MEZOPOTAMYA’NIN İNCİSİ AMED / DİYARBAKIR

Diyarbakır Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde yer alır. Türkiye’nin en kalabalık on ikinci şehri olan kent 1,5 milyon nüfusa sahiptir.
9 bin yıllık geçmişe sahip tarihinde pek çok kültüre ev sahipliği yapmış olan Diyarbakır’ın bir çok gezilip görülmesi gereken yeri var. Camiler, kiliseler, müzeler, hanlar, köprüler, kervansaraylar ve surlar gibi. Diyarbakır’ı bir çırpıda gezip görmek mümkün değil; yavaş yavaş, adım adım içinize sindire sindire sokaklarında kaybolmalı. Diyarbakır Surları ve Hevsel Bahçeleri Unesco Dünya Kültür Mirası Listesi’nde. Geçmişten günümüze gelen acılarına, yıkımlarına, kimi zaman çaresizliğine çoğu zaman isyanına tanıklık etme duygudaşlığı kurmak gerekir.

Diyarbakır’da Gezilecek Yerler :
Çin Seddi’nden sonra dünyanın en büyük surları olan Diyarbakır Surları’nı görmeden şehri gezmeye başlamayın. Diyarbakır Surları Unesco Dünya Kültür Mirası Listesi’ndedir. Surlara ve çevresine gerekli özenin gösterilmediği görülmektedir. Büyük bir bölümü pislik içinde bulunmaktadır.
Şehrin yetiştirdiği Ahmet Arif, Cahit Sıtkı Tarancı, Ziya Gökalp, Celal Güzelses, Esma Ocak, Orhan Asena, Nesimi, Sezai Karakoç, Yılmaz Odabaşı gibi çok sayıda sanatçı ve bilim insanı yetiştiren şehir Ahmet Arif, Cahit Sıtkı Tarancı ve Ziya Gökalp’in adını taşıyan müzelere ev sahipliği yapmaktadır. Ziya Gökalp Müzesi sürekli kapalı durumdadır.

Dicle Nehri’nin kıyısında bulunan Hevsel Bahçeleri görenleri büyülemektedir. Ilısı Barajı’ndan dolayı Dicle Nehri’nin suları azalmış durumdadır. Ayrıca Ilısu Barajı nedeniyle birkaç yıl içinde Hasankeyf’de eski özelliğini kaybetmiştir.
Diyarbakır kültürünü tanımak isteyenler Hasan Paşa Hanı, Sülüklü Han, Deliler Hanı, Kervansaray, Ulu Cami, Dört Ayaklı Minare, Meryen Ana Süryani Kilisesi, Atatürk Köşkü, Mor Petyun Keldani Katolik Kilisesi’ni görebilir. Bu tarihi yapılar görüntü kirliği içinde adeta kaybolmuş durumdadırlar.

Diyarbakır evlerine ait örnekleri görmek isteyenler Cemil Paşa Konağı ve İskender Paşa Konaklarını görmelidirler.
Diyarbakır Surları içinde bulunan İç kale görülmeye değerdir. İç Kale içindeki Eski Diyarbakır 5 No’lu Cezaevi, Arkeoloji Müzesi, Atatürk Müzesi ve Saint George Kilisesi görülmeye değerdir. Ayrıca İç Kale’den Hevsel Bahçeleri’nin manzarası muhteşem görünüyor.

Ayrıca Atatürk Köşkü ve Hevsel Bahçeleri yanındaki On Gözlü Köprü’nün güzelliği görenleri büyülemektedir.
Diyarbakır’da görülmesi gereken bütün tarihi güzellikler Suriçi’nde bulunmaktadır. Suriçi, Diyarbakır Surları içine kalan tarihi yer. Suriçi, yakın dönemde yaşanan çatışmanın izlerini taşımaktadır. Mahallenin büyük bir bölümü bariyerlerle kapatılmış ve bariyerlerin içine inşaat çalışmaları devam etmektedir. Bu bölümü görmek mümkün değildir. Bu bölgede büyük bir polis kontrolü bulunmaktadır. Sadece Suriçi değil bütün şehir polis ablukası altında görünmektedir. Suriçi oldukça pis durumdadır. (Yazdıklarıma kimi okuyucular kızabilir ama yorum yapmıyorum, gördüklerimi yazıyorum.)

Ayrıca Peynirciler Çarşısı, Kuyumcular Çarşısı ve Sipahi Pazarı şehrin yaşamını anlamak için görülmesi gereken yerlerdendir.
Diyarbakır mutfak açısından oldukça zengin bir kültüre sahiptir. Kaburga dolması, ciğer kebabı ve saç tava ve Adana kebabı ve kadayıf tadılması gereken lezzetler arasında bulunmaktadır.
Diyarbakır mutlaka görülmesi gereken yerlerdendir.