçisi olacağım. Her fırsatta mecliste dile getireceğim. Elimden geleni yapacağım. Çünkü bölgemizin kalkınması, köylünün köyünde kalması için Barak Sulama Projesi çok önem arz ediyor” açıklamasında bulundu.
Fırat’ın suyunun Barak Ovası’na akıtılması için elimizden geleni yapacağız
Avrupa Birliği’nin dayatmaları sonucunda ülkemizde tarım arazilerinin gözden çıkarıldığını vurgulayan Öztürkmen, “Üreticilerin ürünlerinin değerinde alınıp değerinde satılması için çalışan Güneydoğu Birlik gibi birlikler vardı, ama bu birlikler kapatıldı. Güneydoğu Birlik açılması ve Fırat’ın suyunun Barak Ovası’na akıtılması için elimizden geleni yapacağız” ifadelerine yer verdi.
Proje tamamlandığında bölgemizde 240 bin dönüm arazi sulanacak
Barak köylüleri, “Belkıs Mahallesi’nde Zöhrecik Mahallesi’ne kadar su kanalları yapıldı, fakat bu kanallarda atıl vaziyette duruyor. Su olmaması hem verim kaybına hem de ağaçların kurumasına neden oluyor. Eğer geçen yıl yağışlar olmasaydı fıstık ağaçları kururdu. Proje tamamlandığında bölgemizde 240 bin dönüm arazi sulanacak” açıklamasında bulundu.
Devlet Su İşleri’nde projeler hazır, ama adım atılmıyor
Gaziantep Ziraat Odası Başkanı Abdulkadir Deniz de “Proje başlandığında sulanmayan bir karış toprak kalmayacaktı. Devlet Su İşleri’nde projeler hazır ama adım atılmıyor. Şu anda 250-300 kilo ürün alınan bir tarla düzgün sulansa 600 kilo alınır” yorumunu yapıyor.
Yıllardır siyasilerin vaatleri boş çıktı. Bu öfke bir gün patlayacak
Hayatı boyunca fıstıkçılık yaptığını söyleyen Gaziantep Nizip’e bağlı Kesiktaş köyü muhtarı Bekir Yılmaz, “Barak Su Yolu Projesi ile Fırat’ın suyu ovaya getirilecek ve çiftçi toprağını sulayabilecek. Ama yıllardır siyasilerin vaatleri boş çıktı. Bu öfke bir gün patlayacak” diyor.