Bak şu liderin yaptığına

Kamu yönetimi uzun süredir ciddi bir liderlik bunalımı yaşıyor. Liderlik yokluğu batı literatüründe lidersizlik adıyla biliniyor. Liderlik yokluğunun başlıca iki nedeni var – Birincisi hiçbir (parantez içinde) lider kendine rakip istemediği için potansiyel lider daha hiç ısınmadan soğutuluyor. İkincisi bürokrasi her türlü liderlik ışığını oksijenini keserek daha parlamadan söndürüyor, kendi usullerine göre öğütüyor.

Lidersizlik hastalığını öğrenince niçin uzun yıllar kamuda taban ve tavan![i] meselesi ile uğraşıldığını anlıyorum.

Kamu kesiminde tutumluluk el kitabı yayınlayan Maliye Bakanlığı 11 ayrı konuda 116 tasarruf önlemi keşif ve icat eder. İşte çarpıcı örneklerle lidersizlik ortamı nasıl yaratılıyor onu gösteriyorum (parantez içindeki ifadeler bana ait) –

Her memura mutlaka iş verilmeli. Mesai saatleri içinde hiç kimse boş kalmamalı. (Amirler bundan böyle herkese iş bulmak zorunda. Bu önleme ek bir çare olarak iş verilemeyenleri izinli saymak olabilir mi? Bayramların ardına takılan birer, ikişer günlük resmi tatiller de bu fasılda düşünülebilir mi?)

Katılımcılarına huzur hakkı veya katılım ücreti ödenen toplantılar kısıtlı sayıda tutulmalı. (Akıl ve karar almamak daha ucuza gelebilir !)

Lamba düğmelerinin altına “Lüzumsuz ise söndür!” yazısı as. (Memurların karar verme yeteneğini geliştirici bir önlem !)

Çalışma masalarını gün ışığı alan yerlere koy. (Fotosentez yapanlara büyük imkân sağlayacaktır.)

Tavan ve duvarları açık renge boya. (Çalışanın ve çalışmayanın içi açılır, günün önemli bir kısmını yeni boyanmış yerlere bakarak ve boya yapanı eleştirerek geçirebilir, boya sırasında hiç arzu etmediği halde tatil yapar, ama boya masrafı ne olacak?)

İlk üç kata asansörle çıkmak yok. (Müdürler için de geçerli mi? Bundan sonraki asansör ihalelerinde ilk üç katta durmayan asansör yapan imalatçılar tercih edilmeli.)

Personel gereksiz ilaç kullanımı konusunda uyarılmalı. (İlaçları doktorlar yerine personel kafasına göre yazıyormuş izlenimi veriyor!)

Faks cihazından fotokopi çekilmeyecek. (Bunu maliyetini acaba kim hesapladı?)

Telefon veya faks yerine e-mail kullanılmalı. (Internet’e sansür mekanizmaları takılmadan önce hazırlandığı belli oluyor!)

Tuvaletlerdeki çeşme sayısı azaltılmalı. (Bunun yerine suyun sabah, öğle ve akşamüstü bakanlıklarca belirlenecek saatlerde 10 ar dakika verilmesi daha uygun düşebilir.)

Bilimsel içeriği olmayan yayınlara son. (Bu tedbiri uygulamak için her kuruluşta üyelerine huzur hakkı ödenecek birer bilimsellik tespit heyeti kurulabilir.)

Törenlere taze çiçek göndermek yok, yapma çiçek gönderilecek. (Bu önleme en çok taze çiçekçiler üzülür, en çok yapay çiçekçiler sevinir).

Demek ki kamuda liderlik tasarruf yapmaktan geçiyormuş!!!